________________
आगम
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [१५],
मूलं [-] / गाथा ||४८...|| नियुक्ति: [३७४-३७५]
(४३)
प्रत
सूत्रांक
||५२-५४||
शब्दात्सरजस्कादिषु चान्यतरो विवक्षित इति गम्यते, द्रव्यत्वं चास्य रागादिलक्षणक्षुद्रेत्तृत्वाभावात् , भावभिक्षुमाह-यो भिनत्ति' विदारयति क्षुधं खलु' अवधारणे भिन्नक्रमश्थ, ततः स एव भिक्षुर्भावतो भवतीति गाथाद्वयार्थः । इह च भिनत्तीत्युक्तमतः कर्तृकरणकर्मभिः प्रयोजनं, सकर्मकत्वाद्भिदेः, अत आह
भेत्ता य भेअणं वा नायवं भिदियवयं चेव । इकिकपि अ दुविहं दवे भावे अ नायत्वं ॥ ३७६ ॥ रहकारपरसुमाई दारुगमाई अ दवओ इंति । साह कम्मऽविहं तवो अभावंमि नायवो ॥३७७॥
रागद्दोसा दंडा जोगा तह गारवा य सल्ला याविगहाओ सण्णाओ खुहं कसाया पमाया य ॥३७॥ ₹ भेत्ता च कर्ता यो भिनत्ति, भेदनं करणं येन भिनत्ति 'वा' समुच्चये 'ज्ञातव्यं' बोद्धव्यं भेत्तव्यमेव भेत्तव्यक
कर्म यद्भिद्यते, 'चः समुच्चये, 'एव' इति पूरणे, 'एकैकमपि चेति भेत्ता भेदनं भेत्तव्यकं च 'द्विविधं' द्विभेदं
द्रव्ये भावे च विचार्यमाणे 'ज्ञातव्यम्' अवगन्तव्य। तत्र द्रव्ये 'रहगारपरसुमाइ'त्ति आदिशब्दस्य प्रत्येकमभिसम्बन्धाद् ६ रथकार:-तक्षकस्तदादिद्रव्यतो भेत्ता, आदिशब्दादयस्कारादिपरिग्रहः, परशु:-कुठारस्तदादिन्यतो भेदनम् ,
आदिशब्दाद् घनादयो गृह्यन्ते, 'दारुगमाई यत्ति दारुक-काष्ठं तदादि च द्रव्यतो भेद्यम् , आदिशब्दालोहादि
दीप अनुक्रम [४९२-४९४]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४३], मूलसूत्र - [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि-विरचिता वृत्ति:
~824~
