________________ 3. 279. 16] आरण्यकपर्व [3. 280. 17 दत्त्वा त्वश्वपतिः कन्यां यथाहं च परिच्छदम् / सावित्र्युवाच / ययौ स्वमेव भवनं युक्तः परमया मुदा // 16 न कार्यस्तात संतापः पारयिष्याम्यहं व्रतम् / सत्यवानपि भायाँ तां लब्ध्वा सर्वगुणान्विताम् / व्यवसायकृतं हीदं व्यवसायश्च कारणम् // 6 मुमुदे सा च तं लब्ध्वा भर्तारं मनसेप्सितम् // 17 धुमत्सेन उवाच / गते पितरि सर्वाणि संन्यस्याभरणानि सा। व्रतं भिन्धीति वक्तुं त्वां नास्मि शक्तः कथंचन / जगृहे वल्कलान्येव वस्त्रं काषायमेव च // 18 पारयस्वेति वचनं युक्तमस्मद्विधो वदेत् // 7 परिचारैर्गुणैश्चैव प्रश्रयेण दमेन च / मार्कण्डेय उवाच / सर्वकामक्रियाभिश्च सर्वेषां तुष्टिमावहत् // 19 एवमुक्त्वा द्युमत्सेनो विरराम महामनाः / श्वश्रं शरीरसत्कारैः सर्वैराच्छादनादिभिः / तिष्ठन्ती चापि सावित्री काष्ठभूतेव लक्ष्यते // 8 श्वशुरं देवकार्यैश्च वाचः संयमनेन च // 20 श्वोभूते भर्तृमरणे सावित्र्या भरतर्षभ / तथैव प्रियवादेन नैपुणेन शमेन च / दुःखान्वितायास्तिष्ठन्त्याः सा रात्रिर्व्यत्यवर्तत // 9 रहश्चैवोपचारेण भर्तारं पर्यतोषयत् // 21 अद्य तद्दिवसं चेति हुत्वा दीप्तं हुताशनम् / एवं तत्राश्रमे तेषां तदा निवसतां सताम् / युगमात्रोदिते. सूर्ये कृत्वा पौर्वाह्निकीः क्रियाः॥१० कालस्तपस्यतां कश्चिदतिचक्राम भारत // 22 ततः सर्वान्द्विजान्वृद्धाश्वश्रू श्वशुरमेव च / सावित्र्यास्तु शयानायास्तिष्ठन्त्याश्च दिवानिशम् / अभिवाद्यानुपूर्येण प्राञ्जलिर्नियता स्थिता // 11 नारदेन यदुक्तं तद्वाक्यं मनसि वर्तते // 23 अवैधव्याशिषस्ते तु सावित्र्यर्थं हिताः शुभाः / इति श्रीमहाभारते आरण्यकपर्वणि ऊचुस्तपखिनः सर्वे तपोवननिवासिनः // 12 --- एकोनाशीत्यधिकद्विशततमोऽध्यायः॥२७९॥ एवमस्त्विति सावित्री ध्यानयोगपरायणा / 280 मनसा ता गिरः सर्वाः प्रत्यगृहात्तपस्विनाम् // 13 ___मार्कण्डेय उवाच / तं कालं च मुहूर्तं च प्रतीक्षन्ती नृपात्मजा। ततः काले बहुतिथे व्यतिक्रान्ते कदाचन / यथोक्तं नारदवचश्चिन्तयन्ती सुदुःखिता // 14 प्राप्तः स कालो मर्तव्यं यत्र सत्यवता नृप॥१ गणयन्त्याश्च सावित्र्या दिवसे दिवसे गते / ततस्तु श्वश्रूश्वशुरावूचतुस्तां नृपात्मजाम् / एकान्तस्थामिदं वाक्यं प्रीत्या भरतसत्तम॥ 15 तद्वाक्यं नारदेनोक्तं वर्तते हृदि नित्यशः // 2 चतुर्थेऽहनि मर्तव्यमिति संचिन्त्य भामिनी / श्वशुरावूचतुः। व्रतं त्रिरात्रमुद्दिश्य दिवारानं स्थिताभवत् / / 3 व्रतो यथोपदिष्टोऽयं यथावत्पारितस्त्वया / तं श्रुत्वा नियमं दुःखं वध्वा दुःखान्वितो नृपः।। आहारकालः संप्राप्तः क्रियतां यदनन्तरम् // 16 उत्थाय वाक्यं सावित्रीमब्रवीत्परिसान्त्वयन् // 4 सावित्र्युवाच / अतितीव्रोऽयमारम्भस्त्वयारब्धो नृपात्मजे। अस्तं गते मयादित्ये भोक्तव्यं कृतकामया / तिसृणां वसतीनां हि स्थानं परमदुष्करम् // 5 / एष मे हृदि संकल्पः समयश्च कृतो मया // 17 -771 -