Sarvagnashatakam

SR No.: 004306
Original Sutra Author: N/A
Author: Labhsagar
Publisher: Aagamoddharak Granthmala
Publication Year: 1968
Total Pages: 328
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 9 MB

Page 75

सह-शतकवृत्ती 'ये भक्षयन्ति पिशितं, दिव्यभोज्येषु सत्स्वपि / सुधारसं परित्यज्ये, भुञ्जते ते हलाहलम् ||1|| तथा, सद्यःसम्मूर्च्छितानन्त-जन्तुसन्तानदूषितम् / नरकाध्वनि पाथेयं कोऽश्नीयात् पिशितं सुधीः / / इति योगशास्त्रे० (40 प्र० श्लो. 28-33) वृत्त्येकदेशो यथा-'सद्यो-जन्तुविशसनकाल एव सम्मूञ्छिताउत्पन्ना अनन्तनिगोदरूपा ये जन्तवस्तेषां सन्तानः-पुनःपुनर्भवनं तेन दूषित'मित्यादि श्रीहेमाचार्यवचः श्रुत्वा प्रतिबुद्धः श्रीकुमारपालराजा भक्षितमांसस्मृतिहेतुघृतपुरभक्षणमपि परित्यक्तवान् / श्रीनेमिनाथप्रतिबोधितः श्रीकृष्णवासुदेवस्त्रसजीवानुकम्पया चतुरो मासान् राजसभायामुपवेशनमपि परित्यजन् मांस. भक्षणं परित्यक्तुमप्यसमर्थः / न चाविरतत्वात्तद्युक्तमिति वाच्यम् , स्तन्यादिकुकर्मविषभक्षणकूपपातादिष्वतिप्रसक्तत्वात् , तद्विषयकाविरते विद्यमानत्वात् / किञ्च-आस्तां साधुः, श्रावकप्रतिबोधितोऽपि सम्यग्दृष्टिः सम्यक्त्वातिचाररूपां मिथ्यादृष्टिमार्गाभिमततपःसंयमाध्ययनाध्यापनादिप्रशंसनेन मिध्यादृष्टिप्रशंसामपि परिहरति / श्रीनेमिनाथप्रतिबोधितः कृष्णवासुदेवो नरकायुर्बन्धहेतुत्वाभिव्यञ्जितसम्यक्त्वनाशहेतुं मांसभक्षणमशुभमपि न परिहरतीति महत्यसङ्गतिः। तथाच यः साधुः सचित्तधान्यादिस्पृष्टमप्याहारं परिहरति, तद्भक्तः सम्यग्दृष्टिः श्रावकस्तु मांसभक्षणं तन्निमित्तं मृगादिव्यापादनं च करोतीति परस्परमसङ्गतिः कस्यापूर्वमतिमतः सम्मतेति विचार्यम् / यतिपृष्ठलग्नः श्राद्ध ' इति वचनानुपपत्तिप्रसङ्गात् / तथा ये मनुजाः मांसभक्षणपरायणाः नारकतया नरकोत्पन्नाः, तान् प्रति परमाधार्मिकवचनमागमोक्तं यथा 'तुहं पिआई मंसाइं खंडाइं सोल्लगाणि अ / खाइओमि समंसाइं अग्गिवण्णाई णेगसो' // 1 // इत्यादि श्रीउत्तराध्ययनादौ ( अ० 19, गा०, 69) भणितं, न तथा 'तुहं पिआई धन्नाई फलाणि ભક્ષણ પણિ છાંડતે હુએ. શ્રી નેમિનાયિં પ્રતિબો શ્રીકૃણવાસુદેવ ત્રસજીવની અનુકંપાઈ ચાતુર્માસે રાજસભાઇ બેસવું પણિ છાંડતે હુએ. માંસભક્ષણ પણિ છાંડવાને અસમર્થ ? '' અવિરતપણુથા માંસભક્ષણ તે યુત, એહવું ન કહેવું. ચોરીપ્રમુખ કુકર્મ વિષભક્ષણ-૫પાતાદિકને વિષે અતિપ્રસંગ પણાથી. તદિષયિણ અવિરતિને વિધમાન પણાથી. વલી સાધુ તી દૂર રહે, પણિ શ્રાવકને પ્રતિબો જો એ સમ્યગ્દષ્ટિ સમકિતના અતિચારરૂપ જે મિથ્યાત્વીનાં માર્ગનાં માન્યા જે તપસંયમ ભણવું ભણાવવું ઈત્યાદિકને પ્રશંસવે મિથ્યાત્વીની પ્રશંસા પવુિં પરિહરે છે. શ્રીનેમિનાથને પ્રતિબોધ્યો શ્રીકૃષ્ણ વાસુદેવ નરકાયુબંધને હેતુ પાછું જણાયું સમ્યકત્વનાશને હેતુ માંસભક્ષણ અભિપણિ ન છોડે એ મોટી અસંગતિ, વલી ધર્માચાર્ય જે સાધુ તે સચ્ચિાધાન્યાદિ સ્પર્યા આહારપાણિ છાંડઈ, તે સાધુનો ભક્ત સમ્યગ્દષ્ટિ તો માંસભક્ષણ અને તનિમિત્ત મૃગાદિકનું હળવું કરે એ પરસ્પરે અઘટમાન કઉણુ અપૂર્વ મતિવંતનઈ સંમત ? એ વિચારવું. યતીની પૂઠિજ લાગો જ શ્રાવક હુઈ. એ વચનને અયુક્તપણાના પ્રસંગથી. વલી એ મનુષ્ય માંસભક્ષણનઈ વિષે તત્પર હુંતા નારકપર્ણિ ઉપના તે પ્રર્તિ પરમાધામનું વચન સિદ્ધાન્ત-જિમ તુઝને પ્રિય તે માંસખંડ સલ્લા માંસ તુઝને પ્રિય ધાન્ય ફલ મધુર ખાધાં અનિષ્ઠ વર્ણાદિકે વારંવાર ' ઇત્યાદિરૂપે કિહાંએ આગમને વિષે કહિઉ ? એડ પણિ વિચારવું. સમ્યગ દષ્ટિને માંસભક્ષણે પણિ નરકાયુનો બંધ ન હુઈ, સમકત્વને તે નરકના પ્રતિબંધકપણાથી. સમકિત પામેં વિમાન વિના બીજુ આઉખું ન બાંધઈ " એહવા વચનથી ઈમ ન કહેવું. દેવ અરિહંત” ઇતિ વચનમાર્ચે વ્યવહારથી સમ્યગદષ્ટિપર્ણિ પણિ નિશ્ચયથી સમ્યગદષ્ટિપણાના અમ' થી, તે નરકપ્રતિબંધકપણાની કલ્પનાને નિરાશ્રયપણાથી, “ગ્રામ નહિ તે સીમ કિહાથી” એ ન્યાયથી.