________________ 5. 178. 10] उद्योगपर्व [5. 178. 37 मया चैवाभ्यनुज्ञाता गता सौभपुरं प्रति // 10 उत्पथप्रतिपन्नस्य कार्यं भवति शासनम् // 24 न भयान्नाप्यनुक्रोशान्न लोभान्नार्थकाम्यया। स त्वं गुरुरिति प्रेम्णा मया संमानितो भृशम् / क्षत्रधर्ममहं जह्यामिति मे व्रतमाहितम् // 11 गुरुवृत्तं न जानीये तस्माद्योत्स्याम्यहं त्वया // 25 अथ मामब्रवीद्रामः क्रोधपर्याकुलेक्षणः / गुरुं न हन्यां समरे ब्राह्मणं च विशेषतः / न करिष्यसि चेदेतद्वाक्यं मे कुरुपुंगव // 12 विशेषतस्तपोवृद्धमेवं क्षान्तं मया तव // 26 हनिष्यामि सहामात्यं त्वामद्येति पुनः पुनः / उद्यतेषुमथो दृष्ट्वा ब्राह्मणं क्षत्रबन्धुवत् / संरम्भादब्रवीद्रामः क्रोधपर्याकुलेक्षणः // 13 यो हन्यात्समरे क्रुद्धो युध्यन्तमपलायिनम् / तमहं गीर्भिरिष्टाभिः पुनः पुनररिंदमम् / ब्रह्महत्या न तस्य स्यादिति धर्मेषु निश्चयः // 27 अयाचं भृगुशार्दूलं न चैव प्रशशाम सः // 14 क्षत्रियाणां स्थितो धर्मे क्षत्रियोऽस्मि तपोधन / तमहं प्रणम्य शिरसा भूयो ब्राह्मणसत्तमम् / / यो यथा वर्तते यस्मिंस्तथा तस्मिन्प्रवर्तयन्। अब्रुवं कारणं किं तद्यत्त्वं योद्धूमिहेच्छसि // 15 नाधर्म समवाप्नोति नरः श्रेयश्च विन्दति // 28 इध्वस्त्रं मम बालस्य भवतैव चतुर्विधम् / अर्थे वा यदि वा धर्मे समर्थो देशकालवित् / उपदिष्टं महाबाहो शिष्योऽस्मि तव भार्गव // 16 | अनर्थसंशयापन्नः श्रेयान्निःसंशयेन च // 29 ततो मामब्रवीद्रामः क्रोधसंरक्तलोचनः / यस्मात्संशयितेऽर्थेऽस्मिन्यथान्यायं प्रवर्तसे। जानी मां गुरुं भीष्म न चेमां प्रतिगृह्णसे / तस्माद्योत्स्यामि सहितस्त्वया राम महाहवे / सुतां काश्यस्य कौरव्य मत्प्रियार्थं महीपते // 17 पश्य मे बाहुवीर्यं च विक्रमं चातिमानुषम् // 30 न हि ते विद्यते शान्तिरन्यथा कुरुनन्दन। एवं गतेऽपि तु मया यच्छक्यं भृगुनन्दन / गृहाणेमां महाबाहो रक्षस्व कुलमात्मनः। तत्करिष्ये कुरुक्षेत्रे योत्स्ये विप्र त्वया सह / त्वया विभ्रंशिता हीयं भर्तारं नाधिगच्छति // 18 द्वंद्वे राम यथेष्टं ते सज्जो भव महामुने // 31 तथा ब्रुवन्तं तमहं रामं परपुरंजयम् / तत्र त्वं निहतो राम मया शरशताचितः / नैतदेवं पुनर्भावि ब्रह्मर्षे किं श्रमेण ते // 19 लप्स्यसे निर्जिताल्लोकाशस्त्रपूतो महारणे // 32 गुरुत्वं त्वयि संप्रेक्ष्य जामदग्न्य पुरातनम् / स गच्छ विनिवर्तस्व कुरुक्षेत्रं रणप्रिय / प्रसादये त्वां भगवंस्त्यक्तैषा हि पुरा मया // 20 तत्रैष्यामि महाबाहो युद्धाय त्वां तपोधन / / 33 को जातु परभावां हि नारी व्यालीमिव स्थिताम् / अपि यत्र त्वया राम कृतं शौचं पुरा पितुः / वासयेत गृहे जानन्स्त्रीणां दोषान्महात्ययान् // 21 तत्राहमपि हत्वा त्वां शौचं कर्तास्मि भार्गव // 34 न भयाद्वासवस्यापि धर्म जह्यां महागुते / तत्र गच्छस्व राम त्वं त्वरितं युद्धदुर्मद / प्रसीद मा वा यद्वा ते कार्य तत्कुरु माचिरम् // 22 व्यपनेष्यामि ते दर्प पौराणं ब्राह्मणब्रुव // 35 अयं चापि विशुद्धात्मन्पुराणे श्रूयते विभो / यच्चापि कत्थसे राम बहुशः परिषत्सु वै / मरुत्तेन महाबुद्धे गीतः श्लोको महात्मना // 23 निर्जिताः क्षत्रिया लोके मयैकेनेति तच्छृणु // 36 गुरोरप्यवलिप्तस्य कार्याकार्यमजानतः / न तदा जायते भीष्मो मद्विधः क्षत्रियोऽपि वा। - 1107 -