Shantinath Mahakavyam Part 02

SR No.: 004313
Original Sutra Author: N/A
Author: Vijaydarshansuri
Publisher: Nemidarshan Gyanshala
Publication Year: 1966
Total Pages: 288
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 29 MB

Page 95

84] श्री शान्तिनापमहाकाव्ये गणितागमे ज्योतिशास्त्र परमार्थतः सत्यता नैव / एवं च तत्र कल्पनया तथोक्तावपि न अतिरिति भावः / 5 // - જેની આબાદીમાં બરબાદી થાય, ને જેની બરબાદીમાં જે આબાદ થાય તેને તે મિત્ર કેમ કહેવાય, बारे अतिम सत्यता नया // 1 // कैरवाण्यपि निशाप्रियबन्धु-भावविश्रुततयैव विरोधम् / बिभ्रते तरणिना सह तस्य, नोदये विकसितं यदमीभिः // 52 // कैरवाणि कुमुदान्यपि, निशायाः प्रियश्चन्द्रस्तेन बन्धुभाबस्य बन्धुतायाः, चन्द्रस्व कुमुदवन्दु त्वादिति भावः / तथा चामरः-“इन्दुः कुमुदबान्धवः" इति / विश्रुततया प्रसिद्धतया एव हेतुना, तरणिना सूर्येण सह, विरोधं विद्वेषं विभ्रते धारयन्ति / बन्धुता हि द्वयोस्समशत्रु-मित्रत्व एव निर्वहत्तीति भावः / ननु कुत एतदवगतम् ! तत्राह-यद्यस्मात् , अमीभिः कुमुदैः, तस्य सूर्यस्योदवे विकसित प्रफुल्लं न / यदि हि विरोधो न स्यात्तर्हि चन्द्रस्येव सूर्यस्योदयेऽपि विकसेयुः कुमुदानि न च तानि तदानी विकसितानीति भावः / अत्राविकसितत्वेन विरोधानुमानादनुमानालारः, सविरोधाभावेऽपि तदुक्तेरतिशयोक्त्यङ्गमिति सङ्करः // 52 // સફેદ કુમુદ પણ ચન્દ્ર સાથે ભાઈબંધીને લીધે પ્રસિદ્ધ હવાથી જ સુર્ય સાથે વિરોધ રાખે છે તેથી સૂર્ય ઉદય થયે છતે વિકસિત થયા નહીં. પરા वेधसा कुमुदकोशगतानि, संविधाय तिमिराणि कञ्चित् / रक्षितापि समुदञ्चति भानो, नास्ति वृद्धिरिह बीजमृते यत् // 53 // वेधसा देवेन, भानौ सूर्ये समुदश्चति उदयं गच्छति, तिमिराणि तामि, मुदानां कोई गतानि विधाय कृत्वा कश्चित्महता प्रयत्नेन, रक्षिताति पालितानि, ननु वेषसः वारशक्लेशकारको हेतुः, अलं नश्यंतु तमासीति चेत्तत्राह-यद्यस्मात् , इह संसारे बीजम् ऋते विना, वृद्धिः पुनरुत्पचिर्नास्ति / एवं च यदि वेधास्तथा तमः न रक्षेत्, तदा तमः सबीजं विनश्येदिति बन्धकारात्यन्ताभाव एव स्यात् , न च विधिविधाने सबीजोच्छेदः कस्यापि इति तत्र तक्षितमिति भावः / सूर्योदये समुदमुखमुद्रणात् , तत्राशुप्रवेशाभावेन अन्धकारसत्ता तत्रैव, नान्यत्र, सर्वत्र रविकरस्व जागरूकत्वादिति समन्तादालोकः प्रसृतवानित्यर्थः // 53 // સૂર્યોદય થયે છતે વિધાતા કે જેવા કેવમાં બીજરૂપે મૂકી કષ્ટથી બધાનુ રાવ જ છે. હું કે આસંસારમાં બીજ વગર વૃહિ નથી. આપવા अथ कमलविकासं श्लोकायेन वर्षयतिध्यानमीलितसरोरुहनेत्रा, यामिनीविततयामचतुष्कम् / . भृङ्गहुतिमिषस्मरमन्त्रं, पविनी यदजपदिबने सा // 54 //