Sarvagnashatakam

SR No.: 004306
Original Sutra Author: N/A
Author: Labhsagar
Publisher: Aagamoddharak Granthmala
Publication Year: 1968
Total Pages: 328
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 9 MB

Page 33

सुसाधूनां मात्वा पावभावविमर्शः इति योगशाले (पृ० 63.) नन्वेवमास्तामन्यत् , छद्मस्थसंयतमात्रस्य सम्यक्त्वाभावः प्रसज्येत, तेषामपि नात्तारे जलजीवविराधनाया अध्यक्षसिद्धत्वादिति चेन्मैवं, प्रवचनानभिज्ञत्वेन मृषाभाषित्वात् / नहि जलजीवानामप्रत्यक्षत्वेन तद्विराधनायाः प्रत्यक्षत्वं सम्भवति, प्रतियोगिनोऽप्रत्यक्षत्वे तदनुयोगिनोऽप्यप्रत्यक्षत्वात् / न च जलस्य प्रत्यक्षत्वेन तज्जीवानामपि प्रत्यक्षत्वमिति वाच्यं, इदं जलमिति ज्ञानमात्रेण इदं जलं सचित्तमिदं चाचित्तमिति विवेकेन परिज्ञानोदयप्रसक्तेः , तस्मात् 'दुविहा पुढविकाइया पं० 20 परिणया चेव अपरिणया चेव जाव वणप्फइकाइअ 'त्ति श्रीस्थानाङ्गे. (सू. 73) तत्र परिणताःस्वकायपरकायशस्त्रादिना परिणामान्तरमापादिता अचित्तीभूता इत्यादिप्रवचनवचनेन नद्यादिजले सचित्ताचित्तयोरन्यतरत्वेन परिज्ञाने सत्यपि इदं जलं सचित्तमिदं चाचित्तमिति व्यक्त्या विवेकमधिकृत्य परिज्ञानाभावेन छद्मस्थसंयतानामनाभोग एव / तेन सिद्धा नद्युत्तारादौ जलजीवविराधना अनाभोगजन्याऽशक्यपरिहारेणैव / यदागमः- 'जो जीवे वि ण याणेइ अजीवे वि ण याणेइ / जीवाजीवे अयाणंतो कह सो णाहीइ संजमं' ? // ति, दशवै० (पृ. 157 गा. 12,) अन्यथा सर्वविरत्युच्छेदः, निश्चितायां जलजीवविराधनायां तज्जीवविषयकविरतिपरिणामासम्भवात् , सम्भवे च देशविरत्युच्छेदः, निश्चितेऽपि जलजीवघाते तज्जीवविषयकविरतिपरिणामस्यानपोयात् / तथा च सर्वेषामपि सम्यग्दृशा सर्वविरतिप्रतिपत्तौ न किचिद् बाधकं, तस्मादनुष्ठानमात्रे जीवघातवर्जनाभिप्रायवतां यतनयो प्रवर्त्तमानानां छद्मस्थसंयतानामनाभोगजन्याऽशक्यपरिहारेण जायमानं जीवघातानृतभाषणादिकं संयमपरिणामानप यदागमः "ધી અભાવવિશેષનું પણિ અપ્રત્યક્ષપણું હુઇ. જલને પ્રત્યક્ષપણું તજજીવને પણિ પ્રત્યક્ષપણું હુઈ ઈમ ન કહેવું. એ જલ એ જ્ઞાન માગૅજ એ જલ સચ્ચિત્ત એ જલ અચિત્ત એહવું વિવેકિં જ્ઞાનદયની પ્રસતિ થાઈ વતી. તે વતી “ભિપ્રકરાઈ પૃથિવીકાયિક પ્રરૂપ્યા. પરિણત અને અપરિણત. ઈમ વનસ્પતિકાયિક પર્વત” પરિણુત તે સ્વીકાયરૂપ શસ્ત્રાદિકે પરિણામાંતર પામ્યા અચિત્ત થયા ઈત્યાદિ સિદ્ધાંત અને નાદિ જલને વિષે સચિત્ત અને અચિત્ત એ બિહુમથે અન્યતરપણું જ્ઞાન જ તે હુતે પણિ એ પણ તે સચિત્ત એ જલ અચિત્ત એવી વ્યક્તિ વિવેક આશ્રયીનઈ પરિજ્ઞાનને અભાવે છદ્મસ્થ યતીને અનાભોગ જ, તેવતી સિદ્ધ થઈ જલજીવની વિરાધનાને અનાભોગે જન્ય અશકય પરિહારેજ " જે જીવને ન જ જાણી અછવને એ ન જાણુિં જીવ અજીવને અણજાણતો કિમ તે જાણિ સંયમ” અન્યથા સર્વવિરતિને ઉચ્છેદ થાઈ નિશ્ચિત જલજીવની વિરાધના છતે હેતે છવ સંબંધી જે વિરતિ પરિણામ તેહને અસંભવ થાઈ વતી. ઇમ જે વિરતિ પરિણામ સંભવતો હુઇ તે દેશ વિરતિનો ઉચ્છેદ થાઈ. નિશ્ચિત જલજીવ છતે તે જીવ વિષયક વિરતિ પરિણામનો અનાપાય છે વતી. ઇમ તે સવ સમ્યગ દ્રષ્ટિ તે સર્વવિરતિ પડિવાજતે કાંઈ બાંધક નહીં. તે માટિ ક્રિયામાત્રને વિષે છવઘાતાદિકની વર્જનાના અભિપ્રાયના ધણીને યતનાઈ પ્રવર્તનારને' છદ્મસ્થ યતીને અનાજોગ જન્ય અશક્ય પરિહારે થઇ, જીવઘાત મિથ્યાભાષણદિક સંયમ પરિણામનું અણુજાવાનું હેતુ છે. “વજુ” એહવા પરિણામ વંતને સંપ્રાપ્તિ જીવવધાદિની છ પણિ મૂકાઈ વિરથી અણહણત પણિ ન મૂકાઈ કિલષ્ટ પરિણામ અતિપાતનો તથા અન તેહને તનિમિત્તકબંધ સૂક્ષ્મણિ કો સમયને વિષે નિરવદ્ય ઉપયોગે કરી સર્વભા તે સાધ છે વતી. સંયમ પરિણામનું અણજાવાનું હેતુપર્ણત વર્જનાભિપ્રાયને બલે જાણિવું. સંયમ પરિણામના