________________
आगम
(२८-वृ)
प्रत
सूत्रांक
[१६]
||५६
-८२||
दीप
अनुक्रम
[७४
-१०२]
“तन्दुलवैचारिकं” - प्रकीर्णकसूत्र-५ (मूलं+अवचूर्णिः)
मूलं [ १६... ]/ गाथा || ५६-८२||
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.....आगमसूत्र -[ २८-वृ], प्रकीर्णकसूत्र- [५] “तंदुलवैचारिकं मूलं एवं विजयविमल गणि कृता अवचूर्णिः
तं. पै. प्र.
॥ ३६ ॥
Jass Education
| मनसोऽभिरामं मनोऽभिरामं सनत्कुमारचक्रिवत् स्थैर्य - स्थैर्यगुणयोगात् वैश्वासिकं - विश्वासस्थानं संमतं तत्कृतकार्याणां संमतत्वात् बहुमतं बहुष्वपि कार्येषु बहुर्वाऽनल्पतया - अस्तोकतया मतं बहुमतं अनु - विप्रियकरणात् पश्चान्मतमनुमतं भाण्डकरण्डकसमानं - आभरणभाजनतुल्यमादेयमित्यर्थः रत्नकरण्डक इव सुसंगोपितं वस्त्रादिभिः चेलपेटेव-वस्त्रमञ्जूषेव सुष्ठु | संपरिवृतं निरुपद्रवे स्थाने निवेशितं गृहस्थावस्थास्थशालिभद्रवपुर्वत्, तैलपेटेव-तैलगोलिकेव सुसंगोपितं भङ्गभयात्, 'तेलकेला इव सुसंगोविय'त्ति पाठान्तरं तैलकेला तैलाश्रयो भाजनविशेषः सौराष्ट्रप्रसिद्धः सा च सुष्ठु सङ्गोष्या* सङ्गोपनीया भवति अन्यथा लुठति ततश्च तैलहानिः स्यादिति, 'माणं०' माशब्दो निषेधार्थः 'णं' वाक्यालङ्कारे अथवा 'मा णं'ति मा इदं शरीरमिति व्याख्येयं ततः सर्वेऽप्युष्णादयो मा स्पृशन्तु 'छुयंतु' भवन्त्वित्यर्थः, 'तिकडु' | इतिकृत्वा, अथवेत्यभिसन्धाय पालितमिति शेषः, तत्रोप्मत्वं - ग्रीष्मादावुष्णत्वं शीतं - शीतकाले शीतत्वं व्यालाः श्वापदाः सर्पा वा क्षुद् बुभुक्षा पिपासा - तृषा चौराः- निशाचराः दंशाः मशकाः एते विकलेन्द्रियजन्तुविशेषाः वातिकपैत्तिकश्ले| ष्मिकसान्निपातिका विविधरोगातङ्काः रोगाः - कालसहा व्याधयः आतङ्काः - त एव सद्योघातिनः 'एपि याइ'न्ति एव| मुक्तप्रकारेण अपिचेत्यभ्युच्चये 'आई' इति वाक्यालङ्कारे, इदं शरीरं न ध्रुवमध्रुवं सूर्योदयवत् न प्रतिनियतकालेऽवश्यंभावि अनियतं सुरूपादेरपि कुरूपादिदर्शनात् हरितिलकराजसुतविक्रमकुमारशरीरवत् अशाश्वतं - क्षणं क्षणं प्रति विनश्व| रत्वात् सनत्कुमारशरीरवत् 'चयावचइयंति इष्टाहारोपभोगतया धृत्युपष्टम्भादौ दारिकवर्गणा परमाणूपचयाच्चयस्तदभावे तद्विचटनादपचयः चयापचयौ विद्येते यस्य तच्चयापचयिकं पुष्टिगलनस्वभावमित्यर्थः, करकंडुप्रत्येकबुद्धवैराग्यहेतु
Pre & Pomonal Use Only
~74~
पृष्ठकरण्ड
कादिगणना सू. १६
॥ ३६ ॥
jainelibrary.org