________________ 3. 231. 19 ] आरण्यकपर्व [3. 233. 1 अधर्मचारिणस्तस्य कौरव्यस्य दुरात्मनः / क इहान्यो भवेत्राणमभिधावेति चोदितः / ये शीलमनुवर्तन्ते ते पश्यन्ति पराभवम् // 19 प्राञ्जलिं शरणापन्नं दृष्ट्वा शत्रुमपि ध्रुवम् // 11 अधर्मो हि कृतस्तेन येनैतदुपशिक्षितम् / वरप्रदानं राज्यं च पुत्रजन्म च पाण्डव / अनृशंसास्तु कौन्तेयास्तस्याध्यक्षान्ब्रवीमि वः // 20 शत्रोश्च मोक्षणं क्लेशात्रीणि चैकं च तत्समम्॥१२ एवं ब्रुवाणं कौन्तेयं भीमसेनममर्षणम् / किं ह्यभ्यधिकमेतस्माद्यदापन्नः सुयोधनः / न कालः परुषस्यायमिति राजाभ्यभाषतः // 21 त्वबाहुबलमाश्रित्य जीवितं परिमार्गति // 13 इति श्रीमहाभारते आरण्यकपर्वणि स्वयमेव प्रधावेयं यदि न स्याद्वृकोदर / एकत्रिंशदधिकद्विशततमोऽध्यायः // 231 // विततोऽयं ऋतुर्वीर न हि मेऽत्र विचारणा // 14 232 साम्नैव तु यथा भीम मोक्षयेथाः सुयोधनम् / युधिष्ठिर उवाच। तथा सर्वैरुपायैस्त्वं यतेथाः कुरुनन्दन // 15 अस्मानभिगतांस्तात भयार्ताशरणैषिणः।। न साम्ना प्रतिपद्येत यदि गन्धर्वराडसौ। कौरवान्विषमप्राप्तान्कथं ब्रूयास्त्वमीदृशम् // 1 पराक्रमेण मृदुना मोक्षयेथाः सुयोधनम् // 16 भवन्ति भेदा ज्ञातीनां कलहाश्च वृकोदर।। अथासौ मृदुयुद्धेन न मुञ्चेझीम कौरवान् / प्रसक्तानि च वैराणि ज्ञातिधर्मो न नश्यति // 2 सर्वोपायैर्विमोच्यास्ते निगृह्य परिपन्थिनः // 17 यदा तु कश्चिज्ज्ञातीनां बाह्यः प्रार्थयते कुलम् / एतावद्धि मया शक्यं संदेष्टुं वै वृकोदर / न मर्षयन्ति तत्सन्तो बाह्येनाभिप्रमर्षणम् // 3 वैताने कर्मणि तते वर्तमाने च भारत // 18 जानाति ह्येष दुर्बुद्धिरस्मानिह चिरोषितान् / - वैशंपायन उवाच / स एष परिभूयास्मानकार्षी दिदमप्रियम् // 4 अजातशत्रोर्वचनं तच्छ्रुत्वा तु धनंजयः / दुर्योधनस्य ग्रहणाद्गन्धर्वेण बलाद्रणे / प्रतिजज्ञे गुरोर्वाक्यं कौरवाणां विमोक्षणम् // 19 स्त्रीणां बाह्याभिमर्शाच्च हतं भवति नः कुलम् // 5 अर्जुन उवाच / शरणं च प्रपन्नानां त्राणार्थं च कुलस्य नः। यदि सान्ना न मोक्ष्यन्ति गन्धर्वा धृतराष्ट्रजान् / उत्तिष्ठध्वं नरव्याघ्राः सज्जीभवत माचिरम् / / 6 अद्य गन्धर्वराजस्य भूमिः पास्यति शोणितम् / / 20 अर्जुनश्च यमौ चैव त्वं च भीमापराजितः / वैशंपायन उवाच / मोक्षयध्वं धार्तराष्ट्र ह्रियमाणं सुयोधनम् / / 7 अर्जुनस्य तु तां श्रुत्वा प्रतिज्ञां सत्यवादिनः / एते रथा नरव्याघ्राः सर्वशस्त्रसमन्विताः। कौरवाणां तदा राजन्पुनः प्रत्यागतं मनः / / 21 इन्द्रसेनादिभिः सूतैः संयताः कनकध्वजाः // 8 इति श्रीमहाभारते भारण्यकपर्वणि एतानास्थाय वै तात गन्धर्वान्यो माहवे / द्वात्रिंशदधिकद्विशततमोऽध्यायः // 232 // सुयोधनस्य मोक्षाय प्रयतध्वमतन्द्रिताः // 9 233 य एव कश्चिद्राजन्यः शरणार्थमिहागतम् / वैशंपायन उवाच। परं शक्त्याभिरक्षेत किं पुनस्त्वं वृकोदर / / 10 / युधिष्ठिरवचः श्रुत्वा भीमसेनपुरोगमाः / -711 -