________________ 3. 7. 18] महाभारते [ 3. 8. 19 दिष्ट्या प्राप्तोऽसि धर्मज्ञ दिष्ट्या स्मरसि मेऽनघ।।१८ शकुनिरुवाच / अद्य रात्री दिवा चाहं त्वत्कृते भरतर्षभ। किं बालिशां मतिं राजन्नास्थितोऽसि विशां पते। प्रजागरे प्रपश्यामि विचित्रं देहमात्मनः // 19 गतास्ते समयं कृत्वा नैतदेवं भविष्यति // 7 सोऽङ्कमादाय विदुरं मूर्युपाघ्राय चैव ह। सत्यवाक्ये स्थिताः सर्वे पाण्डवा भरतर्षभ / क्षम्यतामिति चोवाच यदुक्तोऽसि मया रुषा॥२० पितुस्ते वचनं तात न ग्रहीष्यन्ति कर्हिचित्॥८ विदर उवाच / अथ वा ते ग्रहीष्यति पुनरेष्यन्ति वा पुरम् / क्षान्तमेव मया राजन्गुरुनः परमो भवान् / निरस्य समयं भूयः पणोऽस्माकं भविष्यति // 9 तथा ह्यस्म्यागतः क्षिप्रं त्वद्दर्शनपरायणः / / 21 सर्वे भवामो मध्यस्था राज्ञश्छन्दानुवर्तिनः / भवन्ति हि नरव्याघ्र पुरुषा धर्मचेतसः। छिद्रं बहु प्रपश्यन्तः पाण्डवानां सुसंवृताः // 10 दीनाभिपातिनो राजन्नात्र कार्या विचारणा / / 22 दुःशासन उवाच / पाण्डोः सुता यादृशा मे तादृशा मे सुतास्तव / एवमेतन्महाप्राज्ञ यथा वदसि मातुल / दीना इति हि मे बुद्धिरभिपन्नाद्य तान्प्रति // 23 नित्यं हि मे कथयतस्तव बुद्धिर्हि रोचते // 11 वैशंपायन उवाच / कर्ण उवाच / अन्योन्यमनुनीयैवं भ्रातरौ तौ महाद्युती। काममीक्षामहे सर्वे दुर्योधन तवेप्सितम् / विदुरो धृतराष्ट्रश्च लेभाते परमां मुदम् / / 24 ऐकमत्यं हि नो राजन्सर्वेषामेव लक्ष्यते // 12 इति श्रीमहाभारते आरण्यकपर्वणि सप्तमोऽध्यायः // 7 // वैशंपायन उवाच / एवमुक्तस्तु कर्णेन राजा दुर्योधनस्तदा / वैशंपायन उवाच। नातिहृष्टमनाः क्षिप्रमभवत्स पराङ्मखः॥ 13 श्रुत्वा च विदुरं प्राप्तं राज्ञा च परिसान्त्वितम् / उपलभ्य ततः कर्णो विवृत्य नयने शुभे। धृतराष्ट्रात्मजो राजा पर्यतप्यत दुर्मतिः॥१ रोषाद्दुःशासनं चैव सौबलेयं च तावुभौ // 14 स सौबलं समानाय्य कर्णदुःशासनावपि। उवाच परमक्रुद्ध उद्यम्यात्मानमात्मना / अब्रवीद्वचनं राजा प्रविश्याबुद्धिजं तमः // 2 अहो मम मतं यत्तन्निबोधत नराधिपाः // 15 एष प्रत्यागतो मन्त्री धृतराष्ट्रस्य संमतः / प्रियं सर्वे चिकीर्षामो राज्ञः किंकरपाणयः। विदुरः पाण्डुपुत्राणां सुहृद्विद्वान्हिते रतः॥३ न चास्य शक्नुमः सर्वे प्रिये स्थातुमतन्द्रिताः // 16 यावदस्य पुनर्बुद्धिं विदुरो नापकर्षति / वयं तु शस्त्राण्यादाय रथानास्थाय दंशिताः / पाण्डवानयने तावन्मत्रयध्वं हितं मम // 4 गच्छामः सहिता हन्तुं पाण्डवान्वनगोचरान् // 17 अथ पश्याम्यहं पार्थान्प्राप्तानिह कथंचन / तेषु सर्वेषु शान्तेषु गतेष्वविदितां गतिम् / पुनः शोषं गमिष्यामि निरासुर्निरवग्रहः // 5 निर्विवादा भविष्यन्ति धार्तराष्ट्रास्तथा वयम्॥ 18 विषमुन्धनं वापि शस्त्रमग्निप्रवेशनम् / यावदेव परिघुना यावच्छोकपरायणाः / करिष्ये न हि तानृद्धान्पुनर्द्रष्टुमिहोत्सहे // 6 यावन्मित्रविहीनाश्च तावच्छक्या मतं मम // 19 -396 - .