________________ 3. 281. 29 ] महाभारते [ 3. 281. 43 सतां सकृत्संगतमीप्सितं परं स्तथा त्वया वाक्यमिदं समीरितम् / - ततः परं मित्रमिति प्रचक्षते। विना पुनः सत्यवतोऽस्य जीवितं न चाफलं सत्पुरुषेण संगतं वरं वृणीष्वेह शुभे यदिच्छसि // 36 ततः सतां संनिवसेत्समागमे // 29 सावित्र्युवाच / यम उवाच। ममानपत्यः पृथिवीपतिः पिता मनोनुकूलं बुधबुद्धिवर्धनं भवेत्पितुः पुत्रशतं ममौरसम्। ... __ त्वयाहमुक्तो वचनं हिताश्रयम् / कुलस्य संतानकरं च यद्भवेविना पुनः सत्यवतोऽस्य जीवितं त्तृतीयमेतं वरयामि ते वरम् / / 37 वरं द्वितीयं वरयस्व भामिनि // 30 यम उवाच। सावित्र्युवाच / कुलस्य संतानकरं सुवर्चसं हृतं पुरा मे श्वशुरस्य धीमतः ___ शतं सुतानां पितुरस्तु ते शुभे। __ स्वमेव राज्यं स लभेत पार्थिवः / कृतेन कामेन नराधिपात्मजे जह्यात्स्वधर्मं न च मे गुरुर्यथा निवर्त दूरं हि पथस्त्वमागता // 38 द्वितीयमेतं वरयामि ते वरम् // 31 सावित्र्युवाच / यम उवाच। न दूरमेतन्मम भर्तृसंनिधौ स्वमेव राज्यं प्रतिपत्स्यतेऽचिरा ___ मनो हि मे दूरतरं प्रधावति / न च स्वधर्मात्परिहास्यते नृपः / तथा व्रजन्नेव गिरं.समुद्यतां कृतेन कामेन मया नृपात्मजे मयोच्यमानां शृणु भूय एव च // 39 निवर्त गच्छस्व न ते श्रमो भवेत् // 32 विवस्वतस्त्वं तनयः प्रतापवांसावित्र्युवाच / स्ततो हि वैवस्वत उच्यसे बुधैः / प्रजास्त्वयेमा नियमेन संयता शमेन धर्मेण च रञ्जिताः प्रजा__ नियम्य चैता नयसे न कामया। स्ततस्तवेहेश्वर धर्मराजता // 40 अतो यमत्वं तव देव विश्रुतं आत्मन्यपि न विश्वासस्तावान्भवति सत्सु यः / निबोध चेमां गिरमीरितां मया // 33 तस्मात्सत्सु विशेषेण सर्वः प्रणयमिच्छति // 46 अद्रोहः सर्वभूतेषु कर्मणा मनसा गिरा। सौहृदात्सर्वभूतानां विश्वासो नाम जायते / अनुग्रहश्च दानं च सतां धर्मः सनातनः // 34 तस्मात्सत्सु विशेषेण विश्वासं कुरुते जनः // 4 एवंप्रायश्च लोकोऽयं मनुष्याः शक्तिपेशलाः / यम उवाच / सन्तस्त्वेवाप्यमित्रेषु दयां प्राप्तेषु कुर्वते / / 35 उदाहृतं ते वचनं यदङ्गने यम उवाच / ___ शुभे न तादृक्त्वदृते मया श्रुतम् / पिपासितस्येव यथा भवेत्पय अनेन तुष्टोऽस्मि विनास्य जीवितं -774 -