________________ 6. 3. 38 ] भीष्मपर्व [6. 4. 15 पीतलोहितनीलश्च ज्वलत्यग्निर्हतो द्विजैः / धर्म्य देशय पन्थानं समर्थो ह्यसि वारणे / वामार्चिः शावगन्धी च धूमप्रायः खरस्वनः / क्षुद्रं ज्ञातिवधं प्राहुर्मा कुरुष्व ममाप्रियम् // 4 स्पर्शा गन्धा रसाश्चैव विपरीता महीपते // 38 कालोऽयं पुत्ररूपेण तव जातो विशां पते / धूमायन्ते ध्वजा राज्ञां कम्पमाना मुहुर्मुहुः / / न वधः पूज्यते वेदे हितं नैतत्कथंचन // 5 मुश्चन्त्यङ्गारवर्षाणि भेर्योऽथ पटहास्तथा // 39 हन्यात्स एव यो हन्यात्कुलधर्म स्वकां तनुम् / प्रासादशिखराग्रेषु पुरद्वारेषु चैव हि / कालेनोत्पथगन्तासि शक्ये सति यथापथि // 6 गृध्राः परिपतन्त्युमा वामं मण्डलमाश्रिताः // 40 | | कुलस्यास्य विनाशाय तथैव च महीक्षिताम् / पक्कापक्केति सुभृशं वावाश्यन्ते वयांसि च / / अनर्थो राज्यरूपेण त्यज्यतामसुखावहः // 7 निलीयन्ते ध्वजाग्रेषु क्षयाय पृथिवीक्षिताम् // 41 लुप्तप्रज्ञः परेणासि धर्मं दर्शय वै सुतान् / ध्यायन्तः प्रकिरन्तश्च वालान्वेपथुसंयुताः / किं ते राज्येन दुर्धर्ष येन प्राप्तोऽसि किल्बिषम् // रुदन्ति दीनास्तुरगा मातङ्गाश्च सहस्रशः // 42 / यशो धर्मं च कीर्तिं च पालयन्स्वर्गमाप्स्यसि / एतच्छ्रत्वा भवानत्र प्राप्तकालं व्यवस्यताम् / लभन्तां पाण्डवा राज्यं शमं गच्छन्तु कौस्वाः // 9 / यथा लोकः समुच्छेदं.नायं गच्छेत भारत // 43 एवं बुवति विप्रेन्द्रे धृतराष्ट्रोऽम्बिकासुतः / वैशंपायन उवाच / आक्षिप्य वाक्यं वाक्यज्ञो वाक्पथेनाप्ययात्पुनः / / पितुर्वचो निशम्यैतद्धृतराष्ट्रोऽब्रवीदिदम् / धृतराष्ट्र उवाच। दिष्टमेतत्पुरा मन्ये भविष्यति न संशयः // 44 यथा भवान्वेद तथास्मि वेत्ता क्षत्रियाः क्षत्रधर्मेण वध्यन्ते यदि संयुगे। ___ भावाभावौ विदितौ मे यथावत् / वीरलोकं समासाद्य सुखं प्राप्स्यन्ति केवलम् // 45 स्वार्थे हि संमुह्यति तात लोको इह कीर्ति परे लोके दीर्घकालं महत्सुखम् / मां चापि लोकात्मकमेव विद्धि // 11 प्राप्स्यन्ति पुरुषव्याघ्राः प्राणांस्त्यक्त्वा महाहवे // प्रसादये त्वामतुलप्रभावं इति श्रीमहाभारते भीष्मपर्वणि ___त्वं नो गतिर्दर्शयिता च धीरः / - तृतीयोऽध्यायः // 3 // न चापि ते वशगा मे महर्षे ___ न कल्मषं कर्तुमिहार्हसे माम् // 12 वैशंपायन उवाच। त्वं हि धर्मः पवित्रं च यशः कीर्तिधृतिः स्मृतिः / एवमुक्तो मुनिस्तत्त्वं कवीन्द्रो राजसत्तम / कुरूणां पाण्डवानां च मान्यश्चासि पितामहः॥ 13 पुत्रेण धृतराष्ट्रेण ध्यानमन्वगमत्परम् // 1 व्यास उवाच। पुनरेवाब्रवीद्वाक्यं कालवादी महातपाः / वैचित्रवीर्य नृपते यत्ते मनसि वर्तते / असंशयं पार्थिवेन्द्र कालः संक्षिपते जगत् // 2 अभिधत्स्व यथाकामं छेत्तास्मि तव संशयम् // 14 सजते च पुनर्लोकान्नेह विद्यति शाश्वतम् / धृतराष्ट्र उवाच / जातीनां च कुरूणां च संबन्धिसुहृदां तथा // 3 / यानि लिङ्गानि संग्रामे भवन्ति विजयिष्यताम् / - 1133 -