Mahabharat Samhita Part 02

SR No.: 004322
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1972
Total Pages: 770
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 17 MB

Page 173

5. 122. 10] उद्योगपर्व [5. 122. 39 विपरीता त्वियं वृत्तिरसकृल्लक्ष्यते त्वयि / मुख्यानमात्यानृत्सृज्य यो निहीनान्निषेवते / - अधर्मश्चानुबन्धोऽत्र घोरः प्राणहरो महान् // 10 स घोरामापदं प्राप्य नोत्तारमधिगच्छति // 25. अनेकशस्त्वन्निमित्तमयशस्यं च भारत / / योऽसत्सेवी वृथाचारो न श्रोता सुहृदां सदा। तमनर्थ परिहरन्नात्मश्रेयः करिष्यसि // 11 परान्वृणीते स्वान्द्वेष्टि तं गौः शपति भारत // 26 भ्रातृणामथ भृत्यानां मित्राणां च परंतप / स त्वं विरुध्य तैर्वीरैरन्येभ्यस्त्राणमिच्छसि / .. अधादयशस्याच्च कर्मणस्त्वं प्रमोक्ष्यसे // 12 अशिष्टेभ्योऽसमर्थेभ्यो मूढेभ्यो भरतर्षभ / / 27 प्राज्ञैः शूरैर्महोत्साहैरात्मवद्भिर्बहुश्रुतैः।। को हि शक्रसमाज्ञातीनतिक्रम्य महारथान् / संधत्स्व पुरुषव्याघ्र पाण्डवैर्भरतर्षभ / 13 अन्येभ्यस्त्राणमाशंसेत्त्वदन्यो भुवि मानवः // 28 तद्धितं च प्रियं चैव धृतराष्ट्रस्य धीमतः। / जन्मप्रभृति कौन्तेया नित्यं विनिकृतास्त्वया / पितामहस्य द्रोणस्य विदुरस्य महामतेः // 14 / न च ते जातु कुप्यन्ति धर्मात्मानो हि पाण्डवाः॥ कृपस्य सोमदत्तस्य बाहीकस्य च धीमतः / मिथ्याप्रचरितास्तात जन्मप्रभृति पाण्डवाः। . अश्वत्थाम्रो विकर्णस्य संजयस्य विशां पते // 15 त्वयि सम्यङ्महाबाहो प्रतिपन्ना यशस्विनः // 30 ज्ञातीनां चैव भूयिष्ठं मित्राणां च परंतप / त्वयापि प्रतिपत्तव्यं तथैव भरतर्षभ / शमे शर्म भवेत्तात सर्वस्य जगतस्तथा // 16 . स्वेषु बन्धुषु मुख्येषु मा मन्युवशमन्वगाः // 31 . हीमानसि कुले जातः श्रुतवाननृशंसवान् / त्रिवर्गयुक्ताः प्राज्ञानामारम्भा भरतर्षभ / तिष्ठ तात पितुः शास्ने मातुश्च भरतर्षभ // 17 धर्मार्थावनुरुध्यन्ते त्रिवर्गासंभवे नराः॥ 32 : एतच्छ्रेयो हि मन्यन्ते पिता यच्छास्ति भारत / पृथक्तु विनिविष्टानां धर्म धीरोऽनुरुध्यते / उत्तमापगतः सर्वः पितुः स्मरति शासनम् // 18 मध्यमोऽथं कलिं बालः काममेवानुरुध्यते // 33 रोचते ते पितुस्तात पाण्डवैः सह संगमः। इन्द्रियैः प्रसृतो लोभाद्धर्म विप्रजहाति यः। सामात्यस्य कुरुश्रेष्ठ तत्तुभ्यं तात रोचताम् // 19 कामार्थावनुपायेन लिप्समानो विनश्यति // 34 श्रुत्वा यः सुहृदां शास्त्रं मर्यो न प्रतिपद्यते / कामार्थों लिप्समानस्तु धर्ममेवादितश्चरेत् / विपाकान्ते दहत्येनं किंपाकमिव भक्षितम् // 20 न हि धर्मादपैत्यर्थः कामो वापि कदाचन // 35 यस्तु निःश्रेयसं वाक्यं मोहान्न प्रतिपद्यते। उपायं धर्ममेवाहुत्रिवर्गस्य विशां पते / स दीर्घसूत्रो हीनार्थः पश्चात्तापेन युज्यते // 21 लिप्समानो हि तेनाशु कक्षेऽग्निरिव वर्धते // 36 यस्तु निःश्रेयसं श्रुत्वा प्राप्तमेवाभिपद्यते / स त्वं तातानुपायेन लिप्ससे भरतर्षभ / आत्मनो मतमुत्सृज्य स लोके सुखमेधते // 22 आधिराज्यं महहीप्तं प्रथितं सर्वराजसु // 37 योऽर्थकामस्य वचनं प्रातिकूल्यान मृष्यते / आत्मानं तक्षति ह्येष वनं परशुना यथा / शृणोति प्रतिकूलानि द्विषतां वशमेति सः // 23 / यः सम्यग्वर्तमानेषु मिथ्या राजन्प्रवर्तते // 38 सतां मतमतिक्रम्य योऽसतां वर्तते मते। न तस्य हि मतिं छिन्द्याद्यस्य नेच्छेत्पराभवम् / शोचन्ते व्यसने तस्य सुहृदो नचिरादिव // 24 / अविच्छिन्नस्य धीरस्य कल्याणे धीयते मतिः॥३९ म. भा. 131 --- 1041 --