Page Text
________________ सर्वज्ञ-शतकवृत्ती समंता सकासं जोअणं भिक्खायरिआए गंतुं पडिणिअत्तए'त्ति पर्युषणाकल्पे। अत्र भिक्षाचर्यायाः कल्प्यता 'कप्पइ 'त्ति शब्देन साक्षादेवोक्ता / सा च नद्युत्तारस्य कल्प्यतयैव भवति / तेन नद्युत्तारस्याप्युक्तयतनाविशिष्टस्यैव कल्प्यता कल्प्यभिक्षाचर्यालक्षणेष्टफलाभिधायकशब्देनोक्ता अवसातव्या, परं सर्वत्राऽपि वस्तुस्खरूपनिरूपणोपदेशेन, न पुनः काप्यादेशेनाऽपि / अयं भावः-जिनोपदेशो हि सम्यग्दृशां वस्तुस्वरूपपरिज्ञानार्थमेव भवति / तत्र वस्तुनः स्वरूपं हेयत्वोपादेयत्वज्ञेयत्वभेदेन त्रिधा / तेन किञ्चिद् वस्तु जीवघाताद्याश्रवभूतं हेयं, दुर्गतिहेतुत्वात् , किञ्चिच्च जीवरक्षादि संवररूपमुपादेयं, सुगतिहेतुत्वात् , किश्चिच्च स्वर्गनरकादिकं ज्ञेयमेव, उभयस्वभावविकलत्वात् / यत्तु ज्ञातं सर्वमपि वस्तु सुगतिहेतुस्तत्र 'सविशेषणे! इत्यादिन्यायेन ज्ञानस्यैव प्राधान्यं, तच्चोपादेयान्तर्भूतमवसातव्यम् / एवं च किश्चिदेकमेव वस्तु विशेषणाद्यपेक्षया त्रिप्रकारमपि भवति / यथा एकैव गमनक्रिया जीवघातादिहेतुत्वेनायतनाविशिष्टा साधूनां हेयैव, हेयत्वेन चाकल्प्यैव / तथा सैव क्रिया जीवरक्षादिहेतुत्वेन यतनाविशिष्टा साधूनामुपादेया, उपादेयत्वेन च कल्प्या / यतनायतनाविशेषणरहिता तु न हेया नाप्युपादेया, किन्तु ज्ञेयैव / एवं धार्मिकानुष्ठानमात्रे वक्तव्ये 'सविशेषणे विधिनिषेधौ विशेषणमुपसङ्क्रामतो विशेष्याबाधके सतीति'न्यायात् विधिनिषेधमुखेन यतनायतनाविषयक एव जिनोपदेशः सम्पन्नः। तथा च जीवरक्षार्थ यतनोपादेयत्वेन कल्प्या, अयतना च जीवघातहेतुत्वेन हेयत्वेनाकल्प्येत्येवं विधिनिषेधमुखेन वस्तुस्वरूपावबोधको जिनोपदेशो मन्तव्यः / एवं छद्मस्थसंयतानां ज्ञानाद्यर्थमपवादपदप्रतिषेवणेऽपि अनादिसिद्धकल्प्यत्वाकल्प्यत्वादि એ પરમાર્થ કહે છે-જિનપદેશ તે સમ્યગદષ્ટિનિં વસ્તુ સ્વરૂપ પરિજ્ઞાનને જ અર્થે હુઈ તિહાં વસ્તુનું સ્વરૂપને હેયપણું ઉપાદેયપણું અને યપણું એ રિણિ પ્રકારે . તેણેિ કાંઈ એક વસ્તુ જીવવધાદિક આશ્રવરૂપ હેય-છાંડવા ગ્ય દુર્ગવિહેતુપણાથી, કાંઈ એક જીવરક્ષાદિક સંવરરૂપ તે આદરવા ગ્ય, સુગતિના હેતુપણાથો. કાંઈ એક વલી સ્વર્ગ-નરકાદિક જાણવા યોગ્ય જ બિહુ સ્વભાવરહિતપણાથી. જે પણિ જાણું સર્વ વસ્તુ તે સુગંતિનું કારણ. તિહાં સવિશેષ ઇત્યાદિ ન્યાય કહિયે તેણેિ જ્ઞાનને * જ પ્રધાનપણું તે જ્ઞાન તે ઉપાદેયમથેજ આવ્યું જાણિવું. એમ કાંઈ એક વસ્તુ વિશેષણાદિકની અપેક્ષા ત્રિણિ પ્રકારે પણિ થાઈ. જિમ એકજ ગમનક્રિયા જીવઘાતાદિકારણ પણુિં અયતનાયુકત હુંતી સાધુને છાંડવીજ અને હેયપણિ અક૯પ્યજ, વલી તેહજ ક્રિયા જીવરક્ષ 6i હેતુ પર્ણિ જયણાઈ યુકત સાધુને ઉપાદેય અને આદરતા૫ર્ણિ કરી કમ્ય. જયણા અનઈ અજયણા એ વિશેષણ રહિત તે ન છાંડવા યોગ્ય, આદરવા યોગ્ય પરિણું નહીં. તે સ્યું? જાણવા એગ્ય જ. એમ ધાર્મિક અનુષ્ઠાન માત્ર કહે, વિશેષણ તે ગુણધર્મ તે સહિત વિશેષ્ય વર્તે વિધિ અને નિષેધ હું તે વિશેષણ પ્રતિ ઉપક્રમે જે વિશેષ જે ગુણ તેને વિષે બાધ હું તે એ ન્યાયથી વિધિમખિ અને નિષેધમુખિં જયણા અજયણા સંબધીજ જિનપદેશ હુએ, . . तया में न्याय 53 // भसूरी यो तृतीय शने विष निद्रामल्पामुपासीतेत्यादौ अल्पत्वमात्रे माजापणि निद्राने विर्षे नी, त तो प्राप्त छ पती. भA-यु છે, અને કિર્ણકંઈ એ ન્યાયને વિશેષ્યના વ્યર્થ પણાથી ન્યાયને દૂષણ દીધું છે. તેણેિ વેગ - 10 વાંચી દીસતી નથી તે જાણિવું. અને એ ન્યાય તે ન્યાયશાસ્ત્ર વિષઈ પ્રસિદ્ધજ છે. તે છે
| SR No. | 004306 |
| Book Title | Sarvagnashatakam |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Labhsagar |
| Publisher | Aagamoddharak Granthmala |
| Publication Year | 1968 |
| Total Pages | 328 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 9 MB |