________________ 1. 168. 9] महाभारते [1. 169. 10 वसिष्ठ उवाच। देव्या दिव्येन विधिना वसिष्ठः श्रेष्ठभागृषिः॥२२ वृत्तमेतद्यथाकालं गच्छ राज्यं प्रशाधि तत् / अथ तस्यां समुत्पन्ने गर्भ स मुनिसत्तमः / ब्राह्मणांश्च मनुष्येन्द्र मावमंस्थाः कदाचन // 9 राज्ञाभिवादितस्तेन जगाम पुनराश्रमम् // 23 राजोवाच। दीर्घकालधृतं गर्भं सुषाव न तु तं यदा। नावमस्याम्यहं ब्रह्मन्कदाचिद्ब्राह्मणर्षभान् / साथ देव्यश्मना कुक्षिं निर्बिभेद तदा स्वकम्॥२४ त्वन्निदेशे स्थितः शश्वत्पूजयिष्याम्यहं द्विजान्॥१० द्वादशेऽथ ततो वर्षे स जज्ञे मनुजर्षभ / इक्ष्वाकूणां तु येनाहमनृणः स्यां द्विजोत्तम / अश्मको नाम राजर्षिः पोतनं यो न्यवेशयत्॥२५ तत्त्वत्तः प्राप्तुमिच्छामि वरं वेदविदां वर // 11 इति श्रीमहाभारते आदिपर्वणि अपत्यायेप्सितां मह्यं महिषीं गन्तुमर्हसि / भष्टषष्टयधिकशततमोऽध्यायः // 168 // शीलरूपगुणोपेतामिक्ष्वाकुकुलवृद्धये // 12 गन्धर्व उवाच / गन्धर्व उवाच / ददानीत्येव तं तत्र राजानं प्रत्युवाच ह / आश्रमस्था ततः पुत्रमदृश्यन्ती व्यजायत / वसिष्ठः परमेष्वासं सत्यसंधो द्विजोत्तमः // 13 शक्तेः कुलकरं राजन्द्वितीयमिव शक्तिनम् // 1 ततः प्रतिययौ काले वसिष्ठसहितोऽनघ / जातकर्मादिकास्तस्य क्रियाः स मुनिपुंगवः / ख्यातं पुरवरं लोकेष्वयोध्यां मनुजेश्वरः // 14 पौत्रस्य भरतश्रेष्ठ चकार भगवान्स्वयम् // 2 तं प्रजाः प्रतिमोदन्त्यः सर्वाः प्रत्युद्ययुस्तदा। परासुश्च यतस्तेन वसिष्ठः स्थापितस्तदा। विपाप्मानं महात्मानं दिवौकस इवेश्वरम् / / 15 गर्भस्थेन ततो लोके पराशर इति स्मृतः // 3 अचिरात्स मनुष्येन्द्रो नगरी पुण्यकर्मणाम् / अमन्यत स धर्मात्मा वसिष्ठं पितरं तदा / विवेश सहितस्तेन वसिष्ठेन महात्मना // 16 जन्मप्रभृति तस्मिंश्च पितरीव व्यवर्तत // 4 ददृशुस्तं ततो राजन्नयोध्यावासिनो जनाः / स तात इति विप्रर्षि वसिष्ठं प्रत्यभाषत / पुष्येण सहितं काले दिवाकरमिवोदितम् // 17 मातुः समक्षं कौन्तेय अदृश्यन्त्याः परंतप // 5 स हि तां पूरयामास लक्ष्म्या लक्ष्मीवतां वरः / तातेति परिपूर्णार्थं तस्य तन्मधुरं वचः / अयोध्यां व्योम शीतांशुः शरत्काल इवोदितः॥१८ अदृश्यन्त्यश्रुपूर्णाक्षी शृण्वन्ती तमुवाच ह // 6 संसिक्तमृष्टपन्थानं पताकोच्छ्रयभूषितम् / मा तात तात तातेति न ते तातो महामुनिः / मनः प्रह्लादयामास तस्य तत्पुरमुत्तमम् // 19 रक्षसा भक्षितस्तात तव तातो वनान्तरे / 7 तुष्टपुष्टजनाकीर्णा सा पुरी कुरुनन्दन / मन्यसे यं तु तातेति नैष तातस्तवानघ / अशोभत तदा तेन शक्रेणेवामरावती // 20 आर्यस्त्वेष पिता तस्य पितुस्तव महात्मनः // 8 ततः प्रविष्टे राजेन्द्र तस्मिन्राजनि तां पुरीम् / स एवमुक्तो दुःखार्तः सत्यवागृषिसत्तमः। तस्य राज्ञोऽऽज्ञया देवी वसिष्टमुपचक्रमे // 21 / सर्वलोकविनाशाय मतिं चक्रे महामनाः // 9 ऋतावथ महर्षिः स संबभूव तया सह। तं तथा निश्चितात्मानं महात्मानं महातपाः / -226 -