________________
आगम
(२८-व)
“तन्दुलवैचारिकं” - प्रकीर्णकसूत्र-५ (मूलं+अवचूर्णि:)
--------- मूलं [५]/गाथा ||१७|| ------- मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित......आगमसूत्र-२८-व), प्रकीर्णकसूत्र-[9] “तंदुलवैचारिक” मूलं एवं विजयविमल गणि कृता अवचूर्णि:
॥१०॥
||१७..||
तं. वै.प्र. कषायाणि-बल्लकादीनि आम्लानि-तक्रारनालादीनि मधुराणि-क्षीरदध्यादीनि ५, 'तओ एगदेसेणं'ति तासां-रस-18| गर्भे आ
विकृत्यादीनामेकदेशस्तेन सह 'ओय'ति ओजसं-शुक्रशोणितसमुदायरूपं आहारयति, यद्वा त्वगेकदेशेन मातुराहारमिश्र | हारपोषओजः-शोणितं आहारयति । कथमित्याह 'तस्स फल' इत्यादि यावत् 'जाउ'त्ति, तस्य-गर्भजीवस्य 'जणणीए'
त्तिणादिसू.५ भाजनन्या-मातुः नाभिरसहरणी-नाभिनालमस्ति, किम्भूता ?-फलवृन्तसदृशी-उत्पलनालोपमा च पुनः किंभूता?-'पडिवडा मातापित्रं
गाढलग्ना, क?-नाभौ, कथं ?-सदा 'ई' इति वाक्यालङ्कारे 'तीए'त्ति तया 'नाभीए'त्ति जननीनाभिप्रतिबद्धया लगानि सू.६
रसहरण्या 'गम्भो ओयंति गर्भ:-उदरस्थः जन्तुः ओजः-मातुराहारमिदं शुक्रशोणितरूपं 'आइय'त्ति आददाति 18|गृहातीति, 'अण्हयंतीए ओयाए तीए'त्ति तस्यां 'अशश भोजने' अश्नत्यां यद्वा भुज पालनाभ्यवहारयोः' भुंजानायां-18 ट्राभोजनं कुर्वत्यां वा ओजसा-मातुराहारमिश्रेण शुक्रशोणितरूपेण गर्भो विवर्धते-वृद्धिं याति यावजात इति । 'भुजोर
भुंजजिमजेमकम्मासमाणचमढचट्टा' इति (श्री सिद्ध० अ०८ पा० ४ सू० ११०) प्राकृतसूत्रेण भुजधातोः अण्ह
इत्यादेश इति । पुनगौतमो वीरदेवं प्रश्नयतिदा कइणं भंते! माउअंगा पण्णत्ता, गोयमा! तओ माउअंगा पण्णत्ता, तंजहा-मंसे १ सोणिए २ मत्थुलुंगे १३, कइ णं भंते ! पिउअंगा पण्णत्ता?, गोयमा ! तओ पिउअंगा पन्नत्ता, तंजहा-अट्टि १ अट्टिर्मिजा 11२ केसमंसुरोमनहा ३ (सूत्रं ६)
॥१०॥ 'करणं भंते !' हे भदन्त ! णं इति वाक्यालङ्कारे कति मातुरङ्गानि आर्चवबहुलानीत्यर्थः प्रज्ञप्तानि !, जगदीश्वरो
दीप अनुक्रम
[२२]
AKARSAKAL
~ 23~