Page Text
________________ 3. 186. 1] महाभारते [3. 186.27 य एष पृथुदीर्घाक्षः पीतवासा जनार्दनः / वैशंपायन उवाच। एष कर्ता विकर्ता च सर्वभावनभूतकृत् // 14 ततः स पुनरेवाथ मार्कण्डेयं यशखिनम् / अचिन्त्यं महदाश्चर्य पवित्रमपि चोत्तमम् / पप्रच्छ विनयोपेतो धर्मराजो युधिष्ठिरः // 1 अनादिनिधनं भूतं विश्वमक्षयमव्ययम् // 15 नैके युगसहस्रान्तास्त्वया दृष्टा महामुने।। एष कर्ता न क्रियते कारणं चापि पौरुषे / न चापीह समः कश्चिदायुषा तव विद्यते / यो ह्येनं पुरुष वेत्ति देवा अपि न तं विदुः॥१६ वर्जयित्वा महात्मानं ब्रह्माणं परमेष्ठिनम् // 2 सर्वमाश्चर्यमेवैतन्निवृत्तं राजसत्तम / अनन्तरिक्षे लोकेऽस्मिन्देवदानववर्जिते / आदितो मनुजव्याघ्र कृत्स्नस्य जगतः क्षये // 17 त्वमेव प्रलये विप्र ब्रह्माणमुपतिष्ठसि // 3 चत्वार्याहुः सहस्राणि वर्षाणां तत्कृतं युगम् / प्रलये चापि निवृत्ते प्रबुद्धे च पितामहे / तस्य तावच्छती संध्या संध्यांशश्च ततः परम् // 18 त्वमेव सृज्यमानानि भूतानीह प्रपश्यसि // 4 त्रीणि वर्षसहस्राणि त्रेतायुगमिहोच्यते / चतुर्विधानि विप्रर्षे यथावत्परमेष्ठिना / तस्य तावच्छती संध्या संध्यांशश्च ततः परम्॥१९ वायुभूता दिशः कृत्वा विक्षिप्यापस्ततस्ततः // 5 तथा वर्षसहस्रे द्वे द्वापरं परिमाणतः / त्वया लोकगुरुः साक्षात्सर्वलोकपितामहः / तस्यापि द्विशती संध्या संध्यांशश्च ततः परम् // 20 आराधितो द्विजश्रेष्ठ तत्परेण समाधिना // 6 सहस्रमेकं वर्षाणां ततः कलियुगं स्मृतम् / तस्मात्सर्वान्तको मृत्युर्जरा वा देहनाशिनी / तस्य वर्षशतं संध्या संध्यांशश्च ततः परम् / न त्वा विशति विप्रर्षे प्रसादात्परमेष्ठिनः // 7 संध्यासंध्यांशयोस्तुल्यं प्रमाणमुपधारय // 21 यदा नैव रविर्नाग्निर्न वायुनं च चन्द्रमाः / क्षीणे कलियुगे चैव प्रवर्तति कृतं युगम् / नैवान्तरिक्षं नैवोर्वी शेषं भवति किंचन // 8 एषा द्वादशसाहस्री युगाख्या परिकीर्तिता // 22 तस्मिन्नेकार्णवे लोके नष्टे स्थावरजङ्गमे। एतत्सहस्रपर्यन्तमहो ब्राह्ममुदाहृतम् / नष्टे देवासुरगणे समुत्सन्नमहोरगे॥९ विश्वं हि ब्रह्मभवने सर्वशः परिवर्तते / शयानममितात्मानं पद्मे पद्मनिकेतनम् / लोकानां मनुजव्याघ्र प्रलयं तं विदुर्बुधाः // 23 त्वमेकः सर्वभूतेशं ब्रह्माणमुपतिष्ठसि // 10 अल्पावशिष्टे तु तदा युगान्ते भरतर्षभ / एतत्प्रत्यक्षतः सर्वं पूर्ववृत्तं द्विजोत्तम / सहस्रान्ते नराः सर्वे प्रायशोऽनृतवादिनः // 24 तस्मादिच्छामहे श्रोतुं सर्वहेत्वात्मिकां कथाम्॥११ यज्ञप्रतिनिधिः पार्थ दानप्रतिनिधिस्तथा / अनुभूतं हि बहुशस्त्वयैकेन द्विजोत्तम / व्रतप्रतिनिधिश्चैव तस्मिन्काले प्रवर्तते॥२५ नतेऽस्यविदितं किंचित्सर्वलोकेषु नित्यदा / / 12 / ब्राह्मणाः शूद्रकमाणस्तथा शुद्रा धनार्जकाः / . मार्कण्डेय उवाच / क्षत्रधर्मेण वाप्यत्र वर्तयन्ति गते युगे // 26 हन्त ते कथयिष्यामि नमस्कृत्वा स्वयंभुवे / निवृत्तयज्ञस्वाध्यायाः पिण्डोदकविवर्जिताः। पुरुषाय पुराणाय शाश्वतायाव्ययाय च // 13 / ब्राह्मणाः सर्वभक्षाश्च भविष्यन्ति कलौ युगे // 27 - 642 -
| SR No. | 004321 |
| Book Title | Mahabharat Samhita Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhandarkar Oriental Research Institute |
| Publisher | Bhandarkar Oriental Research Institute |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 886 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 19 MB |