________________ 2. 38. 16 ] सभापर्व [2. 39. 4 संभावयति यद्येवं त्वद्वाक्याच्च जनार्दनः / धर्मं चरत माधर्ममिति तस्य वचः किल / एवमेतत्सर्वमिति सर्व तद्वितथं ध्रुवम् / / 16 पक्षिणः शुश्रुवुर्भीष्म सततं धर्मवादिनः / / 31 न गाथा गाथिनं शास्ति बहु चेदपि गायति / अथास्य भक्ष्यमाजगुः समुद्रजलचारिणः / प्रकृतिं यान्ति भूतानि भूलिङ्गशकुनिर्यथा // 17 अण्डजा भीष्म तस्यान्ये धर्मार्थमिति शुश्रुम // 32 नूनं प्रकृतिरेषा ते जघन्या नात्र संशयः / तस्य चैव समभ्याशे निक्षिप्याण्डानि सर्वशः / अतः पापीयसी चैषां पाण्डवानामपीष्यते / / 18 समुद्राम्भस्यमोदन्त चरन्तो भीष्म पक्षिणः // 33 येषामच॑तमः कृष्णस्त्वं च येषां प्रदर्शकः / तेषामण्डानि सर्वेषां भक्षयामास पापकृत् / धर्मवाक्त्वमधर्मज्ञः सतां मार्गादवप्लुतः / / 19 स हंसः संप्रमत्तानामप्रमत्तः स्वकर्मणि / / 34 को हि धर्मिणमात्मानं जानज्ञानवतां वरः। ततः प्रक्षीयमाणेषु तेष्वण्डेष्वण्डजोऽपरः / कुर्याद्यथा त्वया भीष्म कृतं धर्ममवेक्षता // 20 अशङ्कत महाप्राज्ञस्तं कदाचिद्ददर्श ह // 35 अन्यकामा हि धर्मज्ञ कन्यका प्राज्ञमानिना। ततः स कथयामास दृष्ट्वा हंसस्य किल्बिषम् / अम्बा नामेति भद्रं ते कथं सापहृता त्वया // 21 / तेषां परमदुःखार्तः स पक्षी सर्वपक्षिणाम् / / 36 यां त्वयापहृतां भीष्म कन्यां नैषितवान्नपः। ततः प्रत्यक्षतो दृष्ट्वा पक्षिणस्ते समागताः। भ्राता विचित्रवीर्यस्ते सतां वृत्तमनुष्ठितः / / 22 निजघ्नुस्तं तदा हंस मिथ्यावृत्तं कुरूद्वह // 37 दारयोर्यस्य चान्येन मिषतः प्राज्ञमानिनः। ते त्वां हंससधर्माणमपीमे वसुधाधिपाः / तव जातान्यपत्यानि सज्जनाचरिते पथि / / 23 निहन्युर्भीष्म संक्रुद्धाः पक्षिणस्तमिवाण्डजम् // 38 न हि धर्मोऽस्ति ते भीष्म ब्रह्मचर्यमिदं वृथा। गाथामप्यत्र गायन्ति ये पुराणविदो जनाः / यद्धारयसि मोहाद्वा क्लीबत्वाद्वा न संशयः / / 24 भीष्म यां तां च ते सम्यक्कथयिष्यामि भारत // 39 न त्वहं तव धर्मज्ञ पश्याम्युपचयं क्वचित् / अन्तरात्मनि विनिहिते रौषि पत्ररथ वितथम् / न हि ते सेविता वृद्धा य एवं धर्ममब्रुवन् // 25 अण्डभक्षणमशुचि ते कर्म वाचमतिशयते // 40 इष्टं दत्तमधीतं च यज्ञाश्च बहुदक्षिणाः / इति श्रीमहाभारते सभापर्वणि अष्टत्रिंशोऽध्यायः॥३८॥ सर्वमेतदपत्यस्य कलां नार्हति षोडशीम् // 26 / व्रतोपवासैर्बहुभिः कृतं भवति भीष्म यत् / शिशुपाल उवाच / सर्व तदनपत्यस्य मोघं भवति निश्चयात् // 27 स मे बहुमतो राजा जरासंधो महाबलः / सोऽनपत्यश्च वृद्धश्च मिथ्याधर्मानुशासनात् / योऽनेन यद्धं नेयेष दासोऽयमिति संयुगे // 1 हंसवत्त्वमपीदानीं ज्ञातिभ्यः प्राप्नुया वधम् // 28 केशवेन कृतं यत्तु जरासंधवधे तदा / एवं हि कथयन्त्यन्ये नरा ज्ञानविदः पुरा। भीमसेनार्जुनाभ्यां च कस्तत्साध्विति मन्यते // 2 भीष्म यत्तदहं सम्यग्वक्ष्यामि तव शृण्वतः // 29 अद्वारेण प्रविष्टेन छद्मना ब्रह्मवादिना / वृद्धः किल समुद्रान्ते कश्चिद्धंसोऽभवत्पुरा / दृष्टः प्रभावः कृष्णेन जरासंधस्य धीमतः॥३ दृष्टः प्रभावः 10 धर्मवागन्यथावृत्तः पक्षिणः सोऽनुशास्ति ह // 30 येन धर्मात्मनात्मानं ब्रह्मण्यमभिजानता। म. भा. 43 - - 337 -