________________ 1. 91. 1] महाभारते [1. 92.2 इत्युक्ता तान्वसूनगङ्गा तथेत्युक्त्वाब्रवीदिदम् / / वैशंपायन उवाच / मर्येषु पुरुषश्रेष्ठः को वः कर्ता भविष्यति // 15 इक्ष्वाकुवंशप्रभवो राजासीत्पृथिवीपतिः। . वसव ऊचुः / महाभिष इति ख्यातः सत्यवाक्सत्यविक्रमः // 1 प्रतीपस्य सुतो राजा शंतनुर्नाम धार्मिकः / सोऽश्वमेधसहस्रेण वाजपेयशतेन च / भविता मानुषे लोके स नः कर्ता भविष्यति॥१६ तोषयामास देवेन्द्रं स्वर्ग लेभे ततः प्रभुः // 2 गङ्गोवाच / ततः कदाचिद्ब्रह्माणमुपासांचक्रिरे सुराः / ममाप्येवं मतं देवा यथा वदत मानघाः / तत्र राजर्षयो आसन्स च राजा महाभिषः॥३ प्रियं तस्य करिष्यामि युष्माकं चैतदीप्सितम्॥१७ अथ गङ्गा सरिच्छ्रेष्ठा समुपायात्पितामहम् / ___ वसव ऊचुः। तस्या वासः समुद्भूतं मारुतेन शशिप्रभम् // 4 जातान्कुमारान्स्वानप्सु प्रक्षेप्तुं वै त्वमर्हसि / ततोऽभवन्सुरगणाः सहसावाङ्मुखास्तदा / यथा नचिरकालं नो निष्कृतिः स्यात्रिलोकंगे // 18 महाभिषस्तु राजर्षिरशङ्को दृष्टवान्नदीम् // 5 गङ्गोवाच / अपध्यातो भगवता ब्रह्मणा स महाभिषः / एवमेतत्करिष्यामि पुत्रस्तस्य विधीयताम् / उक्तश्च जातो मर्येषु पुनर्लोकानवाप्स्यसि // 6 नास्य मोघः संगमः स्यात्पुत्रहेतोर्मया सह // 19 स चिन्तयित्वा नृपतिनपान्सर्वांस्तपोधनान् / वसव ऊचुः। प्रतीपं रोचयामास पितरं भूरिवर्चसम् // 7 तुरीयाधं प्रदास्यामो वीर्यस्यैकैकशो वयम् / महाभिषं तु तं दृष्ट्वा नदी धैर्याच्च्युतं नृपम् / तेन वीर्येण पुत्रस्ते भविता तस्य चेप्सितः // 20 तमेव मनसाध्यायमुपावर्तत्सरिद्वरा // 8 न संपत्स्यति मर्येषु पुनस्तस्य तु संततिः / सा तु विध्वस्तवपुषः कश्मलाभिहतौजसः / तस्मादपुत्रः पुत्रस्ते भविष्यति स वीर्यवान् // 21 ददर्श पथि गच्छन्ती वसून्देवान्दिवौकसः॥९ वैशंपायन उवाच / तथारूपांश्च तान्दृष्ट्वा पप्रच्छ सरितां वरा। एवं ते समयं कृत्वा गङ्गया वसवः सह / किमिदं नष्टरूपाः स्थ कच्चित्क्षेमं दिवौकसाम् // 10 जग्मुः प्रहृष्टमनसो यथासंकल्पमञ्जसा // 22 तामूचुर्वसवो देवाः शप्ताः स्मो वै महानदि / * इति श्रीमहाभारते आदिपर्वणि अल्पेऽपराधे संरम्भाद्वसिष्ठेन महात्मना // 11 एकनवतितमोऽध्यायः // 11 // विमूढा हि वयं सर्वे प्रच्छन्नमृषिसत्तमम् / . 92 संध्यां वसिष्ठमासीनं तमत्यभिसृताः पुरा // 12 वैशंपायन उवाच / तेन कोपाद्वयं शप्ता योनौ संभवतेति ह। ततः प्रतीपो राजा स सर्वभूतहिते रतः / न शक्यमन्यथा कर्तुं यदुक्तं ब्रह्मवादिना // 13 निषसाद समा बहीर्गङ्गातीरगतो जपन् // 1 त्वं तस्मान्मानुषी भूत्वा सूष्व पुत्रान्वसून्भुवि / तस्य रूपगुणोपेता गङ्गा श्रीरिव रूपिणी / न मानुषीणां जठरं प्रविशेमाशुभं वयम् // 14 / उत्तीर्य सलिलात्तस्माल्लोभनीयतमाकृतिः // 2 -136 -