________________ 6. 113. 40] भीष्मपर्व [6. 114. 16 ततः शिखण्डी वेगेन प्रगृह्य परमायुधम् / शतघ्नीभिः सुघोराभिः पट्टिशैः सपरश्वधैः / भीष्ममेवाभिदुद्राव रक्ष्यमाणः किरीटिना // 40 / मुद्गरैर्मुसलैः प्रासैः क्षेपणीभिश्च सर्वशः // 2 ततोऽस्यानुचरान्हत्वा सर्वान्रणविभागवित् / शरैः कनकपुडैश्च शक्तितोमरकम्पनैः / भीष्ममेवाभिदुद्राव बीभत्सुरपराजितः // 41 नाराचैर्वत्सदन्तैश्च भुशुण्डीभिश्च भारत / सात्यकिश्चेकितानश्च धृष्टद्युम्नश्च पार्षतः / अताडयन्रणे भीष्मं सहिताः सर्वसृञ्जयाः // 3 विराटो द्रुपदश्चैव माद्रीपुत्रौ च पाण्डवौ। स विशीर्णतनुत्राणः पीडितो बहुभिस्तदा। दुद्रुवुर्भीष्ममेवाजौ रक्षिता दृढधन्वना // 42 विव्यथे नैव गाङ्गेयो भिद्यमानेषु मर्मसु // 4 अभिमन्युश्च समरे द्रौपद्याः पञ्च चात्मजाः / स दीप्तशरचापार्चिरत्रप्रसृतमारुतः / दुद्रुवुः समरे भीष्मं समुद्यतमहायुधाः / / 43 नेमिनिज़दसंनादो महास्रोदयपावकः // 5 ते सर्वे दृढधन्वानः संयुगेष्वपलायिनः / चित्रचापमहाज्वालो वीरक्षयमहेन्धनः / बहुधा भीष्ममानर्छन्मार्गणैः कृतमार्गणाः // 44 युगान्ताग्निसमो भीष्मः परेषां समपद्यत // 6 विधूय तान्बाणगणान्ये मुक्ताः पार्थिवोत्तमैः / निपत्य रथसंघानामन्तरेण विनिःसृतः / पाण्डवानामदीनात्मा व्यगाहत वरूथिनीम् / दृश्यते स्म नरेन्द्राणां पुनर्मध्यगतश्चरन् // 7 कृत्वा शरविघातं च क्रीडन्निव पितामहः // 45 ततः पाञ्चालराजं च धृष्टकेतुमतीत्य च / नाभिसंधत्त पाश्चाल्यं स्मयमानो मुहुर्मुहुः। पाण्डवानीकिनीमध्यमाससाद स वेगितः // 8 स्त्रीत्वं तस्यानुसंस्मृत्य भीष्मो बाणाशिखण्डिनः / ततः सात्यकिभीमा च पाण्डवं च धनंजयम् / / जघान द्रुपदानीके रथान्सप्त महारथः // 46 द्रुपदं च विराटं च धृष्टद्युम्नं च पार्षतम् // 9 : ततः किलकिलाशब्दः क्षणेन समपद्यत / भीमघोषैर्महावेगैरिवारणभेदिभिः / मत्स्यपाञ्चालचेदीनां तमेकमभिधावताम् / / 47 षडेतान्षभिरानछद्भास्करप्रतिमैः शरैः // 10 ते वराश्वरथवातैरिणैः सपदातिभिः / तस्य ते निशितान्बाणान्संनिवार्य महारथाः / तमेकं छादयामासुर्मेघा इव दिवाकरम् / दशभिर्दशभिर्भीष्ममर्दयामासुरोजसा // 11 भीष्मं भागीरथीपुत्रं प्रतपन्तं रणे रिपून् / 48 शिखण्डी तु रणे बाणान्यान्मुमोच महाव्रते / ततस्तस्य च तेषां च युद्धे देवासुरोपमे / ते भीष्मं विविशुस्तूर्णं स्वर्णपुङ्खाः शिलाशिताः // किरीटी भीष्ममानछत्पुरस्कृत्य शिखण्डिनम् // 49 ततः किरीटी संरब्धो भीष्ममेवाभ्यवर्तत। इति श्रीमहाभारते भीष्मपर्वणि शिखण्डिनं पुरस्कृत्य धनुश्वास्य समाच्छिनत्॥१३ त्रयोदशाधिकशततमोऽध्यायः॥ 113 // भीष्मस्य धनुषश्छेदं नामृष्यन्त महारथाः / द्रोणश्च कृतवर्मा च सैन्धवश्व जयद्रथः // 14 संजय उवाच / भूरिश्रवाः शलः शल्यो भगदत्तस्तथैव च / एवं ते पाण्डवाः सर्वे पुरस्कृत्य शिखण्डिनम् / / सप्तैते परमक्रुद्धाः किरीटिनमभिद्रुताः // 15 विव्यधुः समरे भीष्मं परिवार्य समन्ततः // 1 | उत्तमास्त्राणि दिव्यानि दर्शयन्तो महारथाः। - 1325