________________ 1. 89.8] आदिपर्व [1. 89. 35 सर्वे सर्वास्त्रविद्वांसः सर्वे धर्मपरायणाः // 8 राजसूयाश्वमेधाद्यैः सोऽयजबहुभिः सवैः // 22 ऋचेपुरथ कक्षेपुः कृकणेपुश्च वीर्यवान् / सुहोत्रः पृथिवीं सर्वां बुभुजे सागराम्बराम् / स्थण्डिलेपुर्वनेपुश्च स्थलेपुश्च महारथः // 9 पूर्णां हस्तिगवाश्वस्थ बहुरत्नसमाकुलाम् // 23 तेजेपुर्बलवान्धीमान्सत्येपुश्चेन्द्रविक्रमः / ममजेव मही तस्य भूरिभारावपीडिता / धर्मेपुः संनतेपुश्च दशमो देवविक्रमः / हस्त्यश्वरथसंपूर्णा मनुष्यकलिला भृशम् // 24 अनाधृष्टिसुतास्तात राजसूयाश्वमेधिनः // 10 सुहोत्रे राजनि तदा धर्मतः शासति प्रजाः / मतिनारस्ततो राजा विद्वांश्चर्चेपुतोऽभवत् / चैत्ययूपाङ्किता चासीद्भूमिः शतसहस्रशः / मतिनारसुता राजंश्चत्वारोऽमितविक्रमाः / / प्रवृद्धजनसस्या च सहदेवा व्यरोचत / / 25 तंसुर्महानतिरथो द्रुह्यश्चाप्रतिमद्युतिः // 11 ऐक्ष्वाकी जनयामास सुहोत्रात्पृथिवीपतेः / तेषां तंसुर्महावीर्यः पौरवं वंशमुट्ठहन् / अजमीढं सुमीढं च पुरुमीढं च भारत // 26 आजहार यशो दीप्तं जिगाय च वसुंधराम् / / 12 अजमीढो वरस्तेषां तस्मिन्वंशः प्रतिष्ठितः / इलिनं तु सुतं तंसुर्जनयामास वीर्यवान् / षट् पुत्रान्सोऽप्यजनयत्तिसृषु स्त्रीषु भारत // 27 सोऽपि कृत्स्नामिमां भूमिं विजिग्ये जयतां वरः।।१३ ऋक्षं धूमिन्यथो नीली दुःषन्तपरमेष्ठिनौ / रथंतयां सुतान्पञ्च पञ्चभूतोपमांस्ततः / केशिन्यजनयजयुमुभौ च जनरूपिणौ // 28 इलिनो जनयामास दुःपन्तप्रभृतीन्नृप // 14 तथेमे सर्वपाश्चाला दुःषन्तपरमेष्ठिनोः / दुःषन्तं शूरभीमौ च अपूर्व वसुमेव च। अन्वयाः कुशिका राजञ्जह्नोरमिततेजसः // 29 तेषां ज्येष्ठोऽभवद्राजा दुःपन्तो जनमेजय // 15 जनरूपिणयोर्येष्ठमृक्षमाहुर्जनाधिपम् / दुःषन्ताद्भरतो जज्ञे विद्वाञ्शाकुन्तलो नृपः / ऋक्षात्संवरणो जज्ञे राजन्वंशकरस्तव / / 30 तस्माद्भरतवंशस्य विप्रतस्थे महबशः // 16 आः संवरणे राजन्प्रशासति वसुंधराम् / भरतस्तिसृषु स्त्रीषु नव पुत्रानजीजनत् / संक्षयः सुमहानासीत्प्रजानामिति शुश्रुमः // 31 नाभ्यनन्दत तानराजा नानुरूपा ममेत्युत // 17 व्यशीर्यत ततो राष्ट्रं क्षयैर्नानाविधैस्तथा / ततो महद्भिः क्रतुभिरीजानो भरतस्तदा / क्षुन्मृत्युभ्यामनावृष्ट्या व्याधिभिश्च समाहतम् / लेभे पुत्रं भरद्वाजामन्यु नाम भारत // 18 अभ्यन्नन्भारतांश्चैव सपत्नानां बलानि च // 32 ततः पुत्रिणमात्मानं ज्ञात्वा पौरवनन्दनः / चालयन्वसुधां चेव बलेन चतुरङ्गिणा / मुमन्युं भरतश्रेष्ठ यौवराज्येऽभ्यपेचयत् / / 19 अभ्ययात्तं च पाञ्चाल्यो विजित्य तरसा महीम् / ततस्तस्य महीन्द्रस्य वितथः पुत्रकोऽभवत् / अक्षौहिणीभिर्दशभिः स एनं समरेऽजयत् // 33 ततः स वितथो नाम भुमन्योरभवत्सुतः // 20 ततः सदारः सामात्यः सपुत्रः ससुहृज्जनः / सुहोत्रश्च सुहोता च सुहविः सुयजुस्तथा / राजा संवरणस्तस्मात्पलायत महाभयात् // 34 पुष्करिण्यामृचीकस्य भुमन्योरभवन्सुताः // 21 सिन्धोनदस्य महतो निकुञ्ज न्यवसत्तदा / तेषां ज्येष्ठः सुहोवस्तु राज्यमाप महीक्षिताम् / नदीविषयपर्यन्ते पर्वतस्य समीपतः / - 131 -