________________
आगम
(४३)
प्रत
सूत्रांक
||१३||
दीप
अनुक्रम [१२८]
Jam Euston
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र - ४ ( मूलं + निर्युक्तिः+वृत्तिः)
मूलं [ - ] / गाथा || १३...||
निर्युक्ति: [२२६]
अध्ययनं [ ५ ],
| सर्वाहिं लद्धीहिं सधेऽयि परीसहे पराजित्ता । सवेऽवि य तित्थयरा पातोवगया उसिद्धिगया ॥ २ ॥ अबसेसा अणगारा तीयपडुप्पण्णऽणागया सबे । केती पातोवगया पचवार्णिगिणिं केती ॥ ३ ॥” इति कृतं प्रसङ्गेनेति गाथार्थः ॥ २२५ ॥ इत्थं प्रतिद्वारगाथाद्वयवर्णनात् मूलद्वारगाथायां मरणविभक्तिप्ररूपणाद्वारमनुवणितम्, अधुनाऽनुभाव प्रदेशाग्रद्वारद्वयमाह
सोवकमोअ निरुवक्कमो अ दुविहोऽणुभावमरणंमि । आउगकम्मपएसग्गणंतणंता परसेहिं ॥ २२६ ॥ - सहोपक्रमेण - अपवर्तनाकरणाख्येन वर्तत इति सोपक्रमच, निर्गत उपक्रमान्निरुपक्रमश्च द्विविधो, द्वैविध्यं चोक्तभेदेनैव, कोऽसौ ? - अनुभाव - अनुभागः, क्व १- 'मरणे' इत्यर्थात् मरणविषयायुषि तत्र हि सप्तभिरष्टभि र्वाऽऽकर्मैर्गवामिव मरुषु जलगण्डूषग्रहणरूपैर्यत्पुद्गलोपादानं तदनुभागोऽतिदृढ इत्यपवर्तयितुमशक्यतया निरुपक्रममुच्यते, यत्तु षद्भिः पञ्चभिश्चतुर्भिर्वा आगृहीतं दलिकं तदपवर्तनाकरणेनोपक्रम्यते इति सोपक्रमं न चैतदुभयमप्यायुःक्षयात्मनि मरणे सम्भवति, तथा एति याति च इत्यायुस्तन्निबन्धनं कर्म्म आयुः कर्म तस्य विभक्तुमशक्यतया प्रकृष्टा देशाः प्रदेशास्तेषामत्रं - परिमाणमायुःकर्म्मप्रदेशाग्रम्, अनन्तानन्ताः - अनन्तानन्तसङ्ख्या परिमिता मरणप्रक्रमेऽप्यर्थादायुः पुद्गलास्तद्विषयत्वाच मरणस्यैवमुपन्यासः, किमेतावन्तः कृत्खेऽप्यात्मनि ?, अत आह— 'पएसेहिं' ति १ सर्वाभिः लब्धिभिः (युताः) सर्वानपि परीषदान् पराजित्य । सर्वेऽपि च तीर्थकराः पादपोपगतास्तु सिद्धिं गताः ||२||| अवशेषा अनगारा अतीतप्रत्युत्पन्नागताः सर्वे । केचित्पादपोपगताः प्रत्याख्यानेङ्गिन्यौ केचित् ॥ ३ ॥
For Par
Tarettery.or
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र [४३], मूलसूत्र [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि- विरचिता वृत्तिः
~ 472~