Mahabharat Samhita Part 02

SR No.: 004322
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1972
Total Pages: 770
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 17 MB

Page 66

5. 36. 13] महाभारते [5. 36. 34 यादृशैः संविवदते यादृशांश्चोपसेवते / विदुर उवाच / यादृगिच्छेच्च भवितुं तादृग्भवति पूरुषः // 13 तपो दमो ब्रह्मवित्त्वं वितानाः यतो यतो निवर्तते ततस्ततो विमुच्यते / पुण्या विवाहाः सततान्नदानम् / निवर्तनाद्धि सर्वतो न वेत्ति दुःखमण्वपि // 14 येष्वेवैते सप्त गुणा भवन्ति न जीयते नोत जिगीषतेऽन्या ___ सम्यग्वृत्तास्तानि महाकुलानि // 23 / न वैरकृच्चाप्रतिघातकश्च / येषां न वृत्तं व्यथते न योनि- . . निन्दाप्रशंसासु समस्वभावो वृत्तप्रसादेन चरन्ति धर्मम् / . . न शोचते हृष्यति नैव चायम् // 15 ये कीर्तिमिच्छन्ति कुले विशिष्टां. भावमिच्छति सर्वस्य नाभावे कुरुते मतिम् / ___ त्यक्तानृतास्तानि महाकुलानि // 24 सत्यवादी मृदुर्दान्तो यः स उत्तमपूरुषः // 16 अनिज्ययाविवाहैश्च वेदस्योत्सादनेन च / नानर्थकं सान्त्वयति प्रतिज्ञाय ददाति च / कुलान्यकुलतां यान्ति धर्मस्यातिक्रमेण च // 25 राद्धापराद्धे जानाति यः स मध्यमपूरुषः // 17 देवद्रव्यविनाशेन ब्रह्मस्वहरणेन च / दुःशासनस्तूपहन्ता न शास्ता कुलान्यकुलतां यान्ति ब्राह्मणातिक्रमेण च // 26 ___नावर्तते मन्युवशात्कृतघ्नः / ब्राह्मणानां परिभवात्परिवादाच्च भारत / न कस्यचिन्मित्रमथो दुरात्मा कुलान्यकुलतां यान्ति न्यासापहरणेन च // 27 कलाश्चैता अधमस्येह पुंसः // 18 कुलानि समुपेतानि गोभिः पुरुषतोऽश्वतः / कुलसंख्यां न गच्छन्ति यानि हीनानि वृत्ततः // 28 न श्रद्दधाति कल्याणं परेभ्योऽप्यात्मशङ्कितः। वृत्ततस्त्वविहीनानि कुलान्यल्पधनान्यपि। निराकरोति मित्राणि यो वै सोऽधमपूरुषः 19 कुलसंख्यां तु गच्छन्ति कर्षन्ति च महद्यशः // 29 उत्तमानेव सेवेत प्राप्ते काले तु मध्यमान् / मा नः कुले वैरकृत्कश्चिदस्तु अधमांस्तु न सेवेत य इच्छेच्छ्रेय आत्मनः // 20 . राजामात्यो मा परस्वापहारी। / प्राप्नोति वै वित्तमसदलेन मित्रद्रोही नैकृतिकोऽनृती वा नित्योत्थानात्प्रज्ञया पौरुषेण / - पूर्वाशी वा पितृदेवातिथिभ्यः // 30 न त्वेव सम्यग्लभते प्रशंसा यश्च नो ब्राह्मणं हन्याद्यश्च नो ब्राह्मणान्द्विषेत् / ___न वृत्तमाप्नोति महाकुलानाम् // 21 न नः स समितिं गच्छेद्यश्च नो निर्वपेत्कृषिम्॥३१ धृतराष्ट्र उवाच / तृणानि भूमिरुदकं वाक्चतुर्थी च सूनृता। महाकुलानां स्पृहयन्ति देवा सतामेतानि गेहेषु नोच्छिद्यन्ते कदाचन // 32 धर्मार्थवृद्धाश्च बहुश्रुताश्च / श्रद्धया परया राजन्नुपनीतानि सत्कृतिम् / पृच्छामि त्वां विदुर प्रश्नमे प्रवृत्तानि महाप्राज्ञ धर्मिणां पुण्यकर्मणाम् // 33 भवन्ति वै कानि महाकुलानि // 22 / / ___ सूक्ष्मोऽपि भारं नृपते स्यन्दनो वै - 934 -