________________
श्री स्थानांग सूत्र
कलंबो य पिसायाणं, वडो जक्खाणं चेइयं । तुलसी भूयाणं भवे, रक्खसाणं च कंडओ ॥ १ ॥ असोओ किण्णराणं च, किंपुरिसाणं च चंपओ । णागरुक्खो भुयंगाणं, गंधव्वाणं च तेंदुओ ॥ २ ॥ द्वीप समुद्र द्वारों की ऊँचाई
इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए बहुसमरमणिज्जाओ भूमिभागाओ अट्ठजोयणसए उड्डबाहाए सूरविमाणे चारं चरइ । अट्ठ णक्खत्ता चंदेणं सद्धिं पमहं जोगं जोएंति तंजहा - कत्तिया, रोहिणी, पुणव्वसू, महा, चित्ता, विस्साहा, अणुराहा, जेट्ठा । जंबूद्दीवस्स णं दीवस्स दारा अट्ठ जोयणाई उड्डुं उच्चत्तेणं पण्णत्ता । सव्वेसिं वि दीवसमुद्दाणं दारा अट्ठजोयणाई उड्डुं उच्चत्तेणं पण्णत्ता ।
२४६
कर्म स्थिति, कुलकोटि, पापकर्म और पुद्गलों की अनन्तता
पुरिसवेयणिज्जस्स णं कम्मस्स जहण्णेणं अट्ठ संवच्छराई बंधठिई पण्णत्ता । जसोकित्तीणामस्स णं कम्मस्स जहण्णेणं अट्ठ मुहुत्ताइं बंधठिई पण्णत्ता । उच्चगोयस्स णं कम्मस्स एवं चेव । तेइंदियाणं अट्ठ जाइकुलकोडी जोणीय पमुयसय सहस्सा पण्णत्ता । जीवा णं अट्ठ ठाणणिव्वत्तिए पोग्गले पावकम्मत्ताए चिणिंसु वा, चिणंति वा, चिणिस्संति वा तंजहा - पढमसमय णेरइयणिव्यत्तिए जाव अपढमसमय देवणिव्वति । एवं चिण उवचिण जाव णिज्जरा चेव । अट्ठपएसिया खंधा अनंता पण्णत्ता । अट्ठपएसोगाढा पोग्गला अणंता पण्णत्ता जाव अट्ठगुण लुक्खा पोग्गला अणता पण्णत्ता ॥ १०० ॥
।। अट्ठमं ठाणं समत्तं । अट्ठमं अज्झयणं समत्तं ॥
कठिन शब्दार्थ - आगमेसिभद्दाणं - आगामी जन्म में मोक्ष प्राप्त करने वाले, चेइयरुक्खा - चैत्यवृक्ष, पमद्दे - प्रमर्द, अट्ठजाइकुलकोडी जोणीय पमुयसय सहस्सा - आठ लाख जाती कुलकोडी योनी प्रमुख । भावार्थ श्रमण भगवान् महावीर स्वामी के शासन में विजयादि पांच अनुत्तर विमान रूप श्रेष्ठ गति में उत्पन्न होने वाले यावत् आगामी जन्म में मोक्ष प्राप्त करने वाले आठ सौ साधु थे । आठ प्रकार के वाणव्यन्तर देव कहे गये हैं । यथा पिशाच, भूत, यक्ष, राक्षस, किन्नर, किंपुरुष
Jain Education International
·
********0000
-
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org