Sarvagnashatakam

SR No.: 004306
Original Sutra Author: N/A
Author: Labhsagar
Publisher: Aagamoddharak Granthmala
Publication Year: 1968
Total Pages: 328
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 9 MB

Page 92

क्षीणमोहस्य कथञ्चित् केवलित्वम् 'छद्मस्थवीतरागः कालं सोऽन्तर्मुहूर्त्तमथ भूत्वा / युगपद्विविधावरणान्तरायकर्मक्षयमवाप्य // 1 // शाश्वतमनन्तमतिशयमनुपममनुत्तरमथो निरवशेषम् / सम्पूर्णमप्रतिहतं सम्प्राप्तः केवलं ज्ञानम् ' // 2 // इति प्रशमरतौ ( गा० 267, 268 ) तथा ‘भाविनि भूतवदुपचार' इति न्यायात् प्रत्यासन्नभाविपर्यायस्य भूतवद्भणनं युक्तमेव / यथा गर्भस्थोऽप्यर्हन् शक्रेण भोवाहत्तयो स्तुतः / एवं क्षीणमोहमात्रस्य छद्मस्थवीतरागस्याऽपि कथञ्चित्केवलीत्वव्यपदेशो न दोषावहः / किञ्च-केवलित्वगमकानि सप्तापि लिङ्गानि मोहनीयक्षयसमुत्थान्येव, ' केवली हि क्षीणचारित्रावरणत्वान्निरतिचारसंयमत्वादप्रतिषेवित्वान्न कदाचिदपि प्राणानामतिपातयिता भवती 'तिवचनात् / तेन लिङ्गापेक्षयो द्वयोरपि साम्यमेव / एवं च सति यदि क्षीणमोहस्य छद्मस्थवीतरागस्य कथञ्चित्केवलित्वं नाभ्युपगम्यते, तर्हि क्षीणमोहे छद्मस्थवीतरागे सप्तापि लिङ्गानि व्यभिचरन्ति / तत्र हेतुषु विद्यमानेषु साध्यस्य केवलित्वस्यासत्त्वात् / ननु भो! आस्तामन्यत्, परं केवलिनो ज्ञानादीनि पञ्च अनुत्तराणि भवन्ति / यदागमः ___केवलिस्स णं पंच अणुत्तरा पं० तं० अणुत्तरे णाणे 1 अणुत्तरे दंसणे 2 अणुत्तरे चरित्ते 3 अणुत्तरे तवे 4 अणुत्तरे वीरिए' 5 त्ति, श्रीस्थानाङ्गे (सू० 410) एतानि पञ्चापि केवलिन्येव वर्तमानानि कथं ? केवलित्वगमकलिङ्गतया नोक्तानीति चेत् / उच्यते-एतेषां पञ्चानामपि छद्मस्थज्ञानागोचरत्वेनानुमितिजनकत्वाभावात् न लिङ्गानि भवितुमर्हन्ति, प्रत्युत केवलज्ञानादिपरिज्ञानार्थमेव उक्तलिङ्गानां प्रज्ञापनात् / एतेन सप्तापि प्राणातिपातादीनि छद्मस्थानां रागद्वेषजनितानि, तेषां तयोः सत्त्वात् / દર્શનાવરણ અને અંતરાય કર્મને ક્ષય પામીને શાશ્વત નિત્ય આંતરરહિત અતિશયવંત અતુલ સર્વોત્કૃષ્ટ અખંડ સંપૂર્ણ એહવું કેવલજ્ઞાન પામે.' થાનારને વિષે થયાની પરેજ કહયું છે એ ન્યાયથી વલી પાસે જે થાનાર પર્યાય તેવંતને થયાની પરે કહેવું તે યુકત જ છે. જિમ ગર્ભસ્થ એ ભગવંત ઇદ્રિ ભાવ मरिहतया २१व्य: अत एव छ उमत्थो जाव चउनाणी गड पाहाय/विअट्टछउम्माणमित्यादि से छे. 4 विवक्षावशे अह तायमो तत्थ मुणीण तेसिं तथा सासणभावे नाणमित्यादि દીસે છે. ઇમ ક્ષીણમેહમાત્ર છદ્મસ્થ વી રાગ તેહને પણિ કિણેક પ્રકારે કેવલી પણિ કહણ તે દોષનું ઉત્પાદક નહિ, વલી કેવલીપણાનાં ગમક સાતે લિંગ મેહનીયક્ષથી ઉપનાંજ. કેવલી તે ક્ષીણુચારિત્રાવરણ પણાથી તે પણિ નિરતિચારસંયમપણથી તે પણિ અપ્રતિષવિપણાથી કિનારે પણિ પ્રાણાતિપાતયિતા ન હઈ એહવા વચનથી. તેણે કરી લિંગની અપેક્ષાર્દ બહું સામ્યજ. ઈમેક છતાં જે ક્ષીણમેહ જે છદ્મસ્થ વીતરાગને કણેક રૂપે કેવલી પણું ન માની લઉ ક્ષીણમોહ વીતરાગ વિષે સાતે લિંગ તે વ્યભિચરઈ. તિહાં હેતું છઈ ને સાધ્ય જે કેવલી પારું તેહના અશુછતાપણાથી. પૂછે છે-રહો બીજુ પણિ કેવલીને પાંચ જ્ઞાનાદિક તે અનુત્તર હુઈ ઉત્કૃષ્ટ જ્ઞાન, ઉત્કૃષ્ટ દર્શન, ઉત્કૃષ્ટ ચરિત્ર, ઉત્કૃષ્ટ તપ, ઉત્કૃષ્ટ વીર્ય એ ઠાણુગે એ પાંચે વલિનજિ વિષે વતતા છે. તે કિમ કેલિપણું જણાવવાના લિંગપણે ન કહ્યાં ? એહવું કહઇ છઈ તે ઉપરિ કહિઈ છે. તે પોચનઈ પીણું છદ્મસ્થજ્ઞાનનઈ અવિષયપણું અનુમતિ જે સાયનું જ્ઞાન તેને નીપજાવવાપણાના અભાવથી. લિંગ થાવાનઈ યોગ્ય ન હંઈ. સાતમું કેવલજ્ઞાનાદિ જણાવવાનું અજ ઉક્તલિંગને પ્રરૂપવાથી. એટલેં પ્રાણાતિપાતાદિક તે છદ્મસ્થને રાગદ્વેષજનિત છે. તેહને તેહ રાગદેષના છતાપણાથી. કેવલોને' રાગદ્વેષથી ઉપન જે પ્રાણાતિપાતાદિક તેહને નિષેધ, પણિ સર્વથા નિષેધ નહીં. ચક્ષની પાંપિગીના નિપાતમાબે જનિત જે અસંખ્યય વાયુકાયની વિરાધનાના તેહને લિ. પણિ અશકયપરિહારો, એહી પરની આશંકા પણ ટાલી. કેવલિને તેહવી વિરાધનાને કેડી