________________ 1. 34.8] महाभारते [1. 35. 13 एतदिच्छाम विज्ञातुं कारणं यन्न वारिता / / 8 सर्वे प्रहृष्टमनसः साधु साध्वित्यपूजयन् // 1 ब्रह्मोवाच / ततःप्रभृति तां कन्यां वासुकिः पर्यरक्षत। बहवः पन्नगास्तीक्ष्णा भीमवीर्या विषोल्बणाः / जरत्कारुं स्वसारं वै परं हर्षमवाप च // 2 प्रजानां हितकामोऽहं न निवारितवांस्तदा // 9 ततो नातिमहान्कालः समतीत इवाभवत् / ये दन्दशूकाः क्षुद्राश्च पापाचारा विषोल्बणाः / अथ देवासुराः सर्वे ममन्थुवरुणालयम् / / 3. तेषां विनाशो भविता न तु ये धर्मचारिणः // 10 तत्र नेत्रमभून्नागो वासुकिर्बलिनां वरः। . यन्निमित्तं च भविता मोक्षस्तेषां महाभयात् / समाप्यैव च तत्कर्म पितामहमुपागमन् // 4 पन्नगानां निबोधध्वं तस्मिन्काले तथागते // 11 देवा वासुकिना सार्धं पितामहमथाब्रुवन् / यायावरकुले धीमान्भविष्यति महानृषिः / भगवशापभीतोऽयं वासुकिस्तप्यते भृशम् / / 5 जरत्कारुरिति ख्यातस्तेजस्वी नियतेन्द्रियः // 12 तस्येदं मानसं शल्यं समुद्धर्तुं त्वमर्हसि / तस्य पुत्रो जरत्कारोरुत्पत्स्यति महातपाः / जनन्याः शापजं देव ज्ञातीनां हितकाङ्क्षिणः // 6 आस्तीको नाम यज्ञं स प्रतिषेत्स्यति तं तदा / हितो ह्ययं सदास्माकं प्रिंयकारी च नागराट् / तत्र मोक्ष्यन्ति भुजगा ये भविष्यन्ति धार्मिकाः।।१३ / कुरु प्रसादं देवेश शमयास्य मनोज्वरम् // 7 देवा ऊचुः / / ब्रह्मोवाच / स मुनिप्रवरो देव जरत्कारुर्महातपाः। मयैवैतद्वितीर्णं वै वचनं मनसामराः / . कस्यां पुत्रं महात्मानं जनयिष्यति वीर्यवान् // 14 एलापत्रेण नागेन यदस्याभिहितं पुरा॥ 8 ब्रह्मोवाच। तत्करोत्वेष नागेन्द्रः प्राप्तकालं वचस्तथा / सनामायां सनामा स कन्यायां द्विजसत्तमः / विनशिष्यन्ति ये पापा न तु ये धर्मचारिणः // 9 अपत्यं वीर्यवान्देवा वीर्यवज्जनयिष्यति // 15 उत्पन्नः स जरत्कारुस्तपस्युग्रे रतो द्विजः। एलापत्र उवाच / तस्यैष भगिनीं काले जरत्कारुं प्रयच्छतु // 10 एवमस्त्विति तं देवाः पितामहमथाब्रुवन् / यदेलापत्रेण वचस्तदोक्तं भुजगेन ह / उक्त्वा चैवं गता देवाः स च देवः पितामहः // 16 पन्नगानां हितं देवास्तत्तथा न तदन्यथा // 11 सोऽहमेवं प्रपश्यामि वासुके भगिनीं तव / जरत्कारुरिति ख्यातां तां तस्मै प्रतिपादय // 17 सूत उवाच / भैक्षवद्भिक्षमाणाय नागानां भयशान्तये / एतच्छ्रुत्वा स नागेन्द्रः पितामहवचस्तदा / ऋषये सुव्रताय त्वमेष मोक्षः श्रुतो मया // 18 सर्पान्बहूञ्जरत्कारौ नित्ययुक्तान्समादधत् // 12 इति श्रीमहाभारते आदिपर्वणि चतुस्त्रिंशोऽध्यायः // 34 // जरत्कारुर्यदा भार्यामिच्छेद्वरयितुं प्रभुः / शीघ्रमेत्य ममाख्येयं तन्नः श्रेयो भविष्यति / / 1 सूत उवाच / इति श्रीमहाभारते भादिपर्वणि पञ्चत्रिंशोऽध्यायः // 35 एलापत्रस्य तु वचः श्रुत्वा नागा द्विजोत्तम / - 54 -