________________ 3. 203. 34 ] महाभारते [ 3. 204.8 दृश्यते त्वत्र्यया बुद्ध्या सूक्ष्मया ज्ञानवेदिभिः॥३४ एतद्ब्राह्मण ते वृत्तमाहुरेकपदं सुखम् // 49 चित्तस्य हि प्रसादेन हन्ति कर्म शुभाशुभम् / / परित्यजति यो दुःखं सुखं चाप्युभयं नरः / प्रसन्नात्मात्मनि स्थित्वा सुखमानन्त्यमभुते // 35 ब्रह्म प्राप्नोति सोऽत्यन्तमसङ्गेन च गच्छति // 50 लक्षणं तु प्रसादस्य यथा तृप्तः सुखं स्वपेत् / / यथाश्रुतमिदं सब समासेन द्विजोत्तम / निवाते वा यथा दीपो दीप्येत्कुशलदीपितः // 36 एतत्ते सर्वमाख्यातं किं भूयः श्रोतुमिच्छसि॥५१ पूर्वरात्रे परे चैव युञ्जानः सततं मनः। इति श्रीमहाभारते भारण्यकपर्वणि लघ्वाहारो विशुद्धात्मा पश्यन्नात्मानमात्मनि॥३७ / ज्यधिकद्विशततमोऽध्यायः // 21 // प्रदीप्तेनेव दीपेन मनोदीपेन पश्यति / 204 दृष्ट्वात्मानं निरात्मानं तदा स तु विमुच्यते // 38 मार्कण्डेय उवाच / सर्वोपायैस्तु लोभस्य क्रोधस्य च विनिग्रहः / एवं संकथिते कृत्स्ने मोक्षधर्मे युधिष्ठिर। .. एतत्पवित्रं यज्ञानां तपो वै संक्रमो मतः // 39 दृढं प्रीतमना विप्रो धर्मव्याधमुवाच ह // 1 नित्यं क्रोधात्तपो रक्षेच्छ्रियं रक्षेत मत्सरात् / न्याययुक्तमिदं सर्वं भवता परिकीर्तितम् / विद्यां मानापमानाभ्यामात्मानं तु प्रमादतः // 40 न तेऽस्यविदितं किंचिद्धर्मेष्विह हि दृश्यते // 2 आनृशंस्यं परो धर्मः क्षमा च परमं बलम् / व्याध उवाच / आत्मज्ञानं परं ज्ञानं परं सत्यव्रतं व्रतम् // 41 प्रत्यक्षं मम यो धर्मस्तं पश्य द्विजसत्तम / सत्यस्य वचनं श्रेयः सत्यं ज्ञानं हितं भवेत् / येन सिद्धिरियं प्राप्ता मया ब्राह्मणपुंगव // 3 यद्भूतहितमत्यन्तं तद्वै सत्यं परं मतम् // 42 उत्तिष्ठ भगवन्क्षिप्रं प्रविश्याभ्यन्तरं गृहम् / यस्य सर्वे समारम्भाः निराशीबन्धनाः सदा।। द्रष्टुमर्हसि धर्मज्ञ मातरं पितरं च मे // 4 त्यागे यस्य हुतं सर्वं स त्यागी स च बुद्धिमान्॥ 43 मार्कण्डेय उवाच। यतो न गुरुरप्येनं च्यावयेदुपपादयन् / इत्युक्तः स प्रविश्याथ ददर्श परमार्चितम् / तं विद्याद्ब्रह्मणो योगं वियोगं योगसंज्ञितम् // 44 सौधं हृद्यं चतुःशालमतीव च मनोहरम् // 5 न हिंस्यात्सर्वभूतानि मैत्रायणगतश्चरेत् / देवतागृहसंकाशं दैवतैश्च सुपूजितम् / नेदं जीवितमासाद्य वैरं कुर्वीत केनचित् // 45 शयनासनसंबाधं गन्धैश्च परभैर्युतम् // 6 आकिंचन्यं सुसंतोषो निराशित्वमचापलम् / तत्र शुक्लाम्बरधरौ पितरावस्य पूजिता / एतदेव परं ज्ञानं सदात्मज्ञानमुत्तमम्॥ 46 कृताहारौ सुतुष्टौ तावुपविष्टौ वरासने। परिग्रहं परित्यज्य भव बुद्ध्या यतव्रतः / धर्मव्याधस्तु तौ दृष्ट्वा पादेषु शिरसापतत् // 7 अशोकं स्थानमातिष्ठेन्निश्चलं प्रेत्य चेह च // 47 वृद्धावूचतुः। तपोनित्येन दान्तेन मुनिना संयतात्मना / उत्तिष्ठोत्तिष्ठ धर्मज्ञ धर्मस्त्वामभिरक्षतु / अजितं जेतुकामेन भाव्यं सङ्गेष्वसङ्गिना // 48 / प्रीतौ स्वस्तव शौचेन दीर्घमायुरवाप्नुहि / गुणागुणमनासङ्गमेककार्यमनन्तरम् / | सत्पुत्रेण त्वया पुत्र नित्यकालं सुपूजितौ // 8 - 676 -