________________ 1. 167. 5] आदिपर्व [1. 168.8 समस्थं तमृषि कृत्वा विपाशं समवासृजत् // 5 अदृश्यन्ती तु तं दृष्ट्वा क्रूरकर्माणमग्रतः / उत्ततार ततः पाशैविमुक्तः स महानृषिः / भयसंविग्नया वाचा वसिष्ठमिदमब्रवीत् // 18 विपाशेति च नामास्या नद्याश्चके महानृषिः // 6 असौ मृत्युरिवोग्रेण दण्डेन भगवन्नितः / शोके बुद्धिं ततश्चक्रे न चैकत्र व्यतिष्ठत / / प्रगृहीतेन काष्ठेन राक्षसोऽभ्येति भीषणः // 19 सोऽगच्छत्पर्वतांश्चैव सरितश्च सरांसि च // 7 तं निवारयितुं शक्तो नान्योऽस्ति भुवि कश्चन / ततः स पुनरेवर्षिनदी हैमवतीं तदा / त्वदृतेऽद्य महाभाग सर्ववेदविदां वर // 20 चण्डग्राहवतीं दृष्ट्वा तस्याः स्रोतस्यवापतत् / / 8 त्राहि मां भगवन्पापादस्माद्दारुणदर्शनात् / सा तमग्निसमं विप्रमनुचिन्त्य सरिद्वरा। रक्षो अत्तुमिह ह्यावां नूनमेतच्चिकीर्षति / / 21 शतधा विद्रुता यस्माच्छतद्रुरिति विश्रुता // 9. इति श्रीमहाभारते आदिपर्वणि ततः स्थलगतं दृष्ट्वा तत्राप्यात्मानमात्मना / सप्तषष्टयधिकशततमोऽध्यायः // 167 // मर्तुं न शक्यमित्युक्त्वा पुनरेवाश्रमं ययौ // 10 168 वध्वादृश्यन्त्यानुगत आश्रमाभिमुखो व्रजन / वसिष्ठ उवाच / अथ शुश्राव संगत्या वेदाध्ययननिःस्वनम् / पृष्ठतः परिपूर्णाथैः षड्भिरङ्गैरलंकृतम् // 11 मा भैः पुत्रि न भेतव्यं रक्षसस्ते कथंचन / अनुव्रजति को न्वेष मामित्येव च सोऽब्रवीत् / नैतद्रक्षो भयं यस्मात्पश्यसि त्वमुपस्थितम् // 1 प्रहं त्वदृश्यती नाम्ना तं स्नुषा प्रत्यभाषत / राजा कल्माषपादोऽयं वीर्यवान्प्रथितो भुवि / शक्तेर्भार्या महाभाग तपोयुक्ता तपस्विनी // 12 स एषोऽस्मिन्बनोद्देशे निवसत्यतिभीषणः // 2 वसिष्ठ उवाच। गन्धर्व उवाच। पुत्रि कस्यैष साङ्गस्य वेदस्याध्ययनस्वनः / तमापतन्तं संप्रेक्ष्य वसिष्ठो भगवानृषिः / पुरा साङ्गस्य वेदस्य शक्तेरिव मया श्रुतः॥ 13 वारयामास तेजस्वी हुंकारेणैव भारत // 3 अदृश्यन्त्युवाच / मन्त्रपूतेन च पुनः स तमभ्युक्ष्य वारिणा / अयं कुक्षौ समुत्पन्नः शक्तेर्गर्भः सुतस्य ते / मोक्षयामास वै घोराद्राक्षसाद्राजसत्तमम् // 4 समा द्वादश तस्येह वेदानभ्यसतो मुने // 14 स हि द्वादश वर्षाणि वसिष्ठस्यैव तेजसा / गन्धर्व उवाच। ग्रस्त आसीद्ब्रहेणेव पर्वकाले दिवाकरः // 5 एवमुक्तस्ततो हृष्टो वसिष्ठः श्रेष्ठभागृषिः / रक्षसा विप्रमुक्तोऽथ स नृपस्तद्वनं महत् / अस्ति संतानमित्युक्त्वा मृत्योः पार्थ न्यवर्तत॥१५ / तेजसा रञ्जयामास संध्याभ्रमिव भास्करः // 6 ततः प्रतिनिवृत्तः स तया वध्वा सहानघ / प्रतिलभ्य ततः संज्ञामभिवाद्य कृताञ्जलिः / कल्माषपादमासीनं ददर्श विजने वने // 16 उवाच नृपतिः काले वसिष्ठमृषिसत्तमम् // 7 स तु दृष्ट्वैव तं राजा क्रुद्ध उत्थाय भारत / सौदासोऽहं महाभाग याज्यस्ते द्विजसत्तम / आविष्टो रक्षसोग्रेण इयेषात्तुं ततः स्म तम् // 17 / अस्मिन्काले यदिष्टं ते ब्रूहि किं करवाणि ते॥८ म, भा. 29 - 225 -