Page Text
________________
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासने अज्ञातकर्तृकायां ढुण्ढिकायां ।
न्यग्रोधस्य केवलस्य ॥ ७४७ ॥ [न्यग्रोधस्य] न्यग रोहतीति न्यग्रोधः । 'नाम्युपान्त्य-प्री-क-ग-ज्ञः कः' (५।१५४) इत्यस्य बाधको 'लिहादिभ्यः' (५।१।५०) अच्प्र० → अ । 'वीरुन्-न्यग्रोधौ' (४।१।१२१) न्यग्रोधनिपातः, तस्य ।
[केवलस्य ] केवल षष्ठी ङस् ।।
[नैयग्रोधो दण्डः कषायो वा] न्यग्रोधस्य विकारः = नैयग्रोधो दण्डः । 'प्राण्यौषधि-वृक्षेभ्योऽवयवे च' (६।२।३१) अण्प्र० → अ । वृद्धिप्राप्तौ अनेन यात् प्राक् “ऐ"गमः → ऐ । 'अवर्णेवर्णस्य' (७।४।६८) अलुक्, कषायो वा ।
[न्याग्रोधमूलाः शालयः] न्यग्रोधस्य मूलं = न्यग्रोधमूलम् । न्यग्रोधमूले भवाः = न्यायोधमूला: शालयः । 'भवे' (६।३।१२३) अण्प्र० → अ । वृद्धिः । 'अवर्णेवर्णस्य' (७।४।६८) अलुक् । जस् ।
[न्याग्रोधकः] न्यग्रोधाः सन्त्यस्मिन् । न्यग्रोधानां निवासः अदूरभवो वा । न्यग्रोधैर्निवृत्तं = न्यग्रोधकः । 'निवासाऽदूरभव इति देशे नाम्नि' (६।२।६९) इत्यादिभिस्त्रिभिः सूत्रैः कप्र०, तत्र भवः = न्याग्रोधकः । 'भवे' (६।३।१२३) अणप्र० → अ । 'वृद्धिः स्वरेष्वादे०' (७।४।१) वृद्धिः आ । 'अवर्णेवर्णस्य' (७।४।६८) अलुक् । __ इदमपि सूत्रं द्वारादीनां तदादिविधिआपकम् । न्यग्रोहतीति. न्यग्रोध इति व्युत्पत्तिपक्षे नियमार्थम्, केवलस्यैवेति । . अव्युत्पत्तिपक्षे तु विध्यर्थं वचनम् ॥छ।।
न्यकोर्वा ॥ ७।४।८ ॥ [न्यकोर्वा ] न्यङ्कु षष्ठी ङस् । वा प्रथमा सि ।
[नैयङ्कवम्, न्याङ्कवम् ] नि 'अञ्चूग् गतौ च' (८९०) अञ्च् । न्यञ्चतीति न्यकुः । 'नेरञ्चेः' (उणा० ७२४) उप्र० । 'न्यङ्कद्ग-मेघाऽऽदयः' (४।१।११२) इत्यनेन निपात्यते । न्यङ्कोरिदं = नैयङ्कवम्, न्याङ्कवम् । 'तस्येदम्' (६।३।१६०) अण्प्र० → अ । अनेन यात् प्राक् ऐ. द्वितीये वृद्धिः । 'अस्वयम्भुवोऽव्' (७।४।७०) अव् । सि-अम् । व्युत्पत्तिपक्षे पूर्वेण प्राप्ते विभाषा, अव्युत्पत्तिपक्षे त्वप्राप्ते ॥छ।।
न ञ-स्वङ्गादेः ॥ ७४।९॥
[न] न प्रथमा सि ।
[अस्वङ्गादेः] जश्च स्वा(व)ङ्गादिश्च = अस्वा(व)ङ्गादि, तस्य ।
[व्यावक्रोशी] वि-अव 'क्रुशं आह्वान-रोदनयोः' (९८६) क्रुश् । व्यवक्रोशनं = व्यावक्रोशी । 'व्यतिहारेऽनीहादिभ्यो अः' (५।३।११६) अप्र० → अ । 'लघोरुपान्त्यस्य' (४।३।४) गु० ओ । 'नित्यं ब-जिनोऽण्' (७।३।५८) अण्प्र० → अ । 'वृद्धिः स्वरेष्वादेणिति तद्धिते' (७।४।१) वृद्धिः । 'अणजेये.' (२।४।२०) ङी।
[व्यावलेखी] वि-अव 'लिखत् अक्षरविन्यासे' (१३३६) लिख् । व्यवलेखनं = व्यावलेखी । 'व्यतिहारेऽनीहादिभ्यो नः' (५।३।११६) अप्र० → अ । 'लघोरुपान्त्यस्य' (४।३।४) गु० ए । 'नित्यं ब-जिनोऽण्' (७।३।५८) अण्प्र० → अ । 'वृद्धिः स्वरे०' (७।४।१) वृद्धिः । 'अणजेयेकण्०' (२।४।२०) ङी।
[व्यावचर्ची] वि-अव 'चर्चण अध्ययने' (१७२९) चर्च् । 'चुरादिभ्यो णिच्' (३।४।१७) णिच्प्र० → इ । व्यवचर्चनं = व्यावचर्ची । 'व्यतिहारेऽनीहादिभ्यो ञः' (५।३।११६) अप्र० → अ । 'णेरनिटि' (४३।८३) णिच्लुक् ।
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004232 |
| Book Title | Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vimalkirtivijay |
| Publisher | Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad |
| Publication Year | 2014 |
| Total Pages | 450 |
| Language | Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 8 MB |