________________ 3. 143. 19] आरण्यकपर्व [3. 144. 24 वहन्त्यो वारि बहुलं फेनोडुपपरिप्लुतम् / कथं वेश्मसु गुप्तेषु स्वास्तीर्णशयनोचिता। परिससर्महाशब्दाः प्रकर्षन्त्यो महीरहान् // 19 शेते निपतिता भूमौ सुखार्हा वरवर्णिनी // 10 तस्मिन्नुपरते वर्षे वाते च समतां गते। सुकुमारौ कथं पादौ मुखं च कमलप्रभम् / गते ह्यम्भसि निम्नानि प्रादुर्भूते दिवाकरे // 20 मत्कृतेऽद्य वराहा॑याः श्यामतां समुपागतम् // 11 निर्जग्मुस्ते शनैः सर्वे समाजग्मुश्च भारत / किमिदं द्यूतकामेन मया कृतमबुद्धिना / प्रतस्थुश्च पुनर्वीराः पर्वतं गन्धमादनम् // 21 आदाय कृष्णां चरता वने मृगगणायुते // 12 इति श्रीमहाभारते आरण्यकपर्वणि सुखं प्राप्स्यति पाञ्चाली पाण्डवान्प्राप्य वै पतीन् / त्रिचत्वारिंशदधिकशततमोऽध्यायः॥ 143 // इति द्रुपदराजेन पित्रा दत्तायतेक्षणा // 13 144 तत्सर्वमनवाप्यैव श्रमशोकाद्धि कर्शिता। वैशंपायन उवाच / शेते निपतिता भूमौ पापस्य मम कर्मभिः // 14 ततः प्रयातमात्रेषु पाण्डवेषु महात्मसु / तथा लालप्यमाने तु धर्मराजे युधिष्ठिरे / पळ्यामनुचिता गन्तुं द्रौपदी समुपाविशत् // 1 धौम्यप्रभृतयः सर्वे तत्राजग्मुर्द्विजोत्तमाः // 15 श्रान्ता दुःखपरीता च वातवर्षेण तेन च।। ते समाश्वासयामासुराशीर्भिश्चाप्यपूजयन् / सौकुमार्याच्च पाञ्चाली संमुमोह यशस्विनी // 2 रक्षोनांश्च तथा मत्राओपुश्चक्रुश्च ते क्रियाः // 16 सा पात्यमाना मोहेन बाहुभ्यामसितेक्षणा / पठ्यमानेषु मत्रेषु शान्त्यर्थं परमर्षिभिः। वृत्ताभ्यामनुरूपाभ्यामूरू समवलम्बत // 3 स्पृश्यमाना करैः शीतैः पाण्डवैश्च मुहुर्मुहुः॥ 17 आलम्बमाना सहितावूरू गजकरोपमौ / सेव्यमाना च शीतेन जलमिश्रेण वायुना। पपात सहसा भूमौ वेपन्ती कदली यथा // 4 पाश्चाली सुखमासाद्य लेभे चेतः शनैः शनैः॥१८ तां पतन्ती वरारोहां सज्जमानां लतामिव / परिगृह्य च तां दीनां कृष्णामजिनसंस्तरे। नकुलः समभिद्रुत्य परिजग्राह वीर्यवान् / / 5 तदा विश्रामयामासुर्लब्धसंज्ञां तपस्विनीम् // 19 . नकुल उवाच / तस्या यमौ रक्ततलौ पादौ पूजितलक्षणौ / राजन्पाञ्चालराजस्य सुतेयमसितेक्षणा / कराभ्यां किणजाताभ्यां शनकैः संववाहतुः // 20 श्रान्ता निपतिता भूमौ तामवेक्षस्व भारत // 6 पर्याश्वासयदप्येनां धर्मराजो युधिष्ठिरः / अदुःखार्हा परं दुःखं प्राप्तेयं मृदुगामिनी / उवाच च कुरुश्रेष्ठो भीमसेनमिदं वचः॥ 21 आश्वासय महाराज तामिमां श्रमकर्शिताम् // 7 बहवः पर्वता भीम विषमा हिमदुर्गमाः। __ वैशंपायन उवाच / तेषु कृष्णा महाबाहो कथं नु विचरिष्यति // 22 राजा तु वचनात्तस्य भृशं दुःखसमन्वितः / भीमसेन उवाच / मीमश्च सहदेवश्च सहसा समुपाद्रवन् // 8 त्वां राजनराजपुत्रीं च यमौ च पुरुषर्षभौ / तामवेक्ष्य तु कौन्तेयो विवर्णवदनां कृशाम् / स्वयं नेष्यामि राजेन्द्र मा विषादे मनः कृथाः॥२३ अङ्कमानीय धर्मात्मा पर्यदेवयदातुरः // 9 अथ वासौ मया जातो विहगो मदलोपमः / म.भा.७३ . -577 -