________________ 3. 192. 24 ] आरण्यकपर्व [ 3. 193. 19 धर्मे सत्ये दमे चैव बुद्धिर्भवतु मे सदा / समये तं ततो राज्ये बृहदश्वोऽभ्यषेचयत् / अभ्यासश्च भवेद्भक्त्या त्वयि नित्यं महेश्वर / / 24 कुवलाश्वं महाराज शूरमुत्तमधार्मिकम् // 6 विष्णुरुवाच / पुत्रसंक्रामितश्रीस्तु बृहदश्वो महीपतिः। सर्वमेतद्धि भविता मत्प्रसादात्तव द्विज। जगाम तपसे धीमांस्तपोवनममित्रहा // 7 प्रतिभास्यति योगश्च येन युक्तो दिवौकसाम् / अथ शुश्राव राजर्षि तमुत्तको युधिष्ठिर / त्रयाणामपि लोकानां महत्कार्यं करिष्यसि // 25 वनं संप्रस्थितं राजन्बृहदश्वं द्विजोत्तमः // 8 उत्सादनार्थं लोकानां धुन्धुर्नाम महासुरः। . तमुत्तको महातेजाः सर्वास्त्रविदुषां वरम् / तपस्यति तपो घोरं शृणु यस्तं हनिष्यति / / 26 न्यवारयदमेयात्मा समासाद्य नरोत्तमम् // 9 वृहदश्व इति ख्यातो भविष्यति महीपतिः। उत्तङ्क उवाच / तस्य पुत्रः शुचिर्दान्तः कुर्वलाश्व इति श्रुतः॥२७ भवता रक्षणं कार्यं तत्तावत्कर्तुमर्हसि / स योगबलमास्थाय मामकं पार्थिवोत्तमः / निरुद्विग्ना वयं राजंस्त्वत्प्रसादाद्वसेमहि // 10 शासनात्तव विप्रर्षे धुन्धुमारो भविष्यति // 28 त्वया हि पृथिवी राजरक्ष्यमाणा महात्मना। मार्कण्डेय -उवाच / भविष्यति निरुद्विग्ना नारण्यं गन्तुमर्हसि // 11 उत्तङ्कमेवमुक्त्वा तु विष्णुरन्तरधीयत // 29 पालने हि महान्धर्मः प्रजानामिह दृश्यते / इति श्रीमहाभारते आरण्यकपर्वणि न तथा दृश्यतेऽरण्ये मा ते भूद्बुद्धिरीदृशी॥ 12 द्विनवत्यधिकशततमोऽध्यायः // 192 // ईदृशो न हि राजेन्द्र धर्मः कचन दृश्यते / प्रजानां पालने यो वै पुरा राजर्षिभिः कृतः / मार्कण्डेय उवाच / रक्षितव्याः प्रजा राज्ञा तास्त्वं रक्षितुमर्हसि // 13 इक्ष्वाको संस्थिते राजशशादः पृथिवीमिमाम्। / निरुद्विग्नस्तपश्चर्तुं न हि शक्नोमि पार्थिव / प्राप्तः परमधर्मात्मा सोऽयोध्यायां नृपोऽभवत् // 1 ममाश्रमसमीपे वै समेषु मरुधन्वसु // 14 शशादस्य तु दायादः ककुत्स्थो नाम वीर्यवान् / समुद्रो वालुकापूर्ण उज्जानक इति स्मृतः। अनेनाश्चापि काकुत्स्थः पृथुश्चानेनसः सुतः॥२ बहुयोजनविस्तीर्णो बहुयोजनमायतः // 15 विष्वगश्वः पृथोः पुत्रस्तस्मादास्तु जज्ञिवान् / तत्र रौद्रो दानवेन्द्रो महावीर्यपराक्रमः / आर्द्रस्य युवनाश्वस्तु श्रावस्तस्तस्य चात्मजः // 3 मधुकैटभयोः पुत्रो धुन्धुर्नाम सुदारुणः / / 16 जज्ञे श्रावस्तको राजा श्रावस्ती येन निर्मिता / अन्तर्भूमिगतो राजन्वसत्यमितविक्रमः / श्रावस्तस्य तु दायादो बृहदश्वो महाबलः / तं निहत्य महाराज वनं त्वं गन्तुमर्हसि // 17 बृहदश्वसुतश्चापि कुवलाश्व इति स्मृतः // 4 शेते लोकविनाशाय तप आस्थाय दारुणम् / कुवलाश्वस्य पुत्राणां सहस्राण्येकविंशतिः / त्रिदशानां विनाशाय लोकानां चापि पार्थिव॥ 18 सर्वे विद्यासु निष्णाता बलवन्तो दुरासदाः // 5 अवध्यो देवतानां स दैत्यानामथ रक्षसाम् / कुवलाश्वस्तु पितृतो गुणैरभ्यधिकोऽभवत् / नागानामथ यक्षाणां गन्धर्वाणां च सर्वशः / - 659 -