Mahabharat Samhita Part 01

SR No.: 004321
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1971
Total Pages: 886
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 19 MB

Page 815

4. 4. 31] विराटपर्व . [4. 5.8 लाभे न हर्षयेद्यस्तु न व्यथेद्योऽवमानितः / कुन्तीमृते मातरं नो विदुरं च महामतिम् // 45 असंमूढश्च यो नित्यं स राजवसतिं वसेत् // 31 यदेवानन्तरं कार्यं तद्भवान्कर्तुमर्हति / राजानं राजपुत्रं वा संवर्तयति यः सदा।। तारणायास्य दुःखस्य प्रस्थानाय जयाय च 46 अमात्यः पण्डितो भूत्वा स चिरं तिष्ठति श्रियम् // 32 वैशंपायन उवाच / प्रगृहीतश्च योऽमात्यो निगृहीतश्च कारणैः / / एवमुक्तस्ततो राज्ञा धौम्योऽथ द्विजसत्तमः। न निर्बध्नाति राजानं लभते प्रग्रहं पुनः // 33 / अकरोद्विधिवत्सर्वं प्रस्थाने यद्विधीयते // 47 : प्रत्यक्षं च परोक्षं च गुणवादी विचक्षणः / तेषां समिध्य तानग्नीन्मत्रवच्च जुहाव सः।। उपजीवी भवेद्राज्ञो विषये चापि यो वसेत् / / 34 समृद्धिवृद्धिलाभाय पृथिवीविजयाय च // 48 अमात्यो हि बलाद्भोक्तुं राजानं प्रार्थयेत्तु यः। अग्निं प्रदक्षिणं कृत्वा ब्राह्मणांश्च तपोधनान् / न स तिष्ठेच्चिरं स्थानं गच्छेच्च प्राणसंशयम् // 35 / याज्ञसेनी पुरस्कृत्य षडेवाथ प्रवव्रजुः // 49 . श्रेयः सदात्मनो दृष्ट्वा परं राज्ञा न संवदेत् / इति श्रीमहाभारते विराटपर्वणि चतुर्थोऽध्यायः // 4 // विशेषयन्न राजानं योग्याभूमिषु सर्वदा.॥ 36 अम्लानो बलवाशूरश्छायेवानपगः सदा / वैशंपायन उवाच / सत्यवादी मृदुर्दान्तः स राजवसतिं वसेत् // 37 ते वीरा बद्धनिस्त्रिंशास्ततायुधकलापिनः / अन्यस्मिन्प्रेष्यमाणे तु पुरस्ताद्यः समुत्पतेत् / / बद्धगोधाङ्गुलित्राणाः कालिन्दीमभितो ययुः // 1 अहं किं करवाणीति स राजवसतिं वसेत् / / 38 / ततस्ते दक्षिणं तीरमन्वगच्छन्पदातयः। उष्णे वा यदि वा शीते रात्रौ वा यदि वा दिया। वसन्तो गिरिदुर्गेषु वनदुर्गेषु धन्विनः // 2 आदिष्टो न विकल्पेत स राजवसतिं वसेत् / / 39 | विध्यन्तो मृगजातानि महेष्वासा महाबलाः। यो वै गृहेभ्यः प्रवसन्प्रियाणां नानुसंस्मरेत् / / उत्तरेण दशार्णास्ते पाश्चालान्दक्षिणेन तु // 3 : दुःखेन. सुखमन्विच्छेत्स राजवसतिं वसेत् // 40 अन्तरेण यकृल्लोमाशूरसेनांश्च पाण्डवाः / / समवेषं न कुर्वीत नात्युच्चैः संनिधौ हसेत्। लुब्धा ब्रुवाणा मत्स्यस्य विषयं प्राविशन्वनात् // 4 मन्त्रं न बहुधा कुर्यादेवं राज्ञः प्रियो भवेत् // 41 / ततो जनपदं प्राप्य कृष्णा राजानमब्रवीत्।। न कर्मणि नियुक्तः सन्धनं किंचिदुपस्पृशेत् / पश्यैकपद्यो दृश्यन्ते क्षेत्राणि विविधानि च // 5: प्राप्नोति हि हरन्द्रव्यं बन्धनं यदि वा वधम् // 42 व्यक्तं दूरे विराटस्य राजधानी भविष्यति। यानं वस्त्रमलंकारं यच्चान्यत्संप्रयच्छति / वसामेह परां रात्रिं बलवान्मे परिश्रमः॥ 6 : तदेव धारयेन्नित्यमेवं प्रियतरो भवेत् // 43 युधिष्ठिर उवाच / संवत्सरमिमं तात तथाशीला बुभूषवः / धनंजय समुद्यम्य पाञ्चालीं वह भारत / अथ स्वविषयं प्राप्य यथाकामं चरिष्यथ // 44 / राजधान्यां निवत्स्यामो विमुक्ताश्च वनादितः॥ 7. युधिष्ठिर उवाच / वैशंपायन उवाच / अनुशिष्टाः स्म भद्रं ते नैतद्वक्तास्ति कश्चन। तामादायार्जुनस्तूर्णं द्रौपदीं गजराडिव / - 805 -