________________ 3. 126. 1] महाभारते [ 3. 126. 28 कथं जातो महाब्रह्मन्यौवनाश्वो नृपोत्तमः / स पीत्वा शीतलं तोयं पिपासातॊ महीपतिः / कथं चैतां परां काष्ठां प्राप्तवानमितद्युतिः // 1 निर्वाणमगमद्धीमान्सुसुखी चाभवत्तदा // 15 यस्य लोकास्त्रयो वश्या विष्णोरिव महात्मनः / ततस्ते प्रत्यबुध्यन्त ऋषयः सनराधिपाः / एतदिच्छाम्यहं श्रोतुं चरितं तस्य धीमतः // 2 निस्तोयं तं च कलशं ददृशुः सर्व एव ते // 16 यथा मान्धातृशब्दश्च तस्य शक्रसमद्युतेः / कस्य कर्मेदमिति च पर्यपृच्छन्समागताः / जन्म चाप्रतिवीर्यस्य कुशलो ह्यसि भाषितुम् // 3 युवनाश्वो मयेत्येव सत्यं समभिपद्यत // 17 लोमश उवाच। . न युक्तमिति तं प्राह भगवान्भार्गवस्तदा / शृणुष्वावहितो राजन्राज्ञस्तस्य महात्मनः / सुतार्थं स्थापिता ह्यापस्तपसा चैव संभृताः // 18 यथा मान्धातृशब्दो वै लोकेषु परिगीयते॥४ मया ह्यत्राहितं ब्रह्म तप आस्थाय दारुणम् / इक्ष्वाकुवंशप्रभवो युवनाश्वो महीपतिः / पुत्रार्थ तव राजर्षे महाबलपराक्रम // 19. सोऽयजत्पृथिवीपालः क्रतुभिर्भूरिदक्षिणैः // 5 महाबलो महावीर्यस्तपोबलसमन्वितः / अश्वमेधसहस्रं च प्राप्य धर्मभृतां वरः। यः शक्रमपि वीर्येण गमयेद्यमसादनम् / / 20 अन्यैश्च क्रतुभिर्मुख्यैर्विविधैराप्तदक्षिणैः // 6 / अनेन विधिना राजन्मयैतदुपपादितम् / अनपत्यस्तु राजर्षिः स महात्मा दृढव्रतः। अब्भक्षणं त्वया राजन्नयुक्तं कृतमद्य वै॥२१ मश्रिष्वाधाय तद्राज्यं वननित्यो बभूव ह॥७ न त्वद्य शक्यमस्माभिरेतत्कर्तुमतोऽन्यथा। शास्त्रदृष्टेन विधिना संयोज्यात्मानमात्मना / नूनं दैवकृतं ह्येतद्यदेवं कृतवानसि // 22 पिपासाशुष्कहृदयः प्रविवेशाश्रमं भृगोः॥ 8 पिपासितेन याः पीता विधिमत्रपुरस्कृताः / तामेव रात्रिं राजेन्द्र महात्मा भृगुनन्दनः / आपस्त्वया महाराज मत्तपोवीर्यसंभृताः / इष्टिं चकार सौद्युम्नेमहर्षिः पुत्रकारणात् // 9 ताभ्यस्त्वमात्मना पुत्रमेवीर्यं जनिष्यसि // 23 संभृतो मत्रपूतेन वारिणा कलशो महान् / विधास्यामो वयं तत्र तवेष्टिं परमाद्भुताम् / तत्रातिष्ठत राजेन्द्र पूर्वमेव समाहितः / यथा शक्रसमं पुत्रं जनयिष्यसि वीर्यवान् // 24 यत्प्राश्य प्रसवेत्तस्य पत्नी शक्रसमं सुतम् // 10 तं न्यस्य वेद्यां कलशं सुषुपुस्ते महर्षयः। ततो. वर्षशते पूर्णे तस्य राज्ञो महात्मनः / रात्रिजागरणश्रान्ताः सौद्युम्निः समतीत्य तान् // 11 वामं पार्वं विनिर्भिद्य सुतः सूर्य इवापरः // 25 शुष्ककण्ठः पिपासातः पानीयार्थी भृशं नृपः / निश्चक्राम महातेजा न च तं मृत्युराविशत् / तं प्रविश्याश्रमं श्रान्तः पानीयं सोऽभ्ययाचत॥१२ युवनाश्वं नरपतिं तदद्भुतमिवाभवत् // 26 तस्य श्रान्तस्य शुष्केण कण्ठेन क्रोशतस्तदा।। ततः शक्रो महातेजास्तं दिदृक्षुरुपागमत् / नाौषीत्कश्चन तदा शकुनेरिव वाशितम् // 13 प्रदेशिनी ततोऽस्यास्ये शक्रः समभिसंदधे // 27 ततस्तं कलशं दृष्ट्वा जलपूर्ण स पार्थिवः / मामयं धास्यतीत्येवं परिभाष्टः स वज्रिणा / अभ्यद्रवत वेगेन पीत्वा चाम्भो व्यवासृजत् // 14 / मान्धातेति च नामास्य चक्रुः सेन्द्रा दिवौकसः // 28 - 556 -