________________
आगम
(३० - वृ)
प्रत
सूत्रांक
||५८||
दीप
अनुक्रम [५८]
“गच्छाचार” - प्रकीर्णकसूत्र - ७ (मूलं + वृत्तिः)
-
मूलं ||१८||
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र -[ ३०-वृ], प्रकीर्णकसूत्र [७] “गच्छाचार” मूलं एवं वानर्षिगणि विहिता वृत्तिः
भुञ्जीत, किमिव ?-अक्षोपाङ्गमिव वहनार्थम् एतदुक्तं भवति यथाऽभ्यङ्गं शकटाक्षे युक्तया दीयते न चातिबहु न चातिस्तोकं भरवहनार्थं साधूनामाहारः ॥ ५८ ॥ तमपि कारणे भुङ्क्तः कारणमाह
| वेअण १ वेयावच्चे २ इरिअट्ठाए अ ३ संजमट्ठाए ४ । तह पाणवतिआए ५ छ पुन धम्मचिंताए ६ ॥ ५९ ॥ अण० ॥ क्षुद्वेदनोपशमनाय भुङ्क्ते यतो नास्ति श्रुत्सद्दशी वेदना, उक्तञ्च – “पंथसमा नत्थि जरा, दारिदसमो परिभवो नत्थि । मरणसमं नत्थि भयं, छुहासमा वेयणा नत्थि ॥ १ ॥” अतस्तत्प्रशमनार्थं भुञ्जीत २, बुभुक्षितः सन् वैयावृत्त्यं कर्त्तुं न शक्नोति, अतो गुरुग्लानशैक्षादिवैयावृत्त्यकरणाय भुञ्जीत २, 'ईर्यार्थ' ईर्यासमित्यर्थे ३, संयमः प्रत्यु|पेक्षणाप्रमार्जनादिलक्षणः साधुव्यापारस्तत्पालनार्थं, बुभुक्षित एवं कर्त्तुं न शक्नोतीतिकृत्वा ४, तथा प्राणा-जीवितं तेषां वृत्त्यर्थ-रक्षार्थं परिपालननिमित्तमित्यर्थः५, षष्ठं पुनर्धर्मचिन्तार्थम्, सूत्रार्थानुचिन्तनादिलक्षणं शुभचित्तप्रणिधानं, एतदपि बुभुक्षितः कर्त्तुं न शक्नोतीतिकृत्वा भुञ्जीतेति शेषः ६ ॥ ५९ ॥
जत्थ य जिद्वकणिट्ठो जाणिज्जर जिद्ववयणबहुमाणो । दिवसेणवि जो जिट्ठो न य हीलिज्जइ स गोअमा ! गच्छो ॥ ६० ॥ जत्थ य० ॥ यत्र गणे 'ज्येष्ठः ' व्रतपर्यायेण वृद्धः 'कनिष्ठः' दीक्षापर्यायेण लघुः चशब्दान्मध्यमपर्यायोऽपि ज्ञायतेअयं ज्येष्ठः अयं लघुः अयं मध्यमः इत्येवं प्रकटत्वेन विज्ञायते, कस्मात् ज्ञायते ? - ज्येष्ठवचनबहुमानात् - हे आर्य ! हे पूज्य ! हे मदन्त! हे पसाउकरी ! इत्यादिजल्पनात्, यद्वा ज्येष्ठस्य - पर्यायगुणैर्वृद्धस्य वचनम् - आदेशो ज्येष्ठवचनं तस्य तस्मिन् वा बहुमान-सम्मानं यत् पूज्यैः प्रतिपादितं तत्तथेत्येवं ज्ञायत इति, तथा यन्त्र दिवसेनापि यो ज्येष्ठः स न
अत्र भोजनकरणस्य कारणानि कथयते
~38~
भोजनका रणानि मा. ५९-६०
५
१०
१४
