________________ 2. 39. 4] महाभारते [2. 40. 11 नैषितं पाद्यमस्मै तद्दातुमने दुरात्मने // 4 मुश्चैनं भीष्म पश्यन्तु यावदेनं नराधिपाः / भुज्यतामिति तेनोक्ताः कृष्णभीमधनंजयाः। मत्प्रतापाग्निनिर्दग्धं पतंगमिव वह्निना // 19 जरासंधेन कौरव्य कृष्णेन विकृतं कृतम् // 5 ततश्चेदिपतेर्वाक्यं तच्छ्रुत्वा कुरुसत्तमः / यद्ययं जगतः कर्ता यथैनं मूर्ख मन्यसे। भीमसेनमुवाचेदं भीष्मो मतिमतां वरः // 20 कस्मान्न ब्राह्मणं सम्यगात्मानमवगच्छति // 6 / इति सभापर्वणि महाभारते इदं त्वाश्चर्यभूतं मे यदिमे पाण्डवास्त्वया। एकोनचत्वारिंशोऽध्यायः // 39 // अपकृष्टाः सतां मार्गान्मन्यन्ते तच्च साध्विति // 7 40 अथ वा नैतदाश्चर्यं येषां त्वमसि भारत / भीष्म उवाच। स्त्रीसधर्मा च वृद्धश्च सर्वार्थानां प्रदर्शकः // 8 / चेदिराजकुले जातरुयक्ष एष चतुर्भुजः। / वैशंपायन उवाच। रासभारावसदृशं रुराव च ननाद च // 1 तस्य तद्वचनं श्रुत्वा रूक्षं रूक्षाक्षरं बहु / तेनास्य मातापितरौ ऽसतुस्तौ सबान्धवौ / चुकोप बलिनां श्रेष्ठो भीमसेनः प्रतापवान् // 9 वैकृतं तच्च तौ दृष्ट्वा त्यागाय कुरुतां मतिम् // 2 तस्य पद्मप्रतीकाशे स्वभावायतविस्तृते। ततः सभार्यं नृपतिं सामात्यं सपुरोहितम् / भूयः क्रोधाभिताम्रान्ते रक्ते नेत्रे बभूवतुः // 10 चिन्तासंमूढहृदयं वागुवाचाशरीरिणी॥३ त्रिशिखां भृकुटी चास्य ददृशुः सर्वपार्थिवाः / एष ते नृपते पुत्रः श्रीमाञ्जातो महाबलः / ललाटस्थां त्रिकूटस्थां गङ्गां त्रिपथगामिव // 11 तस्मादस्मान्न भेतव्यमव्यग्रः पाहि वै शिशुम् // 4 दन्तान्संदशतस्तस्य कोपाददृशुराननम् / न चैवैतस्य मृत्युस्त्वं न कालः प्रत्युपस्थितः / युगान्ते सर्वभूतानि कालस्येव दिधक्षतः॥ 12 मृत्युहन्तास्य शस्त्रेण स चोत्पन्नो नराधिप // 5 उत्पतन्तं तु वेगेन जग्राहैनं मनस्विनम् / संश्रुत्योदाहृतं वाक्यं भूतमन्तर्हितं ततः / भीष्म एव महाबाहुर्महासेनमिवेश्वरः // 13 पुत्रस्नेहाभिसंतप्ता जननी वाक्यमब्रवीत् // 6 तस्य भीमस्य भीष्मेण वार्यमाणस्य भारत / येनेदमीरितं वाक्यं ममैव तनयं प्रति / गुरुणा विविधैर्वाक्यैः क्रोधः प्रशममागतः // 14 प्राञ्जलिस्तं नमस्यामि ब्रवीतु स पुनर्वचः॥७ नातिचक्राम भीष्मस्य स हि वाक्यमरिंदमः / श्रोतुमिच्छामि पुत्रस्य कोऽस्य मृत्युभविष्यति / समुद्भूतो घनापाये वेलामिव महोदधिः // 15 अन्तर्हितं ततो भूतमुवाचेदं पुनर्वचः॥ 8 शिशुपालस्तु संक्रुद्धे भीमसेने नराधिप / येनोत्सङ्गे गृहीतस्य भुजावभ्यधिकावुभौ / नाकम्पत तदा वीरः पौरुषे स्वे व्यवस्थितः // 16 पतिष्यतः क्षितितले पञ्चशीर्षा विवोरगौ // 9 उत्पतन्तं तु वेगेन पुनः पुनररिंदमः / तृतीयमेतद्वालस्य ललाटस्थं च लोचनम् / न स तं चिन्तयामास सिंहः क्षुद्रमृगं यथा // 17 / निमजिष्यति यं दृष्ट्वा सोऽस्य मृत्युभविष्यति // 10 प्रहसंश्चाब्रवीद्वाक्यं चेदिराजः प्रतापवान् / | व्यक्षं चतुर्भजं श्रुत्वा तथा च समुदाहृतम् / / भीमसेनमतिक्रुद्धं दृष्ट्वा भीमपराक्रमम् // 18 / धरण्यां पार्थिवाः सर्वे अभ्यगच्छन्दिदृक्षवः॥ 11 -338 -