Mahabharat Samhita Part 01

SR No.: 004321
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1971
Total Pages: 886
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 19 MB

Page 533

3.96.9] आरण्यकपर्व [ 3. 97. 18 अगस्त्य उवाच / वित्तकामाविह प्राप्तौ विद्ध्यावां पृथिवीपते / लोमश उवाच। यथाशक्त्यविहिंस्यान्यान्संविभागं प्रयच्छे नौ // 9 / इल्वलस्तान्विदित्वा तु महर्षिसहितान्नृपान्। लोमश उवाच / उपस्थितान्सहामात्यो विषयान्तेऽभ्यपूजयत् // 1 तत आयव्ययौ पूर्णौ ताभ्यां राजा न्यवेदयत्।। तेषां ततोऽसुरश्रेष्ठ आतिथ्यमकरोत्तदा। ततो ज्ञात्वा समादत्तां यदत्र व्यतिरिच्यते // 10 स संस्कृतेन कौरव्य भ्रात्रा वातापिना किल // 2 तत आयव्ययौ दृष्ट्वा समौ सममतिर्द्विजः। ततो राजर्षयः सर्वे विषण्णा गतचेतसः / सर्वथा प्राणिनां पीडामुपादानादमन्यत // 11 / / वातापिं संस्कृतं दृष्ट्वा मेषभूतं महासुरम् // 3 . पौरुकुत्सं ततो जग्मुत्रसदस्युं महाधनम् / अथाब्रवीदगस्त्यस्ताराजर्षीनृषिसत्तमः / अगस्त्यश्च श्रुतर्वा च वध्यश्वश्च महीपतिः // 12 विषादो वो न कर्तव्यो अहं भोक्ष्ये महासुरम् // 4 त्रसदस्युश्च तान्सर्वान्प्रत्यगृह्णाद्यथाविधि / धुर्यासनमथासाद्य निषसाद महामुनिः / अभिगम्य महाराज विषयान्ते सवाहनः // 13 तं पर्यवेषदत्येन्द्र इल्वलः प्रहसन्निव // 5 अर्चयित्वा यथान्यायमिक्ष्वाकू राजसत्तमः / अगस्त्य एव कृत्स्नं तु वातापिं बुभुजे ततः / समाश्वस्तांस्ततोऽपृच्छत्प्रयोजनमुपक्रमे // 14 भुक्तवत्यसुरोऽऽह्वानमकरोत्तस्य इल्वलः // 6 अगस्त्य उवाच / तयो वायुः प्रादुरभूदगस्त्यस्य महात्मनः / वित्तकामानिह प्राप्तान्विद्धि नः पृथिवीपते / इल्वलश्च विषण्णोऽभूदृष्ट्वा जीणं महासुरम् // 7 यथाशक्त्यविहिंस्यान्यान्संविभागं प्रयच्छ नः॥१५ प्राञ्जलिश्च सहामात्यैरिदं वचनमब्रवीत् / लोमश उवाच / किमर्थमुपयाताः स्थ ब्रूत किं करवाणि वः // 8 तत आयव्ययौ पूर्णौ तेषां राजा न्यवेदयत् / प्रत्युवाच ततोऽगस्त्यः प्रहसन्निल्वलं तदा। अतो ज्ञात्वा समादवं यदत्र व्यतिरिच्यते // 16 ईशं ह्यसुर विद्मस्त्वां वयं सर्वे धनेश्वरम् // 9 तत आयव्ययौ दृष्ट्वा समौ सममतिर्द्विजः। इमे च नातिधनिनो धनार्थश्च महान्मम। . सर्वथा प्राणिनां पीडामुपादानादमन्यत // 17 यथाशक्त्यविहिंस्यान्यान्संविभागं प्रयच्छ नः॥१० ततः सर्वे समेत्याथ ते नृपास्तं महामुनिम् / ततोऽभिवाद्य तमृषिमिल्वलो वाक्यमब्रवीत् / इदमूचुर्महाराज समवेक्ष्य परस्परम् // 18 दित्सितं यदि वेत्सि त्वं ततो दास्यामि ते वसु॥११ अयं वै दानवो ब्रह्मन्निल्वलो वसुमान्भुवि / व अगस्त्य उवाच / तमभिक्रम्य सर्वेऽद्य वयं याचामहे वसु // 19 गवां दश सहस्राणि राज्ञामेकैकशोऽसुर / तेषां तदासीद्रुचितमिल्वलस्योपभिक्षणम् / तावदेव सुवर्णस्य दित्सितं ते महासुर // 12 ततस्ते सहिता राजन्निल्वलं समुपाद्रवन् // 20 / मह्यं ततो वै द्विगुणं रथश्चैव हिरण्मयः / इति श्रीमहाभारते आरण्यकपर्वणि . मनोजवौ वाजिनौ च दित्सितं ते महासुर / षण्णवतितमोऽध्यायः॥१६॥ जिज्ञास्यता रथः सद्यो व्यक्तमेष हिरण्मयः // 13 -523