________________ 6. 114. 78 ] महाभारते [6. 114. 100 अतिष्ठदाहवे भीष्मो भिद्यमानेषु मर्मसु // 73 संज्ञां चैवालभद्वीरः कालं संचिन्त्य भारत / ततः सेनामुखे तस्मिन्स्थितः पार्थो धनंजयः / अन्तरिक्षे च शुश्राव दिव्यां वाचं समन्ततः // 87 मध्येन कुरुसैन्यानां द्रावयामास वाहिनीम् // 74 / कथं महात्मा गाङ्गेयः सर्वशस्त्रभृतां वरः। वयं श्वेतहयाद्भीताः कुन्तीपुत्राद्धनंजयात् / कालं कर्ता नरव्याघ्रः संप्राप्ते दक्षिणायने // 88 पीड्यमानाः शितैः शस्त्रैः प्रद्रवाम महारणात्॥७५ / स्थितोऽस्मीति च गाङ्गेयस्तच्छ्रुत्वा वाक्यमब्रवीत् / सौवीराः कितवाः प्राच्याः प्रतीच्योदीच्यमालवाः / धारयामास च प्राणान्पतितोऽपि हि भूतले। अभीषाहाः शूरसेनाः शिबयोऽथ वसातयः // 76 / उत्तरायणमन्विच्छन्भीष्मः कुरुपितामहः // 89 शाल्वाश्रयास्त्रिगर्ताश्च अम्बष्ठाः केकयैः सह / / तस्य तन्मतमाज्ञाय गङ्गा हिमवतः सुता / द्वादशैते जनपदाः शरार्ता व्रणपीडिताः। महर्षीन्हंसरूपेण प्रेषयामास तत्र वै // 90 संग्रामे न जहुर्भीष्मं युध्यमानं किरीटिना // 77 ततः संपातिनो हंसास्त्वरिता मानसौकसः / ततस्तमेकं बहवः परिवार्य समन्ततः / आजग्मुः सहिता द्रष्टुं भीष्मं कुरुपितामहम् / परिकाल्य कुरून्सर्वाशरवर्षैरवाकिरन् // 78 यत्र शेते नरश्रेष्ठः शरतल्पे पितामहः // 91 निपातयत गृह्णीत विध्यताथ च कर्षत / ते तु भीष्मं समासाद्य मुनयो हंसरूपिणः / इत्यासीत्तुमुलः शब्दो राजन्भीष्मरथं प्रति // 79 अपश्यशरतल्पस्थं भीष्मं कुरुपितामहम् / / 92 अभिहत्य शरौघैस्तं शतशोऽथ सहस्रशः / ते तं दृष्ट्वा महात्मानं कृत्वा चापि प्रदक्षिणम् / न तस्यासीदनिर्भिन्नं गात्रेष्वङ्गुलमात्रकम् / / 80 गाङ्गेयं भरतश्रेष्ठं दक्षिणेन च भास्करम् // 93 एवं विभो तव पिता शरैर्विशकलीकृतः / इतरेतरमामय प्राहुस्तत्र मनीषिणः / शिताप्रैः फल्गुनेनाजौ प्राक्शिराः प्रापतद्रथात् / भीष्म एव महात्मा सन्संस्थाता दक्षिणायने / / 94 किंचिच्छेषे दिनकरे पुत्राणां तव पश्यताम् // 81 इत्युक्त्वा प्रस्थितान्हंसान्दक्षिणामभितो दिशम् / हा हेति दिवि देवानां पार्थिवानां च सर्वशः / संप्रेक्ष्य वै महाबुद्धिश्चिन्तयित्वा च भारत // 95 पतमाने रथाद्भीष्मे बभूव सुमहान्स्वनः // 82 तानब्रवीच्छांतनवो नाहं गन्ता कथंचन / तं पतन्तमभिप्रेक्ष्य महात्मानं पितामहम् / दक्षिणावृत्त आदित्ये एतन्मे मनसि स्थितम् // 96 सह भीष्मेण सर्वेषां प्रापतन्हृदयानि नः // 83 गमिष्यामि स्वकं स्थानमासीद्यन्मे पुरातनम् / स पपात महाबाहुर्वसुधामनुनादयन् / उदगावृत्त आदित्ये हंसाः सत्यं ब्रवीमि वः // 97 इन्द्रध्वज इवोत्सृष्टः केतुः सर्वधनुष्मताम् / धारयिष्याम्यहं प्राणानुत्तरायणकावया / धरणीं नास्पृशञ्चापि शरसंधैः समाचितः / / 84 ऐश्वर्यभूतः प्राणानामुत्सर्गे नियतो ह्यहम् / शरतल्पे महेष्वासं शयानं पुरुषर्षभम् / तस्मात्प्राणान्धारयिष्ये मुमूर्षुरुदगायने // 98 स्थात्प्रपतितं चैनं दिव्यो भावः समाविशत् // 85 / यश्च दत्तो वरो मह्यं पित्रा तेन महात्मना / अभ्यवर्षत पर्जन्यः प्राकम्पत च मेदिनी। छन्दतो मृत्युरित्येवं तस्य चास्तु वरस्तथा / / 99 पतन्स ददृशे चापि खर्वितं च दिवाकरम् / / 86 धारयिष्ये ततः प्राणानुत्सर्गे नियते सति / -1328 -