________________ 5. 149. 47] उद्योगपर्व [5. 149. 76 तेषां प्रहृष्टमनसां नादः समभवन्महान् // 47 पत्तिसैन्यं दशगुणं सादिनामयुतानि षट् // 61 योग इत्यथ सैन्यानां त्वरतां संप्रधावताम् / अनाधृष्टिश्चेकितानश्चेदिराजोऽथ सात्यकिः / हयवारणशब्दश्च नेमिघोषश्च सर्वशः / परिवार्य ययुः सर्वे वासुदेवधनंजयौ // 62 शङ्खदुन्दुभिनिर्घोषस्तुमुलः सर्वतोऽभवत् // 48 आसाद्य तु कुरुक्षेत्रं व्यूढानीकाः प्रहारिणः / प्रयास्यतां पाण्डवानां ससैन्यानां समन्ततः। पाण्डवाः समदृश्यन्त नर्दन्तो वृषभा इव // 63 गङ्गेव पूर्णा दुर्धर्षा समदृश्यत वाहिनी // 49 तेऽवगाह्य कुरुक्षेत्रं शङ्खान्दध्मुररिंदमाः / अपानीके भीमसेनो माद्रीपुत्रौ च दंशितौ / तथैव दध्मतुः शङ्खा वासुदेवधनंजयौ // 64 सौभद्रो द्रौपदेयाश्च धृष्टद्युम्नश्च पार्षतः / पाश्चजन्यस्य निर्घोषं विस्फूर्जितमिवाशनेः / प्रभद्रकाश्च पाश्चाला भीमसेनमुखा ययुः / / 50 निशम्य सर्वसैन्यानि समहृष्यन्त सर्वशः // 65 ततः शब्दः समभवत्समुद्रस्येव पर्वणि / शङ्खदुन्दुभिसंसृष्टः सिंहनादस्तरविनाम् / हृष्टानां संप्रयातानां घोषो दिवमिवारपृशत् // 51 पृथिवीं चान्तरिक्षं च सागरांश्चान्वनादयत् // 66 प्रहृष्टा दंशिता योधाः परानीकविदारणाः / ततो देशे समे स्निग्धे प्रभूतयवसेन्धने / तेषां मध्ये ययौ राजा कुन्तीपुत्रो युधिष्ठिरः // 52 निवेशयामास तदा सेनां राजा युधिष्ठिरः // 67 शकटापणवेशाश्च यानयुग्यं च सर्वशः / परिहृत्य श्मशानानि देवतायतनानि च / कोशयत्रायुधं चैव ये च वैद्याश्चिकित्सकाः // 53 आश्रमांश्च महर्षीणां तीर्थान्यायतनानि च // 68 फल्गु यच्च बलं किंचित्तथैव कृशदुर्बलम् / मधुरानूषरे देशे शिवे पुण्ये महीपतिः / तत्संगृह्य ययौ राजा ये चापि परिचारकाः // 54 निवेशं कारयामास कुन्तीपुत्रो युधिष्ठिरः // 69 उपप्लव्ये तु पाञ्चाली द्रौपदी सत्यवादिनी / ततश्च पुनरुत्थाय सुखी विश्रान्तवाहनः / सह स्त्रीभिर्निववृते दासीदाससमावृता // 55 प्रययौ पृथिवीपालैर्वृतः शतसहस्रशः / / 70 कृत्वा मूलप्रतीकारान्गुल्मैः स्थावरजङ्गमैः / विद्राव्य शतशो गुल्मान्धार्तराष्ट्रस्य सैनिकान् / स्कन्धावारेण महता प्रययुः पाण्डुनन्दनाः // 56 पर्यक्रामत्समन्ताच्च पार्थेन सह केशवः / / 71 ददतो गां हिरण्यं च ब्राह्मणैरभिसंवृताः / शिबिरं मापयामास धृष्टद्युम्नश्च पार्षतः। . स्तूयमाना ययू राजस्थैर्मणिविभूषितैः // 57 सात्यकिश्च रथोदारो युयुधानः प्रतापवान् // 72 केकया धृष्टकेतुश्च पुत्रः काश्यस्य चाभिभूः / आसाद्य सरितं पुण्यां कुरुक्षेत्रे हिरण्वतीम् / श्रेणिमान्वसुदानश्च शिखण्डी चापराजितः // 58 सूपतीर्थां शुचिजलां शर्करापङ्कवर्जिताम् // 73 हृष्टास्तुष्टाः कवचिनः सशस्त्राः समलंकृताः / खानयामास परिखां केशवस्तत्र भारत / राजानमन्वयुः सर्वे परिवार्य युधिष्ठिरम् // 59 गुप्त्यर्थमपि चादिश्य बलं तत्र न्यवेशयत् // 74 जघनार्धे विराटश्च यज्ञसेनश्च सोमकिः / विधिर्यः शिबिरस्यासीत्पाण्डवानां महात्मनाम् / सुधर्मा कुन्तिभोजश्च धृष्टद्युम्नस्य चात्मजाः // 60 तद्विधानि नरेन्द्राणां कारयामास केशवः // 75 रथायुतानि चत्वारि हयाः पञ्चगुणास्ततः / प्रभूतजलकाष्ठानि दुराधर्षतराणि च / - 1077 -