________________ 6. 45. 48 ] भीष्मपर्व [6. 46.6 कृतवर्मणा च सहितं दृष्ट्वा शल्यमवस्थितम् / अतिष्ठत रणे भीष्मो विधूम इव पावकः // 56 शङ्खः क्रोधात्प्रजज्वाल हविषा हव्यवाडिव // 43 मध्यंदिने यथादित्यं तपन्तमिव तेजसा / स विस्फार्य महच्चापं कार्तस्वरविभूषितम् / न शेकुः पाण्डवेयस्य योधा भीष्म निरीक्षितुम् / / अभ्यधावजिघांसन्वै शल्यं मद्राधिपं बली // 44 वीक्षांचक्रुः समन्तात्ते पाण्डवा भयपीडिताः / महत्ता रथवंशेन समन्तात्परिवारितः / त्रातारं नाध्यगच्छन्त गावः शीतार्दिता इव // 58 सुजन्बाणमयं वर्ष प्रायाच्छल्यरथं प्रति // 45 हतविप्रद्रुते सैन्ये निरुत्साहे विमर्दिते / तमापतन्तं संप्रेक्ष्य मत्तवारणविक्रमम् / . हाहाकारो महानासीत्पाण्डुसैन्येषु भारत // 59 तावकानां रथाः सप्त समन्तात्पर्यवारयन् / ततो भीष्मः शांतनवो नित्यं मण्डलकार्मुकः / मद्रराजं परीप्सन्तो मृत्योर्दष्ट्रान्तरं गतम् // 46 मुमोच बाणान्दीप्तामानहीनाशीविषानिव // 60 ततो भीष्मो महाबाहुर्विनद्य जलदो यथा / शरैरेकायनीकुर्वन्दिशः सर्वा यतव्रतः। तालमात्रं धनुगृह्य शङ्खमभ्यद्रवद्रणे // 47 जघान पाण्डवरथानादिश्यादिश्य भारत // 61 तमुद्यतमुदीक्ष्याथ महेष्वासं महाबलम् / ततः सैन्येषु भग्नेषु मथितेषु च सर्वशः / संत्रस्ता पाण्डवी सेना वातवेगहतेव नौः // 48 प्राप्ते चास्तं दिनकरे न प्राज्ञायत किंचन // 62 तत्रार्जुनः संत्वरितः शङ्खस्यासीत्पुरःसरः / भीष्मं च समुदीर्यन्तं दृष्ट्वा पार्था महाहवे / भीष्माद्रक्ष्योऽयमद्येति ततो युद्धमवर्तत // 49 अवहारमकुर्वन्त सैन्यानां भरतर्षभ // 63 हाहाकारो महानासीद्योधानां युधि युध्यताम् / इति श्रीमहाभारते भीष्मपर्वणि तेजस्तेजसि संपृक्तमित्येवं विस्मयं ययुः // 50 पञ्चचत्वारिंशोऽध्यायः // 15 // अथ शल्यो गदापाणिरवतीर्य महारथात् / 46 शङ्खस्य चतुरो वाहानहनद्भरतर्षभ // 51 संजय उवाच / स हताश्वाद्रथात्तूर्णं खगमादाय विद्रुतः / कृतेऽवहारे सैन्यानां प्रथमे भरतर्षभ / बीभत्सोः स्यन्दनं प्राप्य ततः शान्तिमविन्दत // भीष्मे च युधि संरब्धे हृष्टे दुर्योधने तथा // 1 ततो भीष्मरथात्तूर्णमुत्पतन्ति पतत्रिणः / धर्मराजस्ततस्तूर्णमभिगम्य जनार्दनम् / यैरन्तरिक्षं भूमिश्च सर्वतः समवस्तृतम् // 53 भ्रातृभिः सहितः सर्वैः सर्वैश्चैव जनेश्वरैः // 2 पाश्वालानथ मत्स्यांश्च केकयांश्च प्रभद्रकान् / शुचा परमया युक्तश्चिन्तयानः पराजयम् / भीष्मः प्रहरतां श्रेष्ठः पातयामास मार्गणैः // 54 वार्ष्णेयमब्रवीद्राजन्दृष्ट्वा भीष्मस्य विक्रमम् // 3 // उत्सृज्य समरे तूर्णं पाण्डवं सव्यसाचिनम् / / कृष्ण पश्य महेष्वासं भीष्मं भीमपराक्रमम् / अभ्यद्रवत पाश्चाल्यं द्रुपदं सेनया वृतम् / शरैर्दहन्तं सैन्यं मे ग्रीष्मे कक्षमिवानलम् // 4 . प्रियं संबन्धिनं राजशरानवकिरन्बहून् // 55 कथमेनं महात्मानं शक्ष्यामः प्रतिवीक्षितुम् / अग्निनेव प्रदग्धानि वनानि शिशिरात्यये / लेलिह्यमानं सैन्यं मे हविष्मन्तमिवानलम् // 5 शरदग्धान्यदृश्यन्त सैन्यानि द्रुपदस्य ह। एतं हि पुरुषव्याघ्र धनुष्मन्तं महाबलम् / - 1197 -