________________
आगम
(२८-व)
“तन्दुलवैचारिकं” - प्रकीर्णकसूत्र-५ (मूलं+अवचूर्णि:)
-------- मूलं [१२]/गाथा ||४२-४९|| -------- मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.....आगमसूत्र-२८-८], प्रकीर्णकसूत्र-[9] “तंदुलवैचारिक मूलं एवं विजयविमल गणि कृता अवचूर्णि:
-४९||
सपञ्चवाए, जो नरो निचदुक्खिओ ? । मुट्ठयरं तेण कायचो, धम्मो य जिणदेसिओ॥१५॥ (४६) नंदमाणो| चरे धम्म, वरं मे लट्टतरं भवे । अनंदमाणोऽवि चरे, मा मे पावतरं भवे ॥ १६॥(४७) नवि जाई कुलं वावि विजा वाऽवि सुसिक्खिया । तारे नरं व नारिं वा, सवं पुन्नेहि वहुई ॥ १७॥ (४८) पुन्नेहिं हीयमाणेहि, WIपुरिसागारोऽवि हायई । पुन्नेहिं वहुमाणेहि, पुरिसगारोऽपि वहुई ॥१८॥ (४९)
ा 'दसग' दशकस्य-दशवर्षप्रमाणस्य जीवस्य 'उबक्खेवो' ति वालोत्पाटनं मुण्डनमिति लोकोक्तिः, उपलक्षणत्वा-1 तदन्यदपि प्रथमावस्थाभवो महोत्सवविशेषो ज्ञेय इति १, विंशतिवर्षको-द्वितीयावस्थावर्ती विद्यां गृह्णातीति २, त्रिंश
तकस्य भोगा भवन्ति ३ चत्वारिंशत्कस्य विज्ञानं भवति ४ ॥११॥ 'पन्ना०' पञ्चाशत्कस्य जीवस्य 'चक्खु'त्ति चक्षुर्वलं हीयते ५, षष्टिकस्य बाहुबलं हीयते ६, सप्ततिकस्य भोगा हीयन्ते ७, अशीतिकस्य विज्ञानं हीयते ८ ॥१२॥ 'नउइय नवतिकस्य शरीरं नमति-बक्रं भवतीत्यर्थः९, वर्षशते सति जीवितं त्यजति जीवः१०॥'कित्तिउत्थ' अत्र-शतवर्षे जीवानां सुखभागः कीर्तितो-निरूपितोऽस्तीति, चशब्दोऽप्यर्थे दुःखभागोऽपि कीर्तितोऽस्तीति, यद्वा अत्र 'कित्तिओ'त्ति कियान सुखभागो वर्त्तते कियान दुःखभागो वर्त्तते ॥ १३ ॥ अथ शतवर्षायुष्कस्य जीवस्यान्यस्यापि उपदेशं ददातीति | 'जो वास.' यो जीवो वर्षशतं जीवति प्राणान् धारयतीत्यर्थः, च पुनः सुखी भोगान् भुक्ते तस्यापि जीवस्य सेवितुं-सदा कर्तु श्रेयो-मङ्गलं धर्मो-दुर्गतिपत जीवाधारः जिनदेशितः केवलिना भाषितः॥ १४ ॥ 'किं पुण' किं पुनः सप्रत्यवाये-सकष्टे आयुषि काले वा सति इति शेषः, यो नरो नित्यदुःखितः-सदा दुःखाकुलो भवेत् ?, तेन दुःखितजीवेन जिनद
ACC-CARRIGAR-bp-NCR
दीप अनुक्रम [५५-६२]
M
~37~