________________
आगम
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [६],
मूलं [-]/ गाथा ||१|| नियुक्ति: [२४३...]
(४३)
प्रत सूत्रांक ||५||
ग्रामोषितोऽयमित्यादिकं, यतो न कश्चिदिह परत्र वा त्राणाय खकर्मणा विलुप्यमानस्य धर्म विनेति भाव इति सूत्रद्वयार्थः ॥ अमुमेवार्थ विशेषतोऽनूयास्यैव फलमाह
गवासं मणिकुंडलं, पसवो दासपोरुसं । सब्वमेयं चइत्ता णं, कामरूवी भविस्ससि ॥५॥ । व्याख्या-गाववाश्वान गवावं, ‘गवाश्वप्रभृतीनि चेति (पा०२-४-११) समाहारः, तत्र गावो-वाहदोहोप-15 ४ लक्षिताः अश्वाः-तुरगाः, पशुत्वेऽप्यनयोः पृथगुपादानं अत्यन्तोपयोगित्वेन प्राधान्यात्, तथा मणयश्च-मरकतादयः
कुण्डलानि च-कर्णाभरणानि मणिकुण्डलम् , उपलक्षणं चैतच्छेषालङ्काराणां वर्णादीनां च, पश्यन्ति प्रसूयन्ते वा सापशवः-अजैड़कादयः, दासाच-गृहजातादयः पोरुसं तिसूत्रत्वात् पुरुषाणां समूह इत्यर्थः, 'पुरुषावधविकारसमूह'यो-21 |दिना ढकि पौरुषेयं च-पदात्यादिपुरुषसमूहो दासपौरुषेयं, यद्वा 'दासपोरस'ति दासपुरुषाणां समूहो दासपौरुषं,
पुरुषाद् ढक न भवति, ग्रहणवता प्रातिपदिकेन तदन्तविधेरभावात् , 'सर्च' निरवशेष 'एतद्' अनन्तरोक्तं 'त्यक्त्वा । |हित्या, संयममनुपाल्येत्यभिप्रायः, किमित्याह-कामरूपी' अभिलषितरूपविकरणशक्तिमान भविष्यसि, इहैव वैक्रियकरणाद्यनेकलब्धियोगात् परत्र च देवभावावाप्तेरिति सूत्रार्थः ॥ पुनः सत्यखरूपमेव विशेषत आह
थावरं जंगमं चेव, धणं धणं उबक्खरं । पच्चमाणस्स कम्मेहिं, नालं दुक्खाउ मोयणे ॥६॥ अम्भत्थं सवओ सव्वं, दिस्स पाणे पियायए । न हणे पाणिणो पाणे, भयवेराओ उधरए ॥७॥ १ पुरुषाधविकारसमातेनकृतेषु इति भाष्यकारप्रयोगात्, २ नैषा व्याख्याता
दीप अनुक्रम [१६५]
For PAHATEEPIVanupontv
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [४३], मूलसूत्र - [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि-विरचिता वृत्ति:
~528~
