________________
आगम
(४५)
अनुयोगद्वार”- चूलिकासूत्र-२ (मूलं+वृत्ति:)
............. मूलं [१४५] / गाथा ||११४...|| मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.........आगमसूत्र - [४५], चूलिकासूत्र - [२] "अनुयोगद्वार" मूलं एवं हेमचन्द्रसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक
[१४५]
दीप
ॐ5555
त्सर्पिण्यवसर्पिणीभिः, केन पुनः क्षेत्रप्रविभागेन कालप्रविभागेन च, एतावता कालेनायमपहियत इत्याहअङ्गुलमतरलक्षणस्य क्षेत्रस्य आवलिकालक्षणस्य च कालस्य योऽसख्येयभागरूपः प्रविभाग:-अंशस्तेन, इदमुक्तं भवति-पोकैकेन द्वीन्द्रियशरीरेण प्रतरस्यैकैकोऽङ्गलासङ्ख्येयभाग एकैकेनावलिकाऽसलयेयभा-1M |गेन क्रमशोऽपहियते तदाऽसळपेयोत्सर्पिण्यवसर्पिणीभिः सर्वोऽपि प्रतरो निष्ठां याति, एवं प्रतरस्यैकैकस्मिबङ्गलासपेयभागे एकैकेनावलिकाऽसङ्येयभागेन प्रत्येकं क्रमेण स्थाप्यमानानि द्वीन्द्रियशरीराण्यस-येयोत्सर्पिण्यवसर्पिणीभिः सर्व प्रतरं पूरयन्तीत्यपि द्रष्टव्यं, वस्तुत एकार्थत्वादिति, मुक्तीदारिकवैक्रियाहारकाणि पृथ्वीकायिकवद्वाच्यानि, जसकार्मणानि तु यथैषामेवौदारिकाणि । श्रीन्द्रियचतरिन्द्रियाणामप्येवमेव वाच्यम् । पशेन्द्रियतिरश्चामपीस्थमेव, नवरमेतेषु केषाश्चिद्वैक्रियलब्धिसम्भवतो बद्धान्यपि वैक्रियशरीराणि: लभ्यन्ते, अतस्तत्सङ्ख्यानिरूपणार्थमाह-पंचिंदियतिरिक्खजोणिआणं भंते ! केवइया वेउब्वियसरीरा ?' इत्यादि, इह च सामान्येनासख्येयतामानाव्यभिचारतस्त्रीन्द्रियादीनामतिदेशो मन्तव्यो, न पुनः सर्वथा परस्परं सख्यासाम्यमेतेषां, यत उक्तम्-"एऐसि णं भंते! एगिदिययेइंदियतेइंदिपचरिदियपंचिंदियाणं कयरे कपरेहिंतो अप्पा वा बहुया वा तुल्ला वा बिसेसाहिया चा?, गोयमा! सव्वथोया पंचिंदिया चाउरि
सामान्यातिदेशे विशेषानतिदेव इति भ्यायात् १ एतेषां भदन्त ! एकेन्द्रियद्वीन्द्रियत्रीवियचतुरिन्द्रियपथेनियाणां कतरे कतरेभ्यः अल्या या बहवो वा तल्या या विशेषाधिका या !, गौतम ! सर्वसतोकाः पवेन्द्रियाः चतुरिन्द्रिया विशेषाधिकार त्रीन्द्रिया विशेषाधिका द्वीन्दिया विशेषाधिका एकेन्द्रिया अनन्तगुणाः,
अनुक्रम [२९९]]
अनु. ३५
~ 412~
