________________
आगम
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [१८],
मूलं [-] / गाथा ||३|| नियुक्ति : [३९६]
(४३)
बृत्तिः
प्रत सुत्रांक ||३||
उत्तराध्य. हयमारूढो राया मिए छहिताण केसरुजाणे । ते तत्थ उ उत्तत्थे बहेइ रसमुच्छिओ संतो॥ ३९६ ॥ संयतीया
गाथाद्वयं प्रतीतमेव, नवरमिह नासीर-मुगयां प्रति 'उत्रस्तान्' अतिभीतानिति गाथाद्वयार्थः ॥ अत्रान्तरे ध्य. १८
यदभूत्तदाह सूत्रकृत्॥४३८॥
अह केसरंमि उजाणे, अणगारे तबोधणे । सज्झायझाणजुत्तो, धम्मज्झाणं झियायह ॥४॥
अप्फोघमंडवमी, झायई झवियासवे । तस्सागए मिए पासं, वहेइ से नराहिये ॥५॥ 'अथ' अनन्तरं केशरे उद्यानेऽनगारस्तपोधनः स्वाध्यायः-अनुप्रेक्षणादिर्ध्यान-धर्मध्यानादि ताभ्यां युक्तो-यथाकालं तदासेवकतया सहितः खाध्यायध्यानयुक्तोऽत एव 'धर्मध्यानम्' आज्ञाषिजयादि 'झियायईत्ति ध्यायति चिन्तयति, क ?-'अप्फोयमंडयंमिति अप्फोवमण्डबमिति वृक्षाद्याकीणे, तथा च वृद्धाः-अप्फोव इति, किमुक्त ।
भवति ?-आस्तीर्ण, वृक्षगुच्छगुल्मलतासंछन्न इत्यर्थः, 'मण्डपे नागवल्यादिसम्बन्धिनि ध्यायति धर्मध्यानमिति | दगम्यते, पुनरभिधानमतिशयख्यापर्क, झवियत्ति-क्षपिता निर्मूलिता आश्रयाः-कर्मपन्धहेतवो हिंसादयो यन स||४३८॥
तथा, 'तस्य' इत्युक्तविशेषणान्वितस्यानमारस्य 'पार्थ' समीपमिति सम्बन्धः, 'आगतान प्राप्तान् मृगान् 'बहइत्ति विध्यति हन्ति वा 'स' इति सञ्जयनामा 'नराधिपः' राजेति सूत्रद्वयार्थः ॥ अमुमेवार्थ सविशेषमाह नियुक्तिकृत्
CHER
दीप अनुक्रम [५६२]
For
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [४३], मूलसूत्र - [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि-विरचिता वृत्ति:
~875~