________________ 1. 49. 11] महाभारते [1.50. 3 ते तं प्रसादयामासुर्देवाः सर्वे पितामहम् / दिशश्च न प्रजानामि ब्रह्मदण्डनिपीडितः // 22 राज्ञा वासुकिना सार्धं स शापो न भवेदिति // 11 आस्तीक उवाच / वासुकिर्नागराजोऽयं दुःखितो ज्ञातिकारणात् / न संतापस्त्वया कार्यः कथंचित्पन्नगोत्तम / अभिशापः स मात्रास्य भगवन्न भवेदिति // 12 दीप्तादग्नेः समुत्पन्नं नाशयिष्यामि तै भयम् // 23 ब्रह्मोवाच / ब्रह्मदण्डं महाघोरं कालाग्निसमतेजसम् / जरत्कारुर्जरत्कारुं यां भार्यां समवाप्स्यति / नाशयिष्यामि मात्र त्वं भयं कार्षीः कथंचन॥२४ तत्र जातो द्विजः शापाद्भुजगान्मोक्षयिष्यति // 13 सूत उवाच। जरत्कारुरुवाच। ततः स वासुके_रमपनीय मनोज्वरम् / एतच्छ्रुत्वा तु वचनं वासुकिः पन्नगेश्वरः / आधाय चात्मनोऽङ्गेषु जगाम त्वरितो भृशम् / / 25 प्रादान्माममरप्रख्य तव पित्रे महात्मने / जनमेजयस्य तं यज्ञं सर्वैः समुदितं गुणैः / प्रागेवानागते काले तत्र त्वं मय्यजायथाः // 14 मोक्षाय भुजगेन्द्राणामास्तीको द्विजसत्तमः // 26 अयं स कालः संप्राप्तो भयान्नस्त्रातुमर्हसि / स गत्वापश्यदास्तीको यज्ञायतनमुत्तमम / भ्रातरं चैव मे तस्मात्रातुमर्हसि पावकात् // 15 वृतं सदस्यैबहुभिः सूर्यवह्निसमप्रभैः // 27 अमोघं नः कृतं तत्स्याद्यदहं तव धीमते / स तत्र वारितो द्वाःस्थैः प्रविशन्द्विजसत्तमः / पित्रे दत्ता विमोक्षार्थं कथं वा पुत्र मन्यसे // 16 / अभितुष्टाव तं यज्ञं प्रवेशार्थी द्विजोत्तमः // 28 . सूत उवाच। इति श्रीमहाभारते आदिपर्वणि . एवमुक्तस्तथेत्युक्त्वा सोऽस्तीको मातरं तदा / एकोनपञ्चाशत्तमोऽध्यायः // 49 // अब्रवीदुःखसंतप्तं वासुकिं जीवयन्निव // 17 अहं त्वा मोक्षयिष्यामि वासुके पन्नगोत्तम / आस्तीक उवाच। तस्माच्छापान्महासत्त्व सत्यमेतद्ब्रवीमि ते // 18 सोमस्य यज्ञो वरुणस्य यज्ञः भव स्वस्थमना नाग न हि ते विद्यते भयम् / . प्रजापतेर्यज्ञ आसीत्प्रयागे / प्रयतिष्ये तथा सौम्य यथा श्रेयो भविष्यति / तथा यज्ञोऽयं तव भारताग्र्य न मे वागनृतं प्राह स्वैरेष्वपि कुतोऽन्यथा // 19 / / ___ पारिक्षित स्वस्ति नोऽस्तु प्रियेभ्यः // 1 तं वै नृपवरं गत्वा दीक्षितं जनमेजयम् / शक्रस्य यज्ञः शतसंख्य उक्तवाग्भिर्मङ्गलयुक्ताभिस्तोषयिष्येऽद्य मातुल। स्तथापरस्तुल्यसंख्यः शतं वै / यथा स यज्ञो नृपतेर्निर्वतिष्यति सत्तम / 20 तथा यज्ञोऽयं तव भारताग्र्य स संभावय नागेन्द्र मयि सर्व महामते। पारिक्षित स्वस्ति नोऽस्तु प्रियेभ्यः // 2 न ते मयि मनो जातु मिथ्या भवितुमर्हति // 21 .. यमस्य यज्ञो हरिमेधसश्च वासुकिरुवाच। यथा यज्ञो रन्तिदेवस्य राज्ञः। आस्तीक परिघूर्णामि हृदयं मे विदीर्यते / तथा यज्ञोऽयं तव भारताग्र्य -70