________________
आगम
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [२०],
मूलं [-] / गाथा ||९८...|| नियुक्ति : [४२३-४२५]
(४३)
प्रत सूत्रांक
||९८||
न्तरम् , इत्वमेकं प्रति, बहूनां तु पुलाकनिर्ग्रन्थानां जघन्येनैकसमय उत्कृष्टेन पुलाकस्य सङ्खयेयानि वर्षाणि निम्रन्यस्य षण्मासाः, उक्तं हि-"सेढिं नियमा छम्मासाउ पडिवजंतित्ति" शेषाणां नास्त्येव ३१॥ द्वारं । 'समुग्धायत्ति पुलाकस्य वेदनाकषायमारणान्तिकसमुद्घातास्त्रयो, बकुशप्रतिसेवकयोस्त एव वैक्रियतैजसान्विताः पञ्च, कषायकुशीलस्य तु त एवाहारकसहिताः षड्,निर्ग्रन्थस्यैकोऽपि नास्ति, स्नातकस्य केवलिसमुद्घात एकः३० द्वारं ।
'खेत्त'त्ति पुलाकादयश्चत्वारो लोकस्यासङ्खयेयभागे नो सङ्खयेयभागे न सङ्खयेयेयसङ्खयेयेषुवा भागेषु नापि सर्वलोके, हखातकोऽसङ्ख्येयभागेऽसङ्ख्ययेषु भागेषु सर्वलोके वा, न शेषेषु, तथा च प्रज्ञप्तिः-"सिणाए पुच्छा, गोयमा ! नो
संखिजे भागे हुजा असंखिजे भागे हुजा णो संखेजेसु भागेसु होजा असंखिजेसु भागेसु हुजा सबलोए वारा होज्जत्ति” चूर्णिकारस्त्वाह-सङ्ख्ययभागादिषु सर्वेषु भवति ३३ । द्वारं । 'फुसणा उत्ति स्पर्शना च क्षेत्रवद्वाच्या ३५ । द्वारं। 'भावेति पुलाकादयस्वयः क्षायोपशमिके भावे, निम्रन्थ औपशमिके क्षायिके वा,स्नातकः क्षायिके, इह तु पुलाकादयो निर्ग्रन्थाः, निर्ग्रन्धत्तं तु चारित्रनिमित्तमिति तद्धेतुभूतस्यैव भावस्य विवक्षितत्वादित्थमभिधानम् , अन्यथा मनुष्यत्वादेरीदयिकादेरपि भावस्य सम्भवात ३५ । द्वारं। 'परिमाण'त्ति पुलाकाः प्रतिपद्यमानकाः कदा-15 चित्सन्ति कदाचिन्नेति, यदा सन्ति तदा जघन्येनैको द्वौ वा त्रयो वा, उत्कृष्टतः शतपृथक्त्वं, पूर्वप्रतिपन्ना अपि यदि स्युस्तदा जघन्येन तथैवोत्कृष्टेन सहस्रपृथक्त्वं, बकुशाः प्रतिपद्यमानका यदा स्युस्तदा जघन्येनोत्कृष्टेन च पुला
दीप अनुक्रम [७१२]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [४३], मूलसूत्र - [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि-विरचिता वृत्ति:
~940~
