________________ 3. 247. 19 ] महाभारते [ 3. 247. 47 तेषां लोकाः परतरे तान्यजन्तीह देवताः // 19 तत्रापि मुमहाभागः सुखभागभिजायते / स्वयंप्रभास्ते भास्वन्तो लोकाः कामदुघाः परे। न चेत्संबुध्यते तत्र गच्छत्यधमतां ततः // 34 न तेषां स्वीकृतस्तापो न लोकैश्वर्यमत्सरः // 20 इह यत्क्रियते कर्म तत्परत्रोपभुज्यते / न वर्तयन्त्याहुतिभिस्ते नाप्यमृतभोजनाः / कर्मभूमिरियं ब्रह्मन्फलभूमिरसौ मता // 35 तथा दिव्यशरीरास्ते न च विग्रहमूर्तयः // 21 एतत्ते सर्वमाख्यातं यन्मां पृच्छसि मुद्गल / न सुखे सुखकामाश्च देवदेवाः सनातनाः / तवानुकम्पया साधो साधु गच्छाम माचिरम् // 36 न कल्पपरिवर्तेषु परिवर्तन्ति ते तथा / / 22 व्यास उवाच / जरा मृत्युः कुतस्तेषां हर्षः प्रीतिः सुखं न च / एतच्छ्रुत्वा तु मौद्गल्यो वाक्यं विममृशे धिया / न दुःखं न सुखं चापि रागद्वेषो कुतो मुने / 23 विमृश्य च मुनिश्रेष्ठो देवदूतमुवाच ह // 37 देवानामपि मौद्गल्य काङ्किता सा गतिः परा। देवदूत नमस्तेऽस्तु गच्छ तात यथासुखम् / .' दुष्प्रापा परमा सिद्धिरगम्या कामगोचरैः // 24 महादोषेण मे कार्यं न स्वर्गेण सुखेन वा // 38 त्रयस्त्रिंशदिमे लोकाः शेषा लोका मनीषिभिः / पतनं तन्महदुःखं परितापः सुदारुणः / गम्यन्ते नियमैः श्रेष्ठैर्दा नैर्वा विधिपूर्वकैः // 25 स्वर्गभाजच्यवन्तीह तस्मात्स्वर्ग न कामये // 39 सेयं दानकृता व्युटिरत्र प्राप्ता सुखावहा / यत्र गत्वा न शोचन्ति न व्यथन्ति चलन्ति वा। तां भुड्क्ष्व सुकृतैर्लब्धां तपसा द्योतितप्रभः // 26 तदहं स्थानमत्यन्तं मार्गयिष्यामि केवलम् // 40 एतत्स्वर्गसुखं विप्र लोका नानाविधास्तथा / इत्युक्त्वा स मुनिर्वाक्यं देवदूतं विसृज्य तम् / गुणाः स्वर्गस्य प्रोक्तास्ते दोषानपि निबोध मे // 27 शिलोञ्छवृत्तिमुत्सृज्य शममातिष्ठदुत्तमम् // 41 कृतस्य कर्मणस्तत्र भुज्यते यत्फलं दिवि / तुल्यनिन्दास्तुतिर्भूत्वा समलोष्टाश्मकाञ्चनः न चान्यत्क्रियते कर्म मूलच्छेदेन भुज्यते // 28 ज्ञानयोगेन शुद्धेन ध्याननित्यो बभूव ह / / 42 सोऽत्र दोषो मम मतस्तस्यान्ते पतनं च यत् / ध्यानयोगाद्बलं लब्ध्वा प्राप्य चर्द्धिमनुत्तमाम् / सुखव्याप्तमनस्कानां पतनं यच्च मुद्गल / / 29 जगाम शाश्वतीं सिद्धिं परां निर्वाणलक्षणाम्॥४३ असंतोषः परीतापो दृष्ट्वा दीप्ततराः श्रियः / तस्मात्त्वमपि कौन्तेय न शोकं कतुमर्हसि / यद्भवत्यवरे स्थाने स्थितानां तच्च दुष्करम् // 30 राज्यास्फीतात्परिभ्रष्टस्तपसा तदवाप्स्यसि // 44 संज्ञामोहश्च पततां रजसा च प्रधर्षणम् / सुखस्यानन्तरं दुःखं दुःखस्यानन्तरं सुखम् / प्रम्लानेषु च माल्येषु ततः पिपतिषोर्भयम् // 31 / पर्यायेणोपवर्तन्ते नरं नेमिमरा इव // 45 आ ब्रह्मभवनादेते दोषा मौद्गल्य दारुणाः / पितृपैतामहं राज्यं प्राप्स्यस्यमितविक्रम / नाकलोके सुकृतिनां गुणास्त्वयुतशो नृणाम् // 32 / वर्षात्रयोदशादूचं व्येतु ते मानसो ज्वरः // 46 अयं त्वन्यो गुणः श्रेष्ठश्युतानां स्वर्गतो मुने।। वैशंपायन उवाच / शुभानुशययोगेन मनुष्येषूपजायते // 33 एवमुक्त्वा स भगवान्व्यासः पाण्डवनन्दनम् / -728 -