________________ 1. 68. 55] महाभारते [1. 69.2 शिशोरालिङ्गथमानस्य स्पर्शः सूनोर्यथा सुखः॥ 55 यदहं बान्धवैत्यक्ता बाल्ये संप्रति च त्वया // 70 ब्राह्मणो द्विपदां श्रेष्ठो गौर्वरिष्ठा चतुष्पदाम् / कामं त्वया परित्यक्ता गमिष्याम्यहमाश्रमम् / गुरीयसां श्रेष्ठः पुत्रः स्पर्शवतां वरः // 56 इमं तु बालं संत्यक्तुं नार्हस्यात्मजमात्मना // 71 स्पृशतु त्वां समाश्लिष्य पुत्रोऽयं प्रियदर्शनः / दुःषन्त उवाच। पुत्रस्पर्शात्सुखतरः स्पर्शो लोके न विद्यते // 57 न पुत्रमभिजानामि त्वयि जातं शकुन्तले / त्रिषु वर्षेषु पूर्णेषु प्रजाताहमरिंदम। असत्यवचना नार्यः कस्ते श्रद्धास्यते वचः॥ 72 इमं कुमारं राजेन्द्र तव शोकप्रणाशनम् // 58 मेनका निरनुक्रोशा बन्धकी जननी तव / आहर्ता वाजिमेधस्य शतसंख्यस्य पौरव / यया हिमवतः पृष्ठे निर्माल्येव प्रवेरिता // 73 इति वागन्तरिक्षे मां सूतकेऽभ्यवदत्पुरा // 59 स चापि निरनुक्रोशः क्षत्रयोनिः पिता तव / ननु नामाङ्कमारोप्य स्नेहानामान्तरं गताः। विश्वामित्रो ब्राह्मणत्वे लब्धः कामपरायणः // 74 मूर्ध्नि पुत्रानुपाघ्राय प्रतिनन्दन्ति मानवाः // 60 मेनकाप्सरसां श्रेष्ठा महर्षीणां च ते पिता। वेदेष्वपि वदन्तीमं मत्रवादं द्विजातयः / तयोरपत्यं कस्मात्त्वं पुंश्चलीवाभिधास्यति // 75 जातकर्मणि पुत्राणां तवापि विदितं तथा // 61 अश्रद्धेयमिदं वाक्यं कथयन्ती न लजसे / अङ्गादङ्गात्संभवसि हृदयादभिजायसे / विशेषतो मत्सकाशे दुष्टतापसि गम्यताम् / / 76 आत्मा वै पुत्रनामासि स जीव शरदः शतम् // 62 क महर्षिः सदैवोग्रः साप्सरा क च मेनका। पोषो हि त्वदधीनो मे संतानमपि चाक्षयम् / क च त्वमेवं कृपणा तापसीवेषधारिणी // 77 तस्मात्त्वं जीव मे वत्स सुसुखी शरदां शतम् // 63 अतिकायश्च पुत्रस्ते बालोऽपि बलवानयम् / त्वदङ्गेभ्यः प्रसूतोऽयं पुरुषात्पुरुषोऽपरः / कथमल्पेन कालेन शालस्कन्ध इवोद्गतः // 78 सरसीवामलेऽऽत्मानं द्वितीयं पश्य मे सुतम् // 64 सुनिकृष्टा च योनिस्ते पुंश्चली प्रतिभासि मे / यथा ह्याहवनीयोऽग्निर्गार्हपत्यात्प्रणीयते / यदृच्छया कामरागाजाता मेनकया ह्यसि // 79 तथा त्वत्तः प्रसूतोऽयं त्वमेकः सन्द्विधा कृतः॥६५ सर्वमेतत्परोक्षं मे यत्त्वं वदसि तापसि / मृगापकृष्टेन हि ते मृगयां परिधावता / नाहं त्वामभिजानामि यथेष्टं गम्यतां त्वया // 80 अहमासादिता राजन्कुमारी पितुराश्रमे // 66 / / इति श्रीमहाभारते आदिपर्वणि उर्वशी पूर्वचित्तिश्च सहजन्या च मेनका। ___ अष्टषष्टितमोऽध्यायः // 68 // विश्वाची च घृताची च षडेवाप्सरसां वराः॥ 67 तासां मां मेनका नाम ब्रह्मयोनिर्वराप्सराः / शकुन्तलोवाच दिवः संप्राप्य जगतीं विश्वामित्रादजीजनत् // 68 / राजन्सर्षपमात्राणि परच्छिद्राणि पश्यसि / सा मां हिमवतः पृष्ठे सुषुवे मेनकाप्सराः / आत्मनो बिल्वमात्राणि पश्यन्नपि न पश्यसि // 1 अवकीर्य च मां याता परात्मजमिवासती // 69 मेनका त्रिदशेष्वेव त्रिदशाश्चानु मेनकाम् / किं नु कर्माशुभं पूर्वं कृतवत्यस्मि जन्मनि / / ममैवोद्रिच्यते जन्म दुःषन्त तव जन्मतः // 2 - 102 -