________________ 6. 19. 7] महाभारते [6. 19. 36 अचलं नाम वज्राख्यं विहितं वज्रपाणिना // 7 शिखण्डी तु ततः पश्चादर्जुनेनाभिरक्षितः / यः स वात इवोद्भूतः समरे दुःसहः परैः। यत्तो भीष्मविनाशाय प्रययौ भरतर्षभ // 22 स नः पुरो योत्स्यति वै भीमः प्रहरतां वरः॥ 8 पृष्ठगोपोऽर्जुनस्यापि युयुधानो महारथः / तेजांसि रिपुसैन्यानां मृद्गन्पुरुषसत्तमः / चक्ररक्षा तु पाश्चाल्यौ युधामन्यूत्तमौजसौ // 23 अप्रेऽग्रणीर्यास्यति नो युद्धोपायविचक्षणः // 9 राजा तु मध्यमानीके कुन्तीपुत्रो युधिष्ठिरः / यं दृष्ट्वा पार्थिवाः सर्वे दुर्योधनपुरोगमाः। बृहद्भिः कुञ्जरैर्मत्तैश्चलद्भिरचलैरिव // 24 / निवर्तिष्यन्ति संभ्रान्ताः सिंहं क्षुद्रमृगा इव // 10 अक्षौहिण्या च पाश्चाल्यो यज्ञसेनो महामनाः / तं सर्वे संश्रयिष्यामः प्राकारमकुतोभयम् / विराटमन्वयात्पश्चात्पाण्डवार्थे पराक्रमी // 25 भीमं प्रहरतां श्रेष्ठं वज्रपाणिमिवामराः // 11 तेषामादित्यचन्द्राभाः कनकोत्तमभूषणाः / न हि सोऽस्ति पुमाल्लोके यः संक्रुद्धं वृकोदरम्। नानाचिह्नधरा राजरथेष्वासन्महाध्वजाः // 26 द्रष्टुमत्युप्रकर्माणं विषहेत नरर्षभम् // 12 समुत्सर्प्य ततः पश्चाद्धृष्टद्युम्नो महारथः / भीमसेनो गदां बिभ्रद्वनसारमयीं दृढाम् / भ्रातृभिः सह पुत्रैश्च सोऽभ्यरक्षाधिष्ठिरम् // 27 चरन्वेगेन महता समुद्रमपि शोषयेत् // 13 / / त्वदीयानां परेषां च रथेषु विविधान्ध्वजान् / केकया धृष्टकेतुश्च चेकितानश्च वीर्यवान् / अभिभूयार्जुनस्यैको ध्वजस्तस्थौ महाकपिः // 28 एते तिष्ठन्ति सामात्याः प्रेक्षकास्ते नरेश्वर / पादातास्त्वग्रतोऽगच्छन्नसिशक्त्यष्टिपाणयः। : धृतराष्ट्रस्य दायादा इति बीभत्सुरग्रवीत् // 14 अनेकशतसाहस्रा भीमसेनस्य रक्षिणः // 29 ब्रुवाणं तु तथा पार्थं सर्वसैन्यानि मारिष / वारणा दशसाहस्राः प्रभिन्नकरटामुखाः / अपूजयंस्तदा वाग्भिरनुकूलाभिराहवे // 15 शूरा हेममयैर्जालैर्दीप्यमाना इवाचलाः // 30 एवमुक्त्वा महाबाहुस्तथा चक्रे धनंजयः / क्षरन्त इव जीमूता मदााः पद्मगन्धिनः / व्यूह्य तानि बलान्याशु प्रययौ फल्गुनस्तदा / / 16 राजानमन्वयुः पश्चाञ्चलन्त इव पर्वताः // 31 संप्रयातान्कुरून्दृष्ट्वा पाण्डवानां महाचमूः / भीमसेनो गदां भीमा प्रकर्षन्परिघोपमाम् / गङ्गेव पूर्णा स्तिमिता स्यन्दमाना व्यदृश्यत // 17 प्रचकर्ष महत्सैन्यं दुराधर्षो महामनाः // 32 भीमसेनोऽग्रणीस्तेषां धृष्टद्युम्नश्च पार्षतः / तमर्कमिव दुष्प्रेक्ष्यं तपन्तं रश्मिमालिनम् / नकुलः सहदेवश्च धृष्टकेतुश्च वीर्यवान् // 18 / न शेकुः सर्वतो योधाः प्रतिवीक्षितुमन्तिके // 33 समुद्योज्य ततः पश्चाद्राजाप्यक्षौहिणीवृतः। वत्रो नामैष तु व्यूहो दुर्भिदः सर्वतोमुखः / भ्रातृभिः सह पुत्रैश्च सोऽभ्यरक्षत पृष्ठतः // 19 चापविद्युद्धजो घोरो गुप्तो गाण्डीवधन्वना // 34 चक्ररक्षौ तु भीमस्य माद्रीपुत्रौ महाद्युती। यं प्रतिव्यूह्य तिष्ठन्ति पाण्डवास्तव वाहिनीम् / द्रौपदेयाः ससौभद्राः पृष्ठगोपास्तरस्विनः // 20 / अजेयो मानुषे लोके पाण्डवैरभिरक्षितः // 35 धृष्टद्युम्नश्च पाञ्चाल्यस्तेषां गोप्ता महारथः / संध्यां तिष्ठत्सु सैन्येषु सूर्यस्योदयनं प्रति / सहितः पृतनाशूरै रथमुख्यैः प्रभद्रकैः / / 21 / प्रावात्सपृषतो वायुरनभ्रे स्तनयित्नुमान् // 36 - 1154 -