________________ 3. 254. 14] आरण्यकपर्व [ 3. 255. 12 यस्योत्तमं रूपमाहुः पृथिव्यां स्त्यक्त्वा त्रस्तान्प्राञ्जलीस्तान्पदातीन् / यं पाण्डवाः परिरक्षन्ति सर्वे // 14 रथानीकं शरवर्षान्धकारं प्राणैर्गरीयांसमनुव्रतं वै चक्रुः क्रुद्धाः सर्वतः संनिगृह्य // 21 ___ स एष वीरो नकुलः पतिर्मे / इति श्रीमहाभारते आरण्यकपर्वणि यः खङ्गयोधी लघुचित्रहस्तो चतुःपञ्चाशदधिकद्विशततमोऽध्यायः // 254 // महांश्च धीमान्सहदेवोऽद्वितीयः॥ 15 255 यस्याद्य कर्म द्रक्ष्यसे मूढसत्त्व वैशंपायन उवाच / शतक्रतोर्वा दैत्यसेनासु संख्ये। संतिष्ठत प्रहरत तूर्णं विपरिधावत / शूरः कृतास्त्रो मतिमान्मनीषी इति स्म सैन्धवो राजा चोदयामास तान्नृपान् // 1 प्रियंकरो धर्मसुतस्य राज्ञः // 16 ततो घोरतरः शब्दो रणे समभवत्तदा / य एष चन्द्रार्कसमानतेजा भीमार्जुनयमान्दृष्ट्वा सैन्यानां सयुधिष्ठिरान् // 2 जघन्यजः पाण्डवानां प्रियश्च / शिबिसिन्धुत्रिगर्तानां विषादश्चाप्यजायत / बुद्ध्या समो यस्य नरो न विद्यते तान्दृष्ट्वा पुरुषव्याघ्रान्व्याघ्रानिव बलोत्कटान् // 3 ___ वक्ता तथा सत्सु विनिश्चयज्ञः // 17 हेमचित्रसमुत्सेधां सर्वशैक्यायसीं गदाम् / स एष शूरो नित्यममर्षणश्च प्रगृह्याभ्यद्रवद्भीमः सैन्धवं कालचोदितम् // 4 धीमान्प्राज्ञः सहदेवः पतिर्म। तदन्तरमथावृत्य कोटिकाश्योऽभ्यहारयत् / त्यजेत्प्राणान्प्रविशेद्धव्यवाह महता रथवंशेन परिवार्य वृकोदरम् // 5 ' न त्वेवैष व्याहरेद्धर्मबाह्यम् / शक्तितोमरनाराचैर्वीरबाहुप्रचोदितैः। सदा मनस्वी क्षत्रधर्मे निविष्टः कीर्यमाणोऽपि बहुभिर्न स्म भीमोऽभ्यकम्पत // 6 ... कुन्त्याः प्राणैरिष्टतमो नृवीरः // 18 गजं तु सगजारोहं पदातींश्च चतुर्दश / विशीर्यन्तीं नावमिवार्णवान्ते जघान गदया भीमः सैन्धवध्वजिनीमुखे // 7 रत्नाभिपूर्णा मकरस्य पृष्ठे। पार्थः पञ्चशताशूरान्पार्वतीयान्महारथान् / सेनां तवेमां हतसर्वयोधां परीप्समानः सौवीरं जघान ध्वजिनीमुखे / / 8 ___ विक्षोभितां द्रक्ष्यसि पाण्डुपुत्रैः॥ 19 राजा स्वयं सुवीराणां प्रवराणां प्रहारिणाम् / इत्येते वै कथिताः पाण्डुपुत्रा निमेषमात्रेण शतं जघान समरे तदा // 9 यांस्त्वं मोहादवमन्य प्रवृत्तः / ददृशे नकुलस्तत्र रथात्प्रस्कन्द्य खड्गधृक् / यद्येतैस्त्वं मुच्यसेऽरिष्टदेहः शिरांसि पादरक्षाणां बीजवत्प्रवपन्मुहुः // 10 पुनर्जन्म प्राप्स्यसे जीव एव // 20 सहदेवस्तु संयाय रथेन गजयोधिनः / वैशंपायन उवाच / पातयामास नाराचै?मेभ्य इव बर्हिणः // 11 ततः पार्थाः पञ्च पञ्चेन्द्रकल्पा ततस्त्रिगर्तः सधनुरवतीर्य महारथात् / म. भा. 93 -737 -