________________ 6. 41. 38] भीष्मपर्व [6. 41.61 युध्यस्व कौरवस्यार्थे ममैष सततं वरः // 38 / करवाणि च ते कामं ब्रूहि यत्तेऽभिकाशितम् / भीष्म उवाच / एवं गते महाराज युद्धादन्यत्किमिच्छसि // 50 राजन्किमत्र साह्यं ते करोमि कुरुनन्दन / अर्थस्य पुरुषो दासो दासस्त्वर्थो न कस्यचित् / कामं योत्स्ये परस्यार्थे ब्रूहि यत्ते विवक्षितम् // 39 इति सत्यं महाराज बद्धोऽस्म्यर्थेन कौरवैः // 51 . युधिष्ठिर उवाच / अतस्त्वां क्लीबवद्भमो युद्धादन्यत्किमिच्छसि। कथं जयेयं संग्रामे भवन्तमपराजितम् / योत्स्यामि कौरवस्यार्थे तवाशास्यो जयो मया // 52 एतन्मे मन्त्रय हितं यदि श्रेयः प्रपश्यसि // 40 युधिष्ठिर उवाच / भीष्म उवाच। जयमाशास्स्व मे ब्रह्मन्मत्रयस्व च मद्धितम् / न तं पश्यामि कौन्तेय यो मां युध्यन्तमाहवे / युध्यस्व कौरवस्यार्थे वर एष वृतो मया // 53 . विजयेत पुमान्कश्चिदपि साक्षाच्छतक्रतुः 41 द्रोण उवाच। / युधिष्ठिर उवाच / ध्रुवस्ते विजयो राजन्यस्य मत्री हरिस्तव / हन्त पृच्छामि तस्मात्त्वां पितामह नमोऽस्तु ते / अहं च त्वाभिजानामि रणे शत्रून्विजेष्यसि // 54 जयोपायं ब्रवीहि त्वमात्मनः समरे परैः // 42 यतो धर्मस्ततः कृष्णो यतः कृष्णस्ततो जयः। . भीष्म उवाच। युध्यस्व गच्छ कौन्तेय पृच्छ मां किं ब्रवीमि ते // न शत्रु तात पश्यामि समरे यो जयेत माम् / युधिष्ठिर उवाच / न तावन्मृत्युकालो मे पुनरागमनं कुरु // 43 पृच्छामि त्वां द्विजश्रेष्ठ शृणु मे यद्विवक्षितम् / संजय उवाच / कथं जयेयं संग्रामे भवन्तमपराजितम् // 56 / ततो युधिष्ठिरो वाक्यं भीष्मस्य कुरुनन्दन / द्रोण उवाच / शिरसा प्रतिजग्राह भूयस्तमभिवाद्य च // 44 न तेऽस्ति विजयस्तावद्यावाध्याम्यहं रणे / प्रायात्पुनर्महाबाहुराचार्यस्य रथं प्रति / ममाशु निधने राजन्यतस्व सह सोदरैः // 57 / पश्यतां सर्वसैन्यानां मध्येन भ्रातृभिः सह // 45 युधिष्ठिर उवाच। स द्रोणमभिवाद्याथ कृत्वा चैव प्रदक्षिणम् / हन्त तस्मान्महाबाहो वधोपायं वदात्मनः। उवाच वाचा दुर्धर्षमात्मनिःश्रेयसं वचः॥ 46 आचार्य प्रणिपत्यैष पृच्छामि त्वां नमोऽस्तु ते // आमत्रये त्वां भगवन्योत्स्ये विगतकल्मषः / द्रोण उवाच / अयेयं च रिपून्सर्वाननुज्ञातस्त्वया द्विज // 47 न शत्रु तात पश्यामि यो मां हन्याद्रणे स्थितम् / द्रोण उवाच / युध्यमानं सुसंरब्धं शरवर्षांघवर्षिणम् // 59 यदि मां नाभिगच्छेथा युद्धाय कृतनिश्चयः / . ऋते प्रायगतं राजन्न्यस्तशस्त्रमचेतनम् / शपेयं त्वां महाराज पराभावाय सर्वशः // 48 हन्यान्मां युधि योधानां सत्यमेतद्भवीमि ते // 6.0 तद्युधिष्ठिर तुष्टोऽस्मि पूजितश्च त्वयानघ / शस्त्रं चाहं रणे जह्यां श्रुत्वा सुमहदप्रियम् / अनुजानामि युध्यस्व विजयं समवाप्नुहि // 49 / श्रद्धेयवाक्यात्पुरुषादेतत्सत्यं ब्रवीमि ते / / 61 . -1187 -