________________ 3. 210. 15 ] भारण्यकपर्व [ 3. 211. 22 तेषामिष्टं हरन्त्येते निघ्नन्ति च महद्भुवि / तपसश्च मनुं पुत्रं भानुं चाप्यङ्गिरासृजत् / स्पर्धया हव्यवाहानां निघ्नन्त्येते हरन्ति च / / 15 बृहद्भानुं तु तं प्राहुर्ब्राह्मणा वेदपारगाः।। 8 इविद्यां तदादानं कुशलैः संप्रवर्तितम् / भानोर्भार्या सुप्रजा तु बृहद्भासा तु सोमजा / तदेते नोपसर्पन्ति यत्र चाग्निः स्थितो भवेत्॥१६ असूजेतां तु षट् पुत्राशृणु तासां प्रजाविधिम्॥९ चितोऽग्निरुद्वन्यज्ञं पक्षाभ्यां तान्प्रबाधते। दुर्बलानां तु भूतानां तनुं यः संप्रयच्छति / सत्रैः प्रशमिता ह्येते नेष्टं मुष्णन्ति यज्ञियम् // 17 तमग्नि बलदं प्राहः प्रथमं भानुतः सुतम् // 10 वृहदुक्थतपस्यैव पुत्रो भूमिमुपाश्रितः / यः प्रशान्तेषु भूतेषु मन्युर्भवति दारुणः / भग्निहोत्रे हूयमाने पृथिव्यां सद्भिरिज्यते // 18 अग्निः स मन्युमान्नाम द्वितीयो भानुतः सुतः / / 11 रथंतरश्च तपसः पुत्रोऽग्निः परिपठ्यते / दर्श च पौर्णमासे च यस्येह हविरुच्यते / मित्रविन्दाय वै तस्य हविरध्वर्यवो विदुः / विष्णुर्नामेह योऽग्निस्तु धृतिमान्नाम सोऽङ्गिराः।।१२ मुदे परमप्रीतः सह पुत्रैर्महायशाः // 19 इन्द्रेण सहितं यस्य हविराग्रयणं स्मृतम् / इति श्रीमहाभारते आरण्यकपर्वणि अग्निरामयणो नाम भानोरेवान्वयस्तु सः / / 13 दशाधिकद्विशततमोऽध्यायः॥ 210 // चातुर्मास्येषु नित्यानां हविषां यो निरग्रहः / चतुर्भिः सहितः पुत्रैर्भानोरेवान्वयस्तु सः // 14 मार्कण्डेय उवाच / निशां त्वजनयत्कन्यामग्नीषोमावुभौ तथा / गुरुभिर्नियमैर्युक्तो भरतो नाम पावकः / मनोरेवाभवद्भार्या सुषुवे पश्च पावकान् // 15 अग्निः पुष्टिमतिर्नाम तुष्टः पुष्टिं प्रयच्छति / / पूज्यते हविषाग्र्येण चातुर्मास्येषु पावकः / भरत्येष प्रजाः सर्वास्ततो भरत उच्यते // 1 पर्जन्यसहितः श्रीमानग्निर्वैश्वानरस्तु सः // 16 अग्निर्यस्तु शिवो नाम शक्तिपूजापरश्च सः / अस्य लोकस्य सर्वस्य यः पतिः परिपठ्यते। दुःखार्तानां स सर्वेषां शिवकृत्सततं शिवः / / 2 सोऽग्निर्विश्वपति म द्वितीयो वै मनोः सुतः / तपसस्तु फलं दृष्ट्वा संप्रवृद्धं तपो महत् / ततः स्विष्टं भवेदाज्यं स्विष्टकृत्परमः स्मृतः / / 17 उद्धर्तुकामो मतिमान्पुत्रो जज्ञे पुरंदरः // 3 कन्या सा रोहिणी नाम हिरण्यकशिपोः सुता। ऊष्मा चैवोष्मणो जज्ञे सोऽनिर्भूतेषु लक्ष्यते। कर्मणासौ बभौ भार्या स वह्निः स प्रजापतिः॥१८ अग्निश्चापि मनु म प्राजापत्यमकारयत् / / 4 प्राणमाश्रित्य यो देहं प्रवर्तयति देहिनाम् / शंभुमग्निमथ प्राहुर्ब्राह्मणा वेदपारगाः। तस्य संनिहितो नाम शब्दरूपस्य साधनः // 19 आवसध्यं द्विजाः प्राहुर्दीप्तमग्निं महाप्रभम् / / 5 शुक्लकृष्णगतिर्देवो यो बिभर्ति हुताशनम् / ऊर्जस्करान्हव्यवाहान्सुवर्णसदृशप्रभान् / अकल्मषः कल्मषाणां कर्ता क्रोधाश्रितस्तु सः॥२० अग्निस्तपो ह्यजनयत्पश्च यज्ञसुतानिह // 6 कपिलं परमर्षि च यं प्राहुर्यतयः सदा / प्रशान्तेऽग्निर्महाभाग परिश्रान्तो गवांपतिः / अग्निः स कपिलो नाम सांख्ययोगप्रवर्तकः // 21 असुराञ्जनयन्घोरान्मत्यांश्चैव पृथग्विधान् // 7 अग्निर्यच्छति भूतानि येन भूतानि नित्यदा। - 683 -